Zenata

Wikipedia, Entziklopedia askea
Tenerifeko Harri zenata

Zenata (amazigeraz: ⵉⵣⵏⴰⵜⴻⵏIznaten edo ⵉⵣⵏⴰⵙⴻⵏ) Erdi Aroko herri berbereen talde batek jaso zuen izena da, hauetatik gaur egungo zenbait etnia jaisten direlarik. Ibn Khaldun historialari eta bidaiariak kontatzen duenez, Masmuda eta Sanhajarekin batera, orduko hiru konfederazio berbere nagusienetako bat osatu zuten.[1] Gainean, tribu hauek, aldi berean nomadak eta sedentarioak zirenak, baita hirien eraikitzaileak ere, Magreb Ertainean (egungo Aljerian) bildu zirela esan zuen.

Zenbait erresuma sortu zituzten Fezzanen, Kairuanen, German, Djerman eta Tilimsenen, baita Sijilmasan eta Fezen ere.

Bere hizkuntza, zenatera, amazigheraren barietate bat zen. Magreben zehar sakabanatutako amazigherafono talde batzuek, gaur egun, zenaterazko hitz eta ezaugarri asko mantentzen dituzte. Aljeriako eta Marokoko mugatik iparraldera, Beni Snous eskualdean eta Saharako oasi ugaritan, nagusiki Gouraran eta Auresen, mantendu dituzte baita Mzab eta Libiako tuaregen artean.[2]

Zenaten adar bati antzinean garamanteak zieten, eta Garamantikan bizi ziren, hein handi batean, egungo Fezzanekin bat zetorrena. Bere hiria Ghadames (latinez: Cydamus) izan zen. Zenaten beste adarrak transhumanteak ziren, eta Numidian gaetulien eta antzinako mairuen (mauritaniarrak) zati ziren. VII. mendean Islama sartu zen arte, zenatak, nagusiki, "jentilak" ziren.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Frantsesez) E. M. Albarnossé, ed. Généalogie des Berbères. .
  2. Van Sertima, Ivan. (1992). The Golden Age of the Moor. in: Journal of African civilizations. 11 Transaction Publishers, 474 pages or. ISBN 9781412815369..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]