Rosa Sensat irakasle elkartea
| Rosa Sensat irakasle elkartea | |
|---|---|
 | |
| Datuak | |
| Izen ofiziala | Associació de Mestres Rosa Sensat eta Escola de Mestres Rosa Sensat |
| Mota | irabazi asmorik gabeko elkartea |
| Herrialdea | Espainia |
| Agintea | |
| Legezko forma | irabazi asmorik gabeko elkartea |
| Historia | |
| Sorrera | 1965 |
| Jasotako sariak | |
| webgune ofiziala | |
.svg){kind=small}
Rosa Sensat Irakasleen Elkartea irakaskuntzaren eta, oro har, hezkuntzaren kalitatea bilatzen duen irakasle eta hezitzaileen elkarte katalana da. [1] Oinarrizko elkartea da, irabazi asmorik gabe eta gobernuz kanpokoa.
1965ean Rosa Sensat Irakasle Eskola sortu zen baina 1980ra arte, Marta Matak bultzatuta, ez zen antolatu gaur egungo izenarekin. 2010eko apirilean Kataluniako Generalitateak Sant Jordi Gurutzea eman zion . [2]
Irakasleentzako formazioa eskaintzen du (udako eskolak bereziki ospetsuak dira), hainbat lantalde, hitzaldiak eta eztabaidak antolatzen ditu. Hezkuntza arloan ospe handia duten argitalpenak ditu: Perspectiva escolar , Infancia, Infancia, Infancia a Europa eta Infancia latinoamericana . Pedagogia-berritze mugimendua da eta, beraz, Kataluniako Pedagogi Berrikuntzarako Mugimenduen Federazioan lan egiten du .
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1965eko irailaren 29an , Escola de Mestres Rosa Sensat jendaurrean klandestinoki aurkeztu zen Bartzelonan , handik astebetera, urriaren 4an, formalki eratu zen etxe partikular batean egindako bilera batean. Ekimen honek nolabait jarraitu zuen Kataluniako Mankomunitateak eta Generalitat errepublikarrak bultzatu zuten Udako Eskola baita desagertuta dagoen Associació Protectora de l'Ensenyança Catalana elkartearen lana ere. 1965 eta 1968 bitartean Rosa Sensaten alde zeuden Escoles Actives izena hartu zuten eskolek Coordinación Escolar taldea sortu zuten. 1971 eta 1973 bitartean erakundea politizatu egin zen, areagotzen ari zen erregimen frankistaren aurkako protesta sozialaren testuinguruarekin batik bat, 1970eko hamarkadako krisi politiko eta sozialaren ondorioz. 1974 eta 1976 bitartean, protagonismo handia hartu zuen irakasle mugimenduan, Kataluniako eskola publikoaren eredurako proposamen berriak garatuz.
Beren praktika hobetu nahi zuten beste irakasle gazteago batzuei irakastea zen elkartearen lana. Ekimenaren arduradunak Marta Mata eta eskola txikietan hamar bat urteko esperientzia berritzen duten irakasle batzuek izan ziren, ikasleen guraso batzuen eta gaiarekiko interesa zuten beste batzuen babesarekin. Hori guztia, jada esperientzia gehiago zutenen laguntzaz, besteak beste Espainiako Gerra Zibilaren aurretik mugimendu pedagogikoa sortu eta horretan parte hartu zuten zenbait irakasle: Angeleta Ferrer, Alexandre Galí, Artur Martorell eta Pau Vila . [3] Erakundearen izenak mende hasierako irakasle eta pedagogo Rosa Sensat i Vilari omenaldia egin dio.
Eginkizuna hezkuntza panoraman[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kataluniako hezkuntzaren historiak erakunde honen sorreraren garrantzia aitortzen du. Rosa Sensatek irakasleak trebatzeko ekintza irmoa hasi zuen, irakasleen prestakuntza aldaketa sakon bat egiteko funtsezko gaia zela sinetsita. Baina, halaber, nabarmendu behar da gerrako eta gerraosteko istiluen ondorengo memoria historikoa berreskuratzeko interesa, irakasle lanbidearen duintasuna, eskola publiko, demokratiko eta katalanaren defentsa eta, beste dimentsio batean, hezkuntza politika.
Jarraitu beharreko eredua Katalunian XX mendearen lehen herenean zegoena izan zen: udako eskola. Garai hartan, hori izan zen Kataluniako eskola orokorrean berritzeko eta eskola publikoa duintzeko tresnarik eraginkorrena, berritze horren aitzindari gisa. 1965ean, oposiziotik eta klandestinidadetik, lehenik eta behin egoeraren, dauden aukeren eta barne eta kanpoko mugen kontzientzia hartzeko modu bat izan zen, guztia eskolaren hobekuntzara bideratua.
Rosa Sensat Irakasle Eskolak prestaketa zabala eta sakona eskatzen duen lanbidea duintzea du helburu. Oso momentu historiko transzendentea izan zen hezkuntzarentzat, Kataluniarentzat eta Espainiako Estatuarentzat . Irakasleen prestakuntzan Rosa Sensaten eskolaren lanaren jarraipen hezitzaileen prestakuntzan gauzatu zen. Erakundeak praktikaren kalitateagatik edo hausnarketen interesagatik nabarmendu ziren hezkuntza arloko profesionalak sustatu eta lagundu zituen; mintegietan bildu ondoren, ikastaro eta material didaktikoetan zehaztutako gai batzuen ardura eman zien.
Heziketa-esparru guztietako beharrei erantzuteko hezitzaileak prestatzeko eginkizuna lehen udako eskolan parte hartzen dutenen ehuneko laurogeita hamar laster irakasle bihurtu edo koordinazio eta antolakuntza zereginak onartu izanak frogatzen du. Prestakuntza-politika horri esker, pertsona asko prest atera ziren ikastetxe berriak kudeatu eta zuzendu ahal izateko eta kudeaketa-lanak egiteko eta ardura-postuak betetzeko trantsizio garaian.
Emandako prestakuntzaren izaera azpimarratu behar da. Ez zen hainbeste irakasle-ikasle harremanean oinarritzen, berrikuntza lan bateratu baterako gonbidapenean baizik. Udako eskolak eta neguko ikastaroei esker eskola oso anitzak ugaritu ahal izan ziren, auzo eta herri oso anitzetan, autokoordinatuz eta aldaketa eta jarraikortasun printzipioez hornituz, eskola berri edo aktiboaren korronte zaharrean. gela-talde eta irakasle-taldearen balorazioa, gurasoen eta eskolaren arteko lankidetza eraginkorraren garrantziaz.
Arratsaldeko Ikastaroak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1965eko urrian, galdutakoa berreskuratzeko asmoarekin, Rosa Sensat Irakasle Eskolak, bederatzi eskola-hilabeteetan zehar, arratsaldeko ikastaroak egitea erabaki zuen. Prestakuntza hori Kataluniako Mankomunitateko Ikasketa Normalen hiru ikastaroen parekoa zen .
Ikasketa-plana teoria eta praktikaren arteko harreman estuan eta ikasgelan egindako eskola-praktikari buruzko hausnarketan oinarritu zen. Azterketa honen helburua irakasleek beraiek profesional gogoetatsu eta kritiko gisa egindako ekarpenak azaleratzea izan da, euren praktika egokitu, osatu, zuzendu edo konbentzimenduz eta kausaren ezagutzaz aldatzeko.
Aurrerago, irakasle eskola eraberritua jada Escola de Mestres Sant Cugat unibertsitate publikoan kokatuta zegoenean, arratsaldeko ikastaroak itxi egin ziren eta prestakuntza-lana ikastaro eta udako eskolen inguruan kontzentratu zen. [4]
Udako Eskolak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Rosa Sensat-en lehen ikasturteak posible egin zuen udako eskolaren berreskurapena (1966ko uztaila) eta hamabost egunez 1914 - 1923 urteetan hilabete irauten zuen Mankomunitateko udako eskolen eredua erreproduzitu zen. Lehen udako eskola honek Katalunia, Valentzia eta Balear Uharteetako irakasle asko jarri zituen harremanetan.
Eskualdeko eraberritze pedagogikoko mugimendu berriek Rosa Sensat hartu dute eredutzat, eta honek eraberritze mugimendu nazional eta nazioarteko asko inspiratu ditu. 1966 eta 1975 bitartean Escuelas de Verano, Escolas de Verão, Udaldi Eskolak, Escueles de Branu eta bestelako udako eskola batzuk ugaritu ziren. Horrek guztiak balio izan zuen, irakasle sakabanatu askorekin batera, lehen talde berritzaileak aurkitzeko eta elkarrekin lotzeko, hala nola Grup de Mestres Valencians, Euskal Herriko ikastolen mugimendua, Acción Educativa irakasleen erakundea eta Madrilgo Colegio Estudio, edo Galiziako Rosalía de Castro eskola.
Udako eskolez hitz egitea ez da inongo gainegituraz hitz egitea, beren esperientzia berritzaileaz modu oso anitzetan lagundu zuten lan-talde batez baizik. Mintegiak, ikastaroak, aurkezpenak edota mahai-inguruak antolatu ziren irakasleen eta ikuskera eta praktika pedagogiko ezberdinen arteko topaketa errazteko. Besteak beste, hizkuntza biziaren hezkuntza-balioa, eskola-jarduera, adierazpena hezkuntza-bide gisa, txikienaren garrantzia, matematika berriak, folklorea eta hizkuntza idatzia, talde-lana, gramatika estrukturala, soziologia edota eskolako liburutegia bezalako gaietaz aritzen ziren.
Beste jarduera eremu batean, 1974an, Rosa Sensat taldeak Perspectiva escolar aldizkariaren sorrera bultzatu zuen, [5] gaur egun argitaratzen jarraitzen duen prestigio handiko aldizkaria
Ikastetxearen etorkizuna birdefinitzen[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1975ean, udako eskolari buruzko informazioa orri bikoitz batean eman zen prentsan. Frankoren diktaduraren amaiera sumatzen zen eta 1975eko uda itxaropenez beteta egon zen aspalditik espero zen aldaketarako. Uda hartan herri ezberdinetan elkartu ziren hezitzaile taldeak, eskola publikoari buruz zuten ikuspegia eztabaidatu eta hura berreskuratzeko alternatibak proposatuz, etorkizuneko hezkuntza politika berreskuratu eta zehazten saiatu ziren. Aldaketa horren esparruan eskola berria definitzea beharrezkoa zen.
Hamargarren udako eskola honetan Eskola Publiko Berriaren Aldeko aldarria egin zen[6]. Hauekin eta ondorengo dokumentuekin, etapa bat amaitu eta beste bat hasten da eskola publikoa gauzatzeko. Demokrazia berreskuratzeak eta Kataluniako eta Espainiako gizartearen alderdi askoren normalizazioak positiboki markatuko luke hezkuntza panorama orokorrean, eta Rosa Sensatena bereziki.
2009ko udazkenean, Generalitatearen aintzestapena jaso zuen erakundeak «haurren defentsan nabarmena den erakunde gisa» eta hurrengo urtean Sant Jordi Gurutzea jaso zuen. Gaur egun, Europako hainbat proiektutan ere kolaboratzen du eta liburu eta aldizkariak editatzen ditu: Infància[7], Infancia[8], Infància a Europa avui[9], Infancia en Europa hoy[10], Infancia Latinoamericana[11], Infância Latinoamericana[12] eta Perspectiva escolar[5].
Urtero, Rosa Sensat Irakasleen Elkarteak Marta Mata Sariak ematen ditu, inspirazio iturri diren lan berritzaile eta koherentea egiten duten irakasle zein irakasle taldeekin elkartuz beste irakasleentzako hausnarketa ahalbidetu duen lana aitortzeko. Artur Martorell Fundazioaren, Kataluniako Generalitateko Hezkuntza Departamentuaren, Bartzelonako Foru Aldundiaren eta Bartzelonako Udaleko Hezkuntza Institutuaren lankidetzarekin antolatzen dira sariak.
Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2010ko Sant Jordi Gurutzea
- 2009ko Kataluniako Hezkuntza Saria Udako Eskolarako.
- 2009ko Haurtzaroaren aitorpena, Gizarte Ekintza eta Herritartasun Sailaren eskutik.
- 1998ko Serra d'Or Kritika Saria
- 1990ko Pablo Iglesias saria,
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Katalanez) «Associació de Mestres Rosa Sensat» www.enciclopedia.cat (Gran enciclopèdia catalana) (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) «Associació de mestres Rosa Sensat» Departament de la Presidència (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) Muntané, Miquel Lluis. (1966). Marta Mata: El bell ofici d'ensenyar a viure. Publicacions de l'Abadia de Montserrat, 19-22 or. (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) Ferrer, Carme Àngel; Vilallonga, Rosa M. Pujol i; Villanueva, Villanueva i Margalef. (2020). L'Escola de Mestres Sant Cugat (1972-1992): una mirada coral. Universitat Autònoma de Barcelona, Servei de Publicacions ISBN 978-84-490-9048-6. (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «Revista Perspectiva» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) «Per una nova escola pública.» Perspectiva Escolar (Rosa Sensat) 4 (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) «Revista In-fàn-ci-a. Educar de 0 a 6 anys» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Revista In-fan-cia. Educar de 0 a 6 años» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Katalanez) «Infància a Europa avui» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Infancia en Europa hoy» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Infancia Latinoamericana» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
- ↑ (Portugesez) «Infância Latinoamericana (Portuguès)» Rosa Sensat (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- BENEJAM, P. (1999): "Marta Mataren aurkezpena". Honoris Causa Doktorea Marta Mata . bellaterra UAB Argitalpen Zerbitzua.
- MATA, M. (1997): La educación pública . Bartzelona: Helmuga.
- MATA, M. (1999): Doctor Honoris Causa Marta Mata . Bellaterra-Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko Argitalpen Zerbitzua.
