1959ko Dwight D. Eisenhowerren Espainiarako bisita

Wikipedia, Entziklopedia askea
1959ko Dwight D. Eisenhowerren Espainiarako bisita
Irudia
Motastate visit (en) Itzuli
Honen parte daSpain–United States relations (en) Itzuli
Denbora-tarte1959ko abenduaren 21a - 1959ko abenduaren 22a
KokalekuMadril
HerrialdeaFrankoren diktadura
Parte-hartzaileak

Dwight D. Eisenhower Estatu Batuetako presidenteak 1959ko abenduaren 21ean Espainiara egindako bisita erregimen frankistaren une garrantzitsua izan zen, frankismoaren lehen etapan nazioarteko ostrazismotik atera izana sinbolikoki sendotzeko.[1]

Bisita[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Fernando Castiella Espainiako Atzerri ministroak gonbidatuta, Eisenhowerrek udazkenean onartu zuen proposamena.[2] Estatu Batuetako presidente batek Espainiara egin zuen lehenengo bisita izan zen,[3] eta, hainbat urtez ostrazismoa izan ondoren[4] eta Franco Estatu Batuen aliatu gisa onartzea[5], Francisco Francoren behin betiko birgaitzea sinbolizatu zuen.

Eisenhower abenduaren 21eko 16:30ean lurreratu zen Torrejon de Ardozko aire-base estatubatuarrean, Madrildik gertu, eta diktadoreak harrera egin zion.[6] Ekitaldi sozial handi gisa antolatuta,[1] basearen eta Madrilen arteko ibilbidea hiru autotan egin zuten. Milioi bat pertsonak bi estatuburuak bitoreatu zituzten, inauterietako ikuskizun moduko batean;[7] Eisenhower eta Franco kabriolet batean Espainiako hiriburuko kale nagusietan ibili ziren.[3]

Eisenhowerrek Espainian egin zuen geldialdia ez zen oso luzea izan: AEBetako presidentea hurrengo eguneko 10:45ean irten zen Espainiatik.[6][1] Bisita, Eisenhowerrek bere lehendakaritzaren azken zatian orbita komunistatik kanpoko herrialdeekin eta estatu zalantzatiekin AEBetako loturak sendotzeko egin zuen bira baten beste eskala bat izan zen.[6] Francorentzat, berriz, garai haietan nazioarteko politikan lortutako punturik altuena izan zen.[8]

Hurrengo urteetan, Richard Nixon (1970eko urriak 2 eta 3) eta Gerald Ford (1975eko maiatzak 31 eta ekainak 1) presidente estatubatuarrek Francori bisita egin zioten. Biak ala biak Alderdi Errepublikanekoak ziren, Alderdi Demokratako ezein presidentek ez zuen Franco bisitatu.[9]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c (Gaztelaniaz) «Cuando Eisenhower visitó a Franco» El País 2009/12/21.
  2. Rosendorf 2014, 135 orr. .
  3. a b Delgado 2003, 248 orr. .
  4. Whealey 1995, 72 orr. .
  5. Powell 2007, 228-229 orr. .
  6. a b c (Gaztelaniaz) Sahagún, Felipe. (2016/07/09). «Una historia de larga y desigual amistad» El Mundo.
  7. Deltell Escolar 2008, 934 orr. .
  8. Payne 1987, 458 orr. .
  9. (Gaztelaniaz) «De Eisenhower a Bush: así fueron las visitas de presidentes de EEUU a España» Europa Press 2016/07/08.


Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Delgado, Lorenzo. (2003). «¿El "amigo americano"?: España y Estados Unidos durante el franquismo» Studia historica. Historia contemporánea (Salamanca: Ediciones Universidad de Salamanca) 21: 231-276. ISSN 0213-2087..
  • Deltell Escolar, Luis. (2008). Bienvenido Mister Ike. in: I Congreso Internacional de Historia y Cine (1, 2007, Getafe). Getafe: Universidad Carlos III de Madrid ISBN 978-84-691-0824-6..
  • Gómez-García, Salvador; Navarro-Sierra, Nuria. «Las voces de un dictador. La figura de Franco desde los micrófonos de Radio Nacional de España (1937-1959)» Palabra Clave 17 (1): 2014. ISSN 0122-8285..
  • Martín Alarcón, Julio. (2016-7-8). «Bienvenido, Mister Eisenhower: el protocolo de las banalidades» El Mundo.
  • Payne, Stanley G.. (1987). The Franco Regime, 1936–1975. Madison: The University of Wisconsin Press ISBN 0-299-11070-2..
  • Powell, Charles. (2007). Nigel Townson ed. «The United States and Spain: From Franco to Juan Carlos» Spain Transformed. The Late Franco Dictatorship, 1959-75 (Basingstoke: Palgrave Macmillan): 227-247. ISBN 0-230-00455-5..
  • Rosendorf, Neal M.. (2014). Franco Sells Spain to America: Hollywood, Tourism and Public Relations as Postwar Spanish Soft Power. Palgrave Macmillan ISBN 978-1-349-45264-4..
  • Whealey, Robert H.. (1995). Arnold Blumberg ed. Great Leaders, Great Tyrants?: Contemporary Views of World Rulers who Made History. Westport & Londres: Greenwood Publishing Group, 72-79 or. ISBN 0-313-28751-1..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]