1969ko San Bizente lurmuturreko lurrikara

1969ko San Bizente lurmuturreko lurrikara
Mota	lurrikara
Data	1969ko otsailaren 28a
Herrialdea	Portugal eta Maroko
Magnitudea Richter eskalan	7,8

1969ko San Bizente lurmuturreko lurrikara (Espainian), 1060ko Portugalgo lurrikara (Portugalen) eta 1969ko Marokoko lurrikara (Marokon) Richter eskalan 7,8 magnitudera (Mw) iritsi zen lurrikara bat izan zen. Urte hartako otsailaren 28an gertatu zen, San Bizentetik 200 kilometrora hego-mendebalderantz.

Testuinguru geologikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eurasiako mendebaldeko eta Afrikako plakaren mugan Azores-Gibraltar faila-sistema dago, Azore uharteen eta Gibraltarko arkuaren arteko lotura hirukoitzaren artean dagoena. Gibraltarko arkuaren eta Alborango itsasoaren inguruko plakaren muga ez dago hain zehaztuta, eta sismikotasun handiko eremu zabala du. Afrikako eta Eurasiako plakak bat egiten dute N-S eta NNW-SSE norabideetan.

Lurrikara[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mendebaldeko Andaluzian eta hegoaldeko Portugalen nabaritu zuten. Gutxi gorabehera minutu bateko iraupena izan zuen, eta, beraz, intentsitate handia izan arren, ez zuen eraikinik eraitsi.

Marokon 18 hildako utzi zituen.^[1] Huelvan 18 etxe ez zeuden bertan bizitzeko moduan, eta Isla Cristinan 4 etxebizitza erori ziren. Iturrien arabera, 7 pertsona hil ziren bihotzekoen ondorioz.^[2] Portugalen 13 hildako izan ziren: 11 zuzeneko eta beste bi zeharkako.^[3]

Marokoar askok gogoan dute oraindik lurrikara hori, tsunami bat sortu zuelako, hedadura txikikoa baina nabarmena:

1,14 m Portugalen, hiru olatuetan.^[1]
1,20 m Casablancan (Maroko)
0,2 m Sevillan (Espainia).

Baina ez zen 1755eko azaroaren 1eko tsunamia bezain suntsitzailea izan, Lisboa hiriaz gain Marokoko Tanger eta Agadir hiriak suntsitu zituena.^[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

↑ ^a ^b (Ingelesez) USGS United States Geological Survey. (2009-9-4). PAGER-CAT Earthquake Catalog. .
↑ (Gaztelaniaz) «España padece el mayor terremoto desde 1969, pero se quedó en un simple susto» ABC 2007-2-13.
↑ Quintino, Júlio. (1970). «O sismo de 28 de Fevereiro de 1969» Sep. Bol. Lab. Mineralógico e Geológico Fac. Ciências 11: 265-292..
↑ (Frantsesez) El Hammari, Jazia. (2017-2-20). «Tour d’horizon des tremblements de terre et tsunamis dans l'histoire du Maroc» yabiladi.com.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datuak: Q3510571

Artikulu hau geologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[PAGER-CAT-1] (Ingelesez) USGS United States Geological Survey. (2009-9-4). PAGER-CAT Earthquake Catalog. .

[2] (Gaztelaniaz) «España padece el mayor terremoto desde 1969, pero se quedó en un simple susto» ABC 2007-2-13.

[3] Quintino, Júlio. (1970). «O sismo de 28 de Fevereiro de 1969» Sep. Bol. Lab. Mineralógico e Geológico Fac. Ciências 11: 265-292..

[El_Hammari-4] (Frantsesez) El Hammari, Jazia. (2017-2-20). «Tour d’horizon des tremblements de terre et tsunamis dans l'histoire du Maroc» yabiladi.com.

[1]

[2]

[3]

[4]