Shuri gaztelua

Shuri gaztelua
	首里城
	UNESCOren gizateriaren ondarea
	Gusuku aztarnategiak eta Ryukyuko Erresumako antzeko eremuak; Shurijo Castle Park; 100 Fine Castles of Japan
	Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Japonia
Japoniako prefekturak	Okinawa
Core city of Japan	Naha
Koordenatuak	26°13′01″N 127°43′10″E / 26.217030555556°N 127.719475°E
Historia eta erabilera
Reconstruction	1989 - 1992
Reconstruction	1715
Reconstruction	1672
Reconstruction	2022ko azaroaren 3a -
Sutea	1660
Sutea	1709
Suntsiketa	1945
2019 Shuri Castle fire	2019ko urriaren 31
Kudeatzailea	Chūzan
Erabilera	egoitza ofiziala
Arkitektura
Materiala(k)	Ryukyuan limestone (en) eta zurra
Estiloa	Ryukyuan architecture (en)
Azalera	7,3 ha
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	972-007
Eskualdea	Asia eta Ozeania
Izen-ematea	bilkura)
Kontaktua
Helbidea	沖縄県那覇市首里金城町1丁目2 eta 沖縄県那覇市首里金城町1-2
Telefonoa	tel:+81-98-886-2020
	Webgune ofiziala
	↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera ;

Shuri gaztelua (japonieraz: 首里城, Shuri-jō^?) Japoniako Okinawa prefeturako hiriburua den Nahan dagoen gaztelua da. Ryuku Erresumako jauregi nagusia izan zen. UNESCOk Gizateriaren Ondare izendaturiko Gusuku aztarnategiak eta Ryukyuko Erresumako antzeko eremuak multzoaren barnean dago.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez da ezagutzen eraikitze data baina Sanzan Aroan (1322-1429) izan zela badakigu. Litekeena da Gusuku aroan eraiki ziren gazteluen garaiklidea izatea. Shō Hashik Ryukuko hiru erresumak batu zituenean bertan ezarri zuen bere egoitza eta Sho dinastiak agindu zuen harik eta 1609an japoniarren inbasioa iritsi arte.

Bigarren Mundu Gerraren aurretik altxor nazional izendatu zen baina Okinawako gudan erabat suntsitua izan zen. 1945eko maiatzaren 25ean USS Mississipi gerrauntziak hiru egunez bonbakatu zuen eta maiatzaren 27an suak erre zuen.

1958an Shureimon atea berreraiki zen eta 1992an gaztelu guztia. 2000 urtean UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen.

2019ko urriaren 31n piztu zen suteak gazteluaren sei eraikin kiskali zituen, horien artean Seiden, Hokuden, Nanden eta Bandokoro izenekoak.

Elementu aipagarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Seiden[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eraikin nagusia da eta Ryukuar estiloan egina dago bertako kareharria eta egurrarekin. 2019ko urriaren 31n sute batek suntsitu zuen.

Tamaudun[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shō dinastiaren mausoleoa da. 2.442m²-ko azalera dauka eta 18 errege daude bertan hilobiratuta, lehena Shō En (1476an) eta azkena Shō Tai (1920an). 1945ean Okinawako gudan mausoleoa oso kaltetua izan zen baina hilobiak ez.

Shureimon atea eta Sonohyan-utaki[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shureimon atea Shō Shin erregeak eraiki zuen 1519an. Erregeak errezatzeko erabiltzen zuen Sonohyan-utaki eraikinerako sarrera da.

Shikinaen lorategiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1799an eraiki ziren, ez bakarrik erregeen aisialdirako, baita ere Txinatik zetozen bisitariak hartzeko. Lorategia bera japoniar lorategi tipikoa da baina etxea Ryukuar estilora eraikia da.

Kankaimon atea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1477-1500 inguruan eraikitako atea da. 1945ean erre egin zen baina 1974an berreraiki zuten.

"Nazioen arteko zubia" kanpaia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

721 kilogramo dituen kanpai hau 1458an ezarri zen gazteluko eraikin nagusian. "Nazioen arteko zubia" izena du, bertan idatzita baitaude Japonia, Txina, Korea eta Asiako beste hainbat herrialderen izenak.