Adela Cortina

Wikipedia, Entziklopedia askea
Adela Cortina

(2019)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakAdela Cortina
JaiotzaValentzia, 1947ko uztailaren 13a (76 urte)
Herrialdea Espainia
Familia
Ezkontidea(k)Jesús Conill (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaValentziako Unibertsitatea
Hezkuntza-mailaprofessor emeritus (en) Itzuli
Hizkuntzakgaztelania
alemana
ingelesa
frantsesa
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa eta idazlea
Enplegatzailea(k)Valentziako Unibertsitatea
Jasotako sariak
KidetzaZientzia Moral eta Politikoen Errege Akademia

Adela Cortina (Valentzia, 1947ko uztailaren 13a) espainiar filosofoa da. Gaur egungo etikaren eta filosofiaren arloan nabarmena da, bai Espainian bai nazioartean onartua, etika aplikatuan, etika publikoan, filosofia politikoan eta giza eskubideetan egindako lan sakonagatik.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cortinak doktoretza lortu zuen Valentziako Unibertsitatean, 1979an. Harrezkeroztik, karrera akademiko oparoa egin du eta kargu garrantzitsuak izan ditu unibertsitate bertan. Etika eta Filosofia Politikoko katedraduna izan da Valentziako Unibertsitatean, eta Giza Eskubideen, Demokraziaren, Bakearen Kulturaren eta Indarkeriarik Ezaren Institutua ere sortu zuen. Gainera, irakasle bisitaria izan da nazioarteko hainbat unibertsitatetan, eta horrek bere pentsamendua eta ikuspegi etikoa testuinguru globaletan zabaltzen lagundu du.

Eragin handieneko bere lanen artean "Etika minimoa daude: filosofia praktikorako sarrera" eta "Arrazoimen adeitsuaren etika", non giza duintasuna, erantzukizun morala, justizia soziala eta diskurtsoaren etika bezalako funtsezko gaiak jorratzen dituen. Adela Cortina-ren ikuspegi etikoaren ezaugarri nagusia arazo sozialekiko kezka eta gizarte bidezkoago eta inklusiboago bat sustatzeko konpromisoa dira.

Bere lan akademikoaz gain, Cortina ahots aktiboa izan da gai etiko eta sozialei buruzko eztabaida publikoan. Hainbat foro eta hitzalditan parte hartu du, giza eskubideen, elkartasunaren eta demokraziaren alde. Hainbat sari eta goraipamen jaso ditu bere lanak, eta pertsonen ongizatearekin konprometitutako etika eraikitzeko eta gizarte garaikidean bizikidetza baketsua eta errespetuzkoa sustatzeko erreferente intelektuala izan dela nabarmendu du.

Pentsamendua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere irakasletza beti ekonomiari, enpresari, emakumearen diskriminazioari, gerrari, ekologiari, genetikari eta abarri lotuta egon dira. Horrez gain, egileak bere lanetan ere lantzen dituen esparruak dira.

Artikulu eta hitzaldietan, bere iritzia eman izan du bizitzaren beste hainbat alderdiri buruz, eta "bizitzea merezi du" izenburupean. 1990eko hamarkadan, aporofobia kontzeptua sortu zuen pobreziarekiko eta pobreekiko gorrotoa eta arbuioa aipatzeko.[1][2]

2018an Ética y filosofía política. Homenaje a Adela Cortina liburua argitaratu zen. Valentziako Unibertsitateko katedradun gisa erretiroa hartu zuelako, filosofia arloko sinadura esanguratsuekin, bere pentsamenduari gorazarre eginez, besteak beste: Domingo García Marzá, José Félix Lozano Aguilar, Emilio Martínez Navarro, Juan Carlos Siurana, Victoria Camps, Concha Roldán, Alicia Villar, etab.[3]

Adela Cortinak etikari buruz hitz egiten du. Kant, Hegel, Habermas eta Apel  ditu oinarri. Arrazionaltasuna esparru praktikoan kokatzen dela dio, hori baita etikaren irizpide unibertsala.

Garrantzia ematen dio gutxieneko moralen etika zibikoa oinarri komun duen gizakiaren autonomiari, harekin batera izan baitaitezke gehien moralen etika desberdinak. Justiziaren gutxieneko moral partekatuek eta eskagarriek, bai eta maximo moralak edo zorionerako gonbitak errespetatzeak ere, benetako pluralismo morala eragiten diote Adelari, politeismo axiologikoa gainditzen duena, hala nola erlatibismo morala. Horregatik, etika arrazional eta laikotzat definitu behar dugu. Etika arrazional eta laikotzat definitu behar dugu.

Adela Cortinak esaten zuen morala bizitzako gauza bat dela, ez dela filosofiako hitz bat. Gure bizitzan moral-mota asko daude, adibidez, moral kristaua, moral islamikoa edo moral sozialista. Ordea, hark esaten du etika ez dela bizitzako gauza bat, hau bai dela filosofiako gauza bat.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Etika (bai oinarritzea, bai enpresei aplikatzea, politika, osasuna, bioteknologiak, komunikabideak, lanbideak eta hezkuntza) eta filosofia politikoa (herritarrak, demokrazia, garapena) lantzen ditu. Espainiako, Latinoamerikako eta Europako kongresu eta proiektuetan parte hartzen du.

ÉTNOR Fundazioko zuzendaria da (Negozioen eta Erakundeen Etikarako), Laguntza Bidezko Giza Ugalketaren Batzorde Nazionaleko kidea, Osasun eta Kontsumo Ministerioko Aholku Batzordeko kidea, Masterreko eta Unibertsitate arteko Doktorego Programako zuzendaria, “Etika eta Demokrazia” aipamenarekin.

2008an Zientzia Moral eta Politikoen Errege Akademian sartu zen, eta akademia horretan sartu zen lehen emakumea izan zen.

Sariak eta aitorpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hona hemen Adela Cortinaren argitalpen batzuk[12]:

    • (Gaztelaniaz) Ética de la empresa: claves para una nueva cultura empresarial, Madrid, Tecnos, 1994.
    • (Gaztelaniaz) Razón comunicativa y responsabilidad solidaria: ética y política en K. O. Apel, Salamanca, Sígueme, 1995.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, Juan Escámez Sánchez eta Estebán Pérez-Delgado, Un mundo de valores, Generalitat Valenciana, 1996.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, Emilio Martínez Navarro, Ética, Madrid, Akal, 1996.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, María del Pilar Arroyo Gordo, Ética y legislación en enfermería. Análisis sobre la responsabilidad profesional, Madrid, McGraw-Hill, 1996.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, Juan Escámez Sánchez, Educar para la justicia, Generalitat Valenciana, 1998.
    • '(Gaztelaniaz) '10 palabras clave en filosofía política [colaboradores, Ángel Castiñeira et al.]. Estella, Navarra: Editorial Verbo Divino, 1998. 440 p.; 22 cm. ISBN|84-8169-161-5.
    • (Gaztelaniaz) Los ciudadanos como protagonistas, Barcelona, Galaxia Gutenberg/Círculo de Lectores, 1998.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, Jesús Conill Sancho (coords.) Educar en la ciudadanía, Institución Alfonso el Magnánimo, 2001.
    • (Gaztelaniaz) Alianza y Contrato: Política, Ética y Religión Madrid: Editorial Trotta, 2001. 182 pp. ISBN|978-84-8164-485-2.
    • (Gaztelaniaz) Ética civil y religión, Madrid, Promoción Popular Cristiana, 2002.
    • (Gaztelaniaz) elkarlanean, Adela Cortuna, Domingo García Marzá (ed. lit.) Razón pública y éticas aplicadas: los caminos de la razón práctica en una sociedad pluralista, Madrid, Tecnos, 2003.
    • (Gaztelaniaz) Ética para la sociedad civil edición coordinada por Francisco Javier Peña Echevarría. Valladolid: Valladoliden Unibertsitatean, Secretariado de Publicaciones e Intercambio Editorial, 2003, 200 p.; 21 cm. ISBN|84-8448-231-6.
    • (Gaztelaniaz) Por una ética del consumo. Taurus. 2002 ISBN|84-306-0485-5.
    • (Gaztelaniaz) Construir confianza: Ética de la empresa en la sociedad de la información y las comunicaciones, Madrid, Trotta, 2003.
    • (Gaztelaniaz) Elkarlanean, Adela Cortina eta Ignasi Carreras Fisa, Consumo... luego existo, Barcelona, Cristianisme i Justícia, 2004 ISBN|84-9730-066-1.
    • (Gaztelaniaz) Ciudadanos del mundo. Hacia una teoría de la ciudadanía", Madrid, Alianza, 2005.
    • (Gaztelaniaz) Ética de la razón cordial. Educar en la ciudadanía del siglo XXI. Ediciones Nobel. 2007. 274 p ISBN|978-84-8459-179-5.
    • (Gaztelaniaz) (koord.) La educación y los valores, Madrid, Biblioteca Nueva, 2009.
    • (Gaztelaniaz) Pobreza y libertad. Erradicar la pobreza desde el enfoque de Amartya Sen. Tecnos, 2009.
    • (Gaztelaniaz) Las fronteras de la persona. El valor de los animales, la dignidad de los humanos. Taurus. 2009. ISBN|978-84-3060765-5. 2009ko abenduaren 13an artxibatu zen jatorrizkotik.
    • (Gaztelaniaz) Hasta un pueblo de demonios. Ética Pública y Sociedad. Taurus. 1998. ISBN|8430602984.
    • (Gaztelaniaz) Las raíces éticas de la democracia, Valentziako Unibertzitatea, 2010.
    • (Gaztelaniaz) Justicia cordial, Madrid, Trotta, 2010.


Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • (Gaztelaniaz) Hainbat egile. Etika eta filosofia politikoa. Omenaldia Adela Cortinari . Ireki leihoen bilduma. Tecnos 2018 ISBN 978-84-309-7404-7

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ (Gaztelaniaz) Cortina, Adela. (2000-03-06). «Aporofobia» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) Oliva, Milagros Pérez. (2017-05-10). «Cortina: “Lo que molesta de los inmigrantes es que sean pobres”» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  3. ↑ a b (Gaztelaniaz) «Ética y filosofía política. Homenaje a Adela Cortina» Red española de Filosofía 2018-05-02 (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  4. ↑ «La filósofa Adela Cortina, nueva doctora “honoris causa” de la Universidad de Deusto | Vive Deusto | Deusto» web.archive.org 2018-07-16 (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  5. ↑ «Condecoraciones de la Orden de Jaume I El Conqueridor-ARGOS» www.argos.gva.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  6. ↑ «Distinciones 9 d'Octubre-ARGOS» www.argos.gva.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  7. ↑ (Gaztelaniaz) Adela Cortina, galardonada en los Premios de la Crítica Literaria Valenciana 2018 | Tribuna Feminista. 2018-05-23 (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  8. ↑ (Gaztelaniaz) Salamanca, Tribuna de. (2012-09-27). «Las filósofas Victoria Camps Cervera y Adela Cortina, nuevas doctoras honoris causa de la USAL» www.tribunasalamanca.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  9. ↑ (Gaztelaniaz) Roca, Ana Teresa. (2018-09-20). «Adela Cortina: “Todos los nacionalismos son un retroceso”» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  10. ↑ ISBN https://www.abogacia.es/publicaciones/revistas/revista-abogacia-espanola-113/..
  11. ↑ «Adela Cortina recibe el título honorífico docente de la UNAL» Agencia de noticias (Noiz kontsultatua: 2020-05-16).
  12. ↑ (Katalanez) «Fitxa persona» www.uv.es (Noiz kontsultatua: 2023-04-23).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Adela_Cortina&oldid=9644129"(e)tik eskuratuta