Uztailaren 13

Uztailaren 13a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta laurogeita hamalaugarren eguna da, 195.a bisurteetan. 171 egun falta dira urtea amaitzeko.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1795 - Konbentzio Gerra - Irurtzunetik 4.000 soldadu atera ziren espainiarrak Bilboraino bidaliz.
• 1913 - «Topo» linea inauguratu zuten egunean, Irungo geltokitik gertu, bi trenek elkar talka egin zuten, 7 hildako izanik.
• 1980 - ETAk bi goardia zibil hil zituen Orion.

Mundua

• 1793 – Charlotte Corday normandiarrak Jean Paul Marat Frantziako Iraultzaren gidarietako bat bainuontzian hil zuen labankadaz.
• 1998 - Japoniako lehen ministroa, Riutaro Hashimoto, dimititu egin zuen eta Keizo Obuchik ordezkatu zuen.
• 2005 - Hiru trenek talka egin zuten Ghotki-n (Pakistan) 150 pertsona baino gehiago hilez.
• 2006 - Soldaduen bahiketari erantzunez, Israelek Beiruteko aireportua bonbardatu zuen 47 hildako eraginez. Blokeoa ezarri zuten Libanoren aurka, airez eta itsasoz.

Ekonomia

• 2006 - 55 urteko langile bat hilik, Ziordian egondako Lan istripu baten ondorioz.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 2006 - UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen Bizkaiko Zubia.

Mundua

• 1942 - Irène Némirovskyjudutar idazlea atxilo hartu zuten frantses polizia kolaborazionsitek.
• 1979 - Tim filma estreinatu zen, Michael Patek zuzendu eta Mel Gibson eta Piper Laurie aktoreek antzeztu zutelarik.
• 1979 - The Frisco Kid ("Frisco Haurra") filma estreinatu zen, Robert Aldrichek zuzendu eta Gene Wilder eta Harrison Fordek aktoreek antzeztu zuten.
• 1988 - The Dead Pool ("Heriotzaren Putzua") filma estreinatu zen, Buddy Van Hornek zuzendu eta Clint Eastwood, Patricia Clarkson, Liam Neeson, Evan C. Kim, David Hunt eta Jim Carrey aktoreek antzeztu zuten.

Kirolak

• 1930 - Munduko lehen futbol txapelketa hasi zen.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1789 - Juan Manuel Besnes, euskal herritar margolari eta kaligrafoa (h. 1865).
• 1824 - Manuel Maria Gortazar, bizkaitar politikaria (h. 1896).
• 1913 - Bernard Lavielle, frantsesezko baxenafar idazlea.
• 1916 - Luis Díez Espadas, bizkaitar toreatzailea (h. 1949).
• 1939 - Enrike Zelaia, euskal akordeoi-jotzailea.

Mundua

• 1590 - Klemente X.a, Aita santua (h. 1676).
• 1608 - Fernando III.a, Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (h. 1657).
• 1826 - Stanislao Cannizzaro, italiar kimikaria (h. 1910).
• 1841 - Otto Wagner, austriar arkitektoa (h. 1918).
• 1894 - Isaac Babel, errusiar idazlea (h. 1940).
• 1909 - Souphanouvong, Laoseko lehendabiziko presidentea (h. 1995).
• 1915 - Kaoru Ishikawa, japoniar irakaslea, kausa-efektu diagramaren asmatzailea (h. 1989).
• 1940 - Patrick Stewart, ingeles aktorea.
• 1942 - Harrison Ford, estatubatuar aktorea.

Heriotzak

Euskal Herria

• 1820 - Marguerite Brunet, lapurtar aktore eta antzerki zuzendaria (j. 1730).
• 1893 - Joaquín Kalbeton, donostiar politikaria (j. 1806).
• 1994 - Santos Begiristain, nafar apaiz katolikoa (j. 1908).
• 1997 - Miguel Ángel Blanco, Alderdi Popularreko zinegotzia, Ermuan (j. 1968).
• 1998 - Trifon Etxebarria, Etarte , bizkaitar kazetari eta politikari abertzale eta jeltzalea (j. 1912).
• 2006 -
  • Pirmin Aldabaldetreku, zarauztar dantzaria (j. 1930).
  • Angel Sukia, zaldibitar kardinal eta artzapezpikua (j. 1916).
• 2009 - Juan Kruz Unzurrunzaga, euskal kulturgilea (j. 1939).
• 2014 - Koldo Zabala, getxoztar dantzaria eta koreografoa (j. 1935).

Mundua

• 1024 - Henrike II.a, Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (j. 973).
• 1105 - Rashi, Frantziako erlijio-gizon judua (j. 1040).
• 1608 - Sanada Masayuki, japoniar samuraia (j. 1544).
• 1761 - Tokugawa Ieshige, Tokugawa shogunerriko bederatzigarren shoguna (j. 1712).
• 1762 - James Bradley, ingeles astronomoa (j. 1693).
• 1793 - Jean Paul Marat, Frantziako Iraultzaren gidaria (j. 1743).
• 1883 - Ranavalona II.a, Madagaskargo erregina (j. 1829).
• 1924 - Alfred Marshall, ingeles ekonomialaria, eskola neoklasikoaren sortzailea (j. 1842).
• 1934 - Kate Sheppard, Zeelanda Berriko sufragista ospetsu eta eragin handikoa (j. 1847).
• 1936 - José Calvo Sotelo, espainiar politikari eskuindarra (j. 1893).
• 1951 - Arnold Schönberg, austriar musikagile, zuzendari eta irakaslea (j. 1874).
• 1954 - Frida Kahlo, mexikar pintorea, bere autorretratuengatik ospetsua (j. 1907).
• 1974 - Patrick Maynard Stuart Blackett, ingeles fisikaria, 1948ko Fisikako Nobel Saria (j. 1897).
• 1985 - Karl Kasiel Blitz, ukrainar ingeniari kimikoa eta semiologoa (j. 1897).
• 1997 - Alexandra Danilova, errusiar ballet dantzaria (j. 1903).
• 2000 - Alec Derwent Hope, australiar poeta (j. 1907).
• 2014 - Nadine Gordimer, hegoafrikar idazlea, 1991ko Literaturako Nobel Saria (j. 1923).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Amagoia eta Betizu.

Uztailaren 12 | Urteko egutegi | Uztailaren 14