Emmanuel-Joseph Sieyès

Emmanuel-Joseph Sieyès
	; (1817) Irudi gehiago
seat 31 of the Académie française (en)
Sénat conservateur (en) lehendakari
Frantziako direktore
Bostehunen Kontseiluako lehendakari
66. President of the National Convention (en)
Konbentzio Nazionalako kide
Estates-General of 1789 (en) kide
Bizitza
Jaiotza	Fréjus, 1748ko maiatzaren 3a
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	Paris, 1836ko ekainaren 20a (88 urte)
Hobiratze lekua	Père Lachaise hilerria; Grave of Sieyès (en)
Familia
Haurrideak	ikusi Joseph-Honoré-Léonce Sieyès (en) ; Joseph-Barthélemy Sieyès (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Parisko Unibertsitatea ; Saint-Sulpice Seminary (en)
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, diplomazialaria, soziologoa, idazlea, Politikari teorikoa, saiakeragilea eta apaiz katoliko latindarra
	Parte-hartzailea Frantziako Iraultza ;
Lantokia(k)	Paris
Influentziak	John Locke, David Hume, Edward Gibbon, Voltaire, Jean-Jacques Rousseau, Étienne Bonnot de Condillac, François Quesnay, Honoré Mirabeau, Anne Robert Jacques Turgot eta entziklopedista
Kidetza	Bostehunen Kontseilua; Frantses Akademia; Académie des sciences morales et politiques; Société des Trente (en) ; Konbentzio Nazionala
Mugimendua	Argien mendea
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa
Alderdi politikoa	The Plain (en)

Emmanuel-Joseph Sieyès (Fréjus, Var, 1748ko maiatzaren 3a - Paris, 1836ko ekainaren 20) elizgizon, politikari eta saiakeragile frantziarra izan zen.

Iraultzaile garrantzitsua izan arren ez zuen ideologia zehatzik eduki. Horri esker Iraultza prozesu osoan bizirik mantendu zen eta gobernu guztietan parte hartu zuen. Apaiza zen eta Iraultzaren hasieran “Zer da hirugarren estatua?” idazkia argitaratu zuen. Geroago Giza Eskubideen Aldarrikapena idazten lagundu zuen eta, lehen esan den moduan, gobernu guztietan hartu zuen parte. Napoleoni politikan sartzen lagundu zion eta kontsulatuan hartu zuen parte. VIII. urteko konstituzioa idatzi zuen, baina Napoleonek hainbat gauza aldatu zituen eta dimititu egin zuen. Hortik aurrera politikan marjinatua izan zen. Berresarkuntzarekin Frantziatik erbesteratua izan zen, baina 1830eko Iraultzaren ondoren itzuli zen. Sei urte geroago arrazoi naturalengatik hil zen.

Zer da hirugarren estatua?

Behean, apaiz honen ideologia^[1] argi ageri da:

«

Idatzi honetako plana oso erraza da; hiru galdera egingo ditugu: 1. Zer da hirugarren estatua? Dena. 2. Zer izan da orain arte? Ezer ez. 3. Zer eskatzen du? Zebait izatera iristea.

Nor ausartuko litzateke esaten hirugarren estatuak ez duela nazio oso bat osatzeko behar den guztia? Pribilegiodun ordena desagerraraziko balitz, nazioak ez luke txarrera egingo, hobera baizik. Eta zer da hirugarren estatua? Dena, baina oztopatuta eta zapalduta. Eta zer litzateke pribilegiodun ordenarik gabe? Dena, baina askea eta gorantz doana. (...)

Zer da nazio bat? Lege komun baten mendeko eta legislatura berak ordezkatutako pertsonen multzoa. Ez al da begibistakoa nobleziak gainerako harritarrek ez dituzten pribilegioak, dispentsak eta eskubide bereziak dituztela? Horregatik lege komunetik kanpo daude eta beren eskubide zibilek aparteko herri bihurtzen ditu nobleak nazio handiaren barruan (...). Beren ordezkariak dituzte, eta haien ardura ez da herriak defendatzea, inondik inora. Nobleen diputatuen gorputza aparte biltzen da. Baina hiritar soilen diputatuekin batera bilduko balira ere, kontuan hartu behar da ordezkaritza desberdina dutela oinarrian, eta bereizia. Nazioarekin zerikusirik ez du printzipioz, bere zeregina ez baitator herritik, eta gainera, ez dute helburu interes orokorra defendatzea, interes partikularra baizik.

Hirugarren estatuak nazioarena den guztia hartzen du bere baitan, eta hirugarren estatua ez den guztia ezin da nazioareen ordezkaritzat hartu. Ze da hirugarren estatua? Dena.

»

Emmanuel-Joseph Sieyès, Zer da hirugarren estatua?, 1789

Erreferentziak

↑ Sieyèsen pentsaera bere testuinguru historikoan ulertzeko ik. Azurmendi, Joxe (2014): Historia, arraza, nazioa, Donostia, Elkar. 543-54. or. ISBN 978-84-9027-297-8

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Emmanuel-Joseph Sieyès

Datuak: Q294344
Multimedia: Emmanuel-Joseph Sieyès / Q294344

[1] Sieyèsen pentsaera bere testuinguru historikoan ulertzeko ik. Azurmendi, Joxe (2014): Historia, arraza, nazioa, Donostia, Elkar. 543-54. or. ISBN 978-84-9027-297-8

[1]