Ahuakateondo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Aguakate» orritik birbideratua)
Ahuakateondo
Iraute egoera

Arrisku txikia (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaLaurales
FamiliaLauraceae
GeneroaPersea
Espeziea Persea americana
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakahuakate, avocado seed (en) Itzuli eta avocado oil (en) Itzuli

Ahuakateondoa (Persea americana) jatorriz Mexiko erdialdeko zuhaitza da, Lauraceae familiakoa kanela, kanforrondoa eta ereinotzaren antzera. Haren fruitua ahuakatea da (botanikoki hazi bakarreko baia), sukaldaritzan oso estimatua eta udare-itxurakoa, arrautza-itxurakoa edo esferikoa izan daitekeena.

Ezaugarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hosto iraunkorreko fruta-arbola da, eta 15 m garai izan daiteke. Adaburu zabala, eta adar ugariak ditu ahuakateondoak.

Zurtoina – Azala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zurtoina zimurtsua da, eta azala leuna eta gris argia.

Hostoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ahuakateondoaren hostoak bakunak, txandakatuak, larrukarak, distiratsuak, obalak eta handiak dira.

Loreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Loreak —horixkak— txikiak dira, eta mordoxkatan sortzen dira.

Fruituak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ahuakate erdibitu bat, mamia eta hazia agerian.

Fruitua —ahuakatea— drupa motakoa da, mamitsua, eta hazi bakarrekoa.

Habitata[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ahuakateondoa, jatorriz, Mexikokoa da. Ondo hazteko, lurzoru sakon eta iragazkorra behar du.

Erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ahuakate olioak ahalmen antioxidatzaileak ditu. Gantz-azido monoasegabeak ditu ahuakateak -organismorako osasuntsuak-, eta A, E, B1, B2 eta B3 bitaminak.

Oso kalorikoa eta olio ugarikoa denez, ahuakatea ez da sarritan jan behar. Ahuakateondoa apaingarri gisa erabiltzen da parkeetan.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Botanika.wikispaces.com webgunetik hartu da, CC BY-SA 3.0 lizentziapean.