Wolfgang Harich
| Wolfgang Harich | |
|---|---|
 (1956) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Königsberg, 1923ko abenduaren 9a |
| Herrialdea |  Alemania  Alemaniako Errepublika Demokratikoa |
| Heriotza | Berlin, 1995eko martxoaren 15a (71 urte) |
| Hobiratze lekua | Friedhof III der Gemeinde Jerusalems- und Neue Kirche (en)  cemeteries at Hallesches Tor (en) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Isot Kilian (en) (1952 - 1954) |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Berlingo Humboldt Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | alemana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | kazetaria, filosofoa, unibertsitateko irakaslea, idazlea eta literatura-kritikaria |
| Enplegatzailea(k) | Berlingo Humboldt Unibertsitatea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Alderdi politikoa |  Alemaniako Alderdi Sozialista Batua Alemaniako Alderdi Komunista Sozialismo Demokratikoaren Alderdia |
  | |
Wolfgang Harich (1923ko abenduaren 3a – 1995eko martxoaren 15a) filosofoa eta kazetaria izan zen, gehien bat Bigarren Munduko Gerraren osteko Ekialdeko Alemanian.
Bigarren Mundu Gerran Alemaniako armadaren desertoreetako bat izan zen eta Alemaniako Unitate Sozialistako alderdiko kide bat, Harich filosofiako irakasle bihurtu zen 1949an Humboldt-eko Unibertsitatean. 1956an atxilotu zuten, eta hamar urteko kartzela-zigorra ezarri zioten "konspirazio-talde bat ezartzeagatik".[1] 1964an askatu zuten, zortzi urteren ondoren, eta 1990ean barkatu eta egindakoak ontzat hartu zizkioten. 1994an Sozialismo Demokratikoaren Alderdiarekin bat egin zuen.
Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Wolfgang Harich Königsbergen jaio zen,
Ekialdeko Prusian, 1923ko abenduaren 9an, goi-klaseko familia akademiko batean.[2] Aita Walter Harich idazlea zen, eta ama Anne-Lise Wyneken zen, Königsberger Allgemeine Zeitungen editore nagusiaren alaba.
Harich gerra osteko eztabaidetako ahotsik indartsuenetako bat bihurtu zen oso goiz Alemanian. Filosofia ikasi zuen Berlingo Humboldt Unibertsitatean eta, graduatzean, filosofiako irakasle bihurtu zen eta unibertsitate berean irakatsi zuen. Haren ahots indartsua norbaitentzat deseroso izan zen eta kartzelara eraman zuten hamar urterako, konspirazioagatik. Zortzi urteko kartzela-zigorra bete behar izan zituen, Harich isolamendu-erregimenean egon zen zortzi urte horietatik zazpi baino gehiagoan, eta horrek eragin handia izan zuen bere osasun mentalean, eta horrek depresio larria eta zorabioak eragin zizkion. 1979an Austriara emigratu zuen, 1980an Mendebaldeko Alemaniara joan zen eta 1981ean Besseres Deutschland-era edo "Alemaniarik Onenera" itzuli zen. 1960ko uztailean bihotzekoa izan zuen arren, bere bizitza luzatzeko borrokatu zuen eta nolabait osasuna berreskuratu egin zuen, eta 1995eko martxoaren 15era arte iraun zuen bizirik, 71 urte zituela hil baitzen.
Hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Harichek filosofia ikasi zuen Humboldt Unibertsitatean, Berlin Ekialdean, Nicolai Hartmann eta Eduard Sprangerrekin, eta 1951n graduatu zen. 1949an hasi zen filosofia marxistari buruzko eskolak ematen, eta 1952an unibertsitateko filosofia-irakasle bihurtu zen. Humboldt-en azken ikasketak egin aurretik, 1945eko ekainean Paul Wegener-en laguntzaile pertsonal gisa sartu zen Sormen Artisten Saileko Kammer Der Kunst Schafften.[3] Esperientzia horrek Berlingo antzerki-kritikari onenetakotzat hartzeko gaitasuna eman zion.
Iritzi politikoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Harich komunista zen eta ingurumenekiko kezka handia zuen. Alemaniako Alderdi Komunista Kommunistische Partei Deutschlands (KPD) alderdiarekin bat egin zuen, eta, gero, Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED) alderdiarekin, Alemaniako Unitate Sozialistaren alderdiarekin, bat egin zuen, eta azken hau, gero, Alemaniako Errepublika Demokratikoko (RDA) alderdi nagusi bihurtu zen.
Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Rudolf Haym und sein Herderbuch. Beiträzur kritischen Aneignung des literaturwissenschaftlichen Erbes. Berlin: Aufbau-Verlag, 1955
- Jean Pauls Kritik des Philosophischen Egoismus. Belegt durch Texte und Briefstellen Jean Pauls im Anhang. Frankfurt: Suhrkamp Verlag, 1968
- Zur Kritik Erresuma Batuaren bira. Eine Abrechnung Anarchismus beste leku batean. Basilea: Edizioa Etab., 1971
- Jean Pauls Revolutionsdittung. Vertales einer neuen Deutung seiner heroischen Romane. Berlin: Akadebei -Verlag, 1974
- Kommunismus ohne Wachstum? Babeuf und der Erromako Kluba Sechs Interview mit Freimut Duve und Briefe an ihn. Reinbek bei Hamburg: Rowohlt, 1975
- Keine Schwierigkeiten mit der Wahrheit. Zur nationalkommunistischen oposizioa 1956 DDR. Berlin: Dietz Verlag, 1993
- Nietzsche und seine Brüder. Schwedt: Kiro, 1994
- Ahnenpass Autobiographie orraziak. Berlin: Schwarzkopf & Schwarzkopf, 1999
- Nicolai Hartmann. Leben, Werk, Wirkung. Würzburg: Königshausen und Neumann, 2000
- Nicolai Hartmann — Größe und Grenzen. Versuch einer marxistischen Selbstverständigung. Würzburg: Königshausen und Neumann, 2004
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Harich, Wolfgang: Philosoph, Publizist. Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur: Biographische Datenbanken.
- ↑ Wolfgang Harich Papers. International Institute of Social History 25 June 2009.
- ↑ Repainting the Little Red Schoolhouse: A History of Eastern German Education, 1945–1995 (9780195112443): John Rodden: Books. .
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Wolfgang Harich Papers / Audio-bilduma Gizarte Historiaren Nazioarteko Institutuan.
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q88150
Multimedia: Wolfgang Harich / Q88150