Emakumeak geologian
Emakumeak geologian artikulu honetan emakumezkoen Geologia zientzian egindako ekarpenen historia lantzen da.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Emakumezkoek geologia alorrean historia luzea duten arren gizonezkoen itzalean utziak izan dira, sarritan senarraren itzalean. XVIII mendean oraindik ere ez zen geologia izeneko zientziarik sortu eta naturalistak ziren gai hauek lantzen zituzten zientzilariak. Ordura arteko geologari emakumezko aipagarrienak Hildegarda Bingengoa beneditar abadesa, harrien inguruan idatzi zuena, eta Barbara Uthmann, senarraren meategi jarduerak ikuskatu zituena dira, biak ala biak alemaniarrak.
XIX mendean geogogari profesionalak agertu ziren, tartean emakumezkoak ere bai, gehienbat Erresuma Batuan[1].
1977an Association for Women Geoscientists (Emakumezko Geozientzilarien Elkartea) sortu zen San Frantziskon (Estatu Batuak) Emakumeak itzaletik atera eta geologian murgiltzera sustatzeko.
Emakumezko geologari aipagarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hildegarda Bingengoa (1098-1179), Alemaniako natur historia zientifikoaren sortzailetzat jotzen da.- Barbara Uthmann (1514-1575)
Etheldred Benett (1776-1845), fosil bilatzailea, bere garaiko bilduma handiena osatu zuen.- Mary Anning (1799-1847), Jurasiar Aroko narrasti itsastarren fosilak aurkitu zituen eta paleontologian iraultza ekarri zuen[2].
Florence Bascom (1862-1945), Estatu Batuetan Geologia titulua lortu zuen lehen emakumezkoa[3].
Inge Lehmann (1888-1993), sismologoa, kanpo eta barne nukleoaren arteko etenunea aurkitu zuen[4].
Dorothy Hill (1907-1997), Australiako unibertsitateko lehenengo emakume irakaslea eta Australiako Zientzia Akademiako lehen emakumezko presidentea[5].- Marie Morisawa (1919-1994), geomorfologaria izan zen. ibaiak, failak, plaken tektonika eta kostaldeko geomorfologia aztertu zituen.
- Marie Tharp (1920-2006), itsas hondoaren lehen mapa zientifikoa sortu zuen eta Erdialdeko Atlantikoko dortsala aurkitu zuen[6].
- Janet Watson (1923-1985), Londresko Geologia Elkarteko lehen emakumezko zuzendaria izan zen.
- Miriam Kastner (1935- ), ozeanografoa eta geokimikaria.
- Margaret Leinen (1946- ), ozeanografoa. Juan de Fuca dortsaleko sedimentazioa eta tximinia hidrotermalak aztertu zituen.
- Jane Francis (1956- ), British Antarctic Survey Elkarteko zuzendaria eta Poloetako Domina jaso duen laugarren emakumea.
Claudia Alexander (1959-2015), NASA-ko ikerlaria. Galileo misioaren arduraduna izan zen eta Rosetta zundaren NASAko koordinatzailea, besteak beste[7].
María Páramo (1963- ), Kolonbiako dinosaurioen fosilak aurkitu eta aztertu zituen[8].
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ «"On the origin of women geologists by means of social selection: German and British comparison"» www.episodes.org.
- ↑ Mary Anning: From Selling Seashells To One Of History's Most Important Paleontologists. 2016-03-17 (Noiz kontsultatua: 2018-03-02).
- ↑ «"A Life of Firsts: Florence Bascom"» www.geosociety.org.
- ↑ «"Inge Lehmann's work materials and seismological epistolary archive"» Annals of Geophysics.
- ↑ «Dorothy Hill 1907-1997 | Australian Academy of Science» www.science.org.au (Noiz kontsultatua: 2018-03-02).
- ↑ (Ingelesez) Barton, Cathy. (2002-01-01). «Marie Tharp, oceanographic cartographer, and her contributions to the revolution in the Earth sciences» Geological Society, London, Special Publications 192 (1): 215–228. doi:. ISSN 0305-8719. (Noiz kontsultatua: 2018-03-02).
- ↑ Woo, Elaine. «Claudia Alexander dies at 56; JPL researcher oversaw Galileo, Rosetta missions» latimes.com (Noiz kontsultatua: 2018-03-02).
- ↑ Curriculum Vitae María Páramo. .
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q8031524