Rocas atoloia
| Rocas atoloia | |
|---|---|
 Gizateriaren Ondare | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Garaiera | 6 m |
| Mota | Atoloi, territory (en)  , alde udalerri gabe eta natura-ondare |
| Azalera | 7,5 km² |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 3°51′59″S 33°48′07″W / 3.8664°S 33.8019°W |
| UTC ordua | UTC−02:00 |
| Honen parte da | Brazilian Atlantic Islands: Fernando de Noronha and Atol das Rocas Reserves (en) |
| Kokapena | Atol das Rocas Biological Reserve (en) |
| Estatu burujabe |  Brasil |
| Brasilgo unitate federatibo |  Rio Grande do Norte |
| Ur-gorputza | Ozeano Atlantikoa |
Rocas atoloia (portugesez: Atol das Rocas, aˈtɔw dɐz ˈʁɔkɐs ahoskatua) hegoaldeko Ozeano Atlantikoan dagoen atoloi bakarra da, Brasilgo Rio Grande do Norte estatuan dagoena.[1] Gutxi gorabehera 260 km-ra dago (160 mi) Nataletik ipar-ekialdera eta 145 km-ra (90 mi) Fernando de Noronha artxipelagotik mendebaldera. Sumendi-atoloia honek sorrera koralinoa du.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Atoloi obala 3,7 kilometro luze eta 2,5 kilometro zabal da. Aintzirak 6 metroko sakonera eta 7,1 kilometro koadroko azalera du. Bi irlatxoen azalera (Zemitério uhartea, hego-mendebaldean, eta Farol kaioa, ipar-mendebaldean) 0,36 kilometro karratukoa da. Cayo Farol azalera osoaren ia bi heren da. Punturik altuena hareazko duna bat da, Cayo Farol handienaren hegoaldean, 6 metroko altuerarekin. Bi uhartetxoak belarrez, zuhaixkaz eta palmondo batzuez estalita daude. Karramarroek, armiarmek, eskorpioiek, hondar-arkakusoek, kakalardoek, labezomorro handiek eta hegazti-espezie askok osatzen dute populazioa.
Farol badiaren iparraldeko muturrean Brasilgo Itsas Armadaren itsasargi bat dago, hirurogeiko hamarkadatik funtzionatzen duena eta mantentzen dena. Bere inguruan, 1933ko itsasargi abandonatu bat dago.
Atoloia bizitza basatiko santutegia da, eta 2001ean UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen, itsas bizitza elikatzeko gune gisa duen garrantziagatik. Dortoka, marrazo, izurde eta hegazti ugari bizi dira inguruan. Atoloia koralez eta alga gorriz osatuta dago batez ere. Koralezko eraztuna ia itxita dago, 200 metroko zabalera duen kanal bat du iparraldean eta askoz estuagoa den beste bat mendebaldean.
Atoloia eta inguruko urak Rocas atoloiko Erreserba Biologikoaren parte dira. Gaur egun, erreserba ikerketa zientifikorako baino ez da erabiltzen. Oso urrun daudenez, uharteak, neurri handi batean, giza jarduerek ez dituzte aldatzen. Bestalde, urruntasunak ere mugatzen du ikertzaileek uharteetara sartzeko duten aukera, eta ikerketa gutxi egin dira atoloi horretan. Atol das Rocas espezieko fauna entomologikoa erregistratu da.[2]
Herri-kultura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Atoloia izan zen Marvel Comics-en G.I. Joe komikian satelite bidezko komunikazioen jarraipenerako estazio bati eta Cobrako robotika biltegiratzeko zentro bati misilekin egindako erasoaren eszenatokia.[3]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Antonio Alcántara, José; Calogero, Simone. (2011). «On a relativistic Fokker-Planck equation in kinetic theory» Kinetic & Related Models 4 (2): 401–426. doi:. ISSN 1937-5077. (Noiz kontsultatua: 2024-02-29).
- ↑ ALMEIDA, C. E. de; MARCHON-SILVA, V.; RIBEIRO, R.; SERPA-FILHO, A.; ALMEIDA, J. R. de; COSTA, J.. (2000-05). «Entomological fauna from Reserva Biológica do Atol das Rocas, RN, Brazil: I. Morphospecies composition» Revista Brasileira de Biologia 60 (2): 291–298. doi:. ISSN 0034-7108. (Noiz kontsultatua: 2024-02-29).
- ↑ (Ingelesez) Herb Trimpe. 2023-12-30 (Noiz kontsultatua: 2024-02-29).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q241074
Multimedia: Rocas Atoll / Q241074