Dinamo Kiev
| Ezizena(k) | "Bilo-Syni" ("txuri-urdinak") | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sorrera | 1927 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Futbol zelaia | Kieveko Olinpiar Estadioa edukiera: 70.050 lagun inaugurazioa: 1934 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Presidentea |  Ihor Surkis | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Entrenatzailea | Serhiy Rebrov | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Liga | Ukrainako Premier Liga | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2015-16 | 1.a | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| Webgunea | Webgune ofiziala | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Dinamo Kiev (ukranieraz ФК Динамо Київ, FK Dynamo Kyyiv) Ukrainako talde onenetakoa da, SESBeko palmaresik onena ere lortu zuena. Ukrainako Liga eta Kopan ere bera da nagusi.
Aipatu behar da taldea 1973tik aurrera urtero aritu dela Europako txapelketetan, huts bakarra 1985ekoa du. Lorturiko garaipenak bi Errekopa eta Superkopa bat dira.
Historia
Sorrera eta hasierako urteak
Polizia sekretuaren zuzendaritaren babesean sortu zen kluba, hortik Dinamo izena. Berehala bihurtu zen Ukrainako talderik onena eta 1936an Sobietar Batasuneko Futbol Ligaren fundatzaileetako bat izan zen. 1936an bertan bigarren postuan amaitu zuen eta 1937an hirugarrenean.
Heriotzaren partida
1942an Ukraina naziek okupaturik zeukaten eta alemaniarren Flakelf (Luftwaffe, Alemaniako aire-armada) taldeak eta ukrainako FC Start-en aurkako partida jokatzea proposatu zuen. FC Start honetan zortzi jokalari Dinamo Kievekoak ziren eta beste hiru Lokomotiv Kievekoak. Abuztuaren 6an jokatu zen. Alemaniarrak, nabarmen hobeto prestatuak, konfiantza handiz atera ziren baina 5-1 galdu zuten.
Errebantxa eskatu eta abuztuaren 9an bigarren partida jokatu zuten. Alemaniarrek joko zikin nabarmena erabili zuen baina epaileak (Waffen-SS|SS-ko kideak) ez zien ukrainarren kexei jaramonik egin eta lehenengo gola Flakelf-ekoek lortu zuten. Hala ere atsedenaldirako ukrainarrak 3-1 aurretik ziren. Atsedenaldian nazien ofizial pare bat ukrainiarren aldageletara jeitsi eta partida ez irabazteko eskatu zieten, bestela ondorio larriak jasango zituztela esanez. Bigarren zatian baina, ukrainarrek gogor ekin eta beste bi gol sartu zituzten. Partida 5-3 zihoala, Alexei Klimenkok alemaniarren defentsa gainditu, atezainari izkin egin eta ate hutsaren aurrean bapatean buelta eman eta zelaiaren erdiko zirkuluraino bidali zuen baloia. Hau ikusita, 90 minutuak beteak ez zeuden arren epaileak partida amaitu zuen.
Abuztuaren 18an hainbat jokalari atxilotu eta 23 egunez torturatu zituzten. Jokalari bat bertan hil zen. Gainontzeko atxilotuak kontzentrazio-esparruetara eraman zituzten eta 1943ko otsailean exekutatu. Historia honetan inspiraturiko hainbat pelikula egin dira, ezagunena Ihesa edo garaipena (Escape to victory), 1981eko film estatubatuarra, Sylvester Stallone, Michael Caine eta Pelé aktore zirela.
Sobietar garaia
Bigarren Mundu Gerra bukatu eta hogei urtetara Dinamo Kieven "urrezko aroa" hasi zen, hiru hamarkada iraun zituena. Valeriy Lobanovskyi izan zen lehen urte haietan taldeko izarra, ondoren 1974ean taldea entrenatzen hasi zen eta 1990 arte iraun zuen. Lobanovskyiren gidaritzapean eta Oleg Blokhin aurrelari bikainaren golei esker Sobietar Batasuneko puntako taldea bihurtu zen Dinamo Kiev. Hiru hamarkada hauetan 13 Liga irabazi zituen, beste inork baino gehiago eta 9 Kopa ere bai, Spartak Moskuk bakarrik gainditua. Honetaz gain Europako txapelketak irabazi zituen lehen talde sobietarra izan zen. Taldearen maila onaren adierazgarri, Sobietar Batasuneko futbol selekzio nazionala ia Dinamoko jokalariek osatu zuten 70 eta 80. hamarkadan.
Ukrainiako garaia
1990ean Ukrainako independentziaren ikur bihurtu zen eta kolore urdina eta horia azaldu zituen bere jantzian. Ukrainako Premier Ligaren sortzailea izan zen baina diru arazoen erruz ia desagertu egin zen. Ihor Surkis presidente berria hautatu eta honek talde goi mailan jarri zuen.
Gaur egun Ukrainako Liga eta Kopa gehien lortu dituen taldea da eta Europan ere maila ona eman du, 1999ko Txapeldunen Ligako eta 2009ko UEFA Kopako final erdietan izan da adibidez. 2009ko UEFA Kopan gerora txapeldun izango zen Xakhtar Donetsk talde ukrainarrak kanporatu zuen. Xakhtar izan da gainera azken urteetan Ukrainan nagusitu den taldea. 2011etik titulurik lortu gabe zen Dinamo baina 2014an Kopa irabazi zuen eta 2015ean Liga eta Kopa irabazi zituen. Azken titulua 2016ko Liga du.
Dinamok azken aldian jokalari onak ere atera ditu, beste askoren artean Andrii Xevtxenko. Errealean aritu zen Georgi Demetradze georgiarra ere Dinamoko jokalaria izan zen.
Palmaresa
Sobietar Batasunean: 33
- SESBeko Liga (13): 1961, 1966, 1967, 1968, 1971, 1974, 1975, 1977, 1980, 1981, 1985, 1986, 1990.
- SESBeko Kopa (9): 1954, 1964 1966, 1974, 1978, 1982, 1985, 1987, 1990.
- SESBeko Superkopa (3): 1980, 1985, 1986.
- Ukrainiako SES-eko Kopa (7): 1936, 1937, 1938, 1944, 1946, 1947, 1948.
Ukrainan: 30
- Ukrainako Liga (15): 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2003, 2004, 2007, 2009, 2015, 2016.
- Ukrainako Kopa (11): 1993, 1996, 1998, 1999, 2000, 2003, 2005, 2006, 2007, 2014, 2015.
- Ukrainako Superkopa (5): 2004, 2006, 2007, 2009, 2011.
Nazioartean: 8
- Europako Kopa:
- final erdietan (3): 1977, 1987, 1999.
- Europako Superkopa:
- Txapelduna (1): 1975.
- Finalista (1): 1986.
- Europako Errekopa:
- Txapelduna (2): 1975, 1986.
- UEFA Kopa:
- final erdietan (1): 2009.
- Estatu Independenteen Erkidegoko Kopa:
- Txapelduna (4): 1996, 1997, 1998, 2002
- Finalista (1): 1999
- Txapelketa Batua (Errusia+Ukraina):
- Txapelduna (1): 2013.
Jokalari ospetsuak
Valeriy Lobanovskyi, Oleg Blokhin, Oleg Kuznetsov, Andrii Xevtxenko, Georgi Demetradze, Oleg Salenko eta Viktor Onopko inoizko jokalari ospetsuenen artean daude.
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Dinamo Kiev  |
- (Ingelesez)(Ukraineraz)(Errusieraz)Dinamoren webgunea