Alexander Aitken

Alexander Aitken
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alexander Craig Aitken
Jaiotza	Dunedin, 1895eko apirilaren 1a
Herrialdea	Zeelanda Berria
Heriotza	Edinburgo, 1967ko azaroaren 3a (72 urte)
Hobiratze lekua	Warriston Cemetery (en)
Familia
Ezkontidea(k)	Mary Winifred Betts Aitken (en)
Hezkuntza
Heziketa	Otago Boys' High School (en) ; (1908 - 1913) ; University of Otago (en) ; (1913 - 1920) ; Edinburgheko Unibertsitatea ; (1923 - 1926)
Tesia	The smoothing of data (en)
Tesi zuzendaria	E. T. Whittaker (en)
Doktorego ikaslea(k)	Hans Schneider (en) ; Henry Daniels (en) ; Donald Livingstone (en) ; Leonard Roy Shenton (en) ; Nora Calderwood (en) ; James Towers Campbell; Alastair James Howie; David Boss Hunter; John Leonard Mott; William Wallace Muir; David Earle Bailey; Florence Mary Harding; Harold Silverstone; Henri Theodore Gonin; Alexander Fairley Buchan (en) ; Leon Solomon; Walter Frederick Kibble; Hendrik Stefanus Steyn; Ragy Halim Makar; Arthur Asquith Rayner; Narbheshanker Madhavji Bhatt; Edwin Robert Dalziel; Dip Narayan Lal; Hamish Glen Anderson; John Sutherland; Robert William Hiorns
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, estatistikaria, unibertsitateko irakaslea, idazlea eta politikaria
Enplegatzailea(k)	Australiako eta Zeelanda Berriko Armada Gorputzak (1915 - 1917); Otago Boys' High School (en) (1920 - 1923); Edinburgheko Unibertsitatea (1925 - 1965)
Lan nabarmenak	ikusi Aitken's delta-squared process (en) ; Aitken interpolation (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea (1936) ; Honorary Fellow of the Royal Society Te Apārangi ; Edinburgoko Errege-elkarteko kidea (1925) ; Fellow of the Royal Society of Literature (1964) ; Makdougall Brisbane Prize (1930) ; Gunning Victoria Jubilee Prize (1948) ; Fellow of the Institute of Mathematical Statistics (1947) ; honorary doctor of the University of New Zealand (1943) ;
Kidetza	Royal Society; Errege Literatura Elkartea; Edinburgoko Errege-elkartea; Institute of Mathematical Statistics
Zerbitzu militarra
Gradua	sarjentu
Parte hartutako gatazkak	Lehen Mundu Gerra; Gallipoliko gudua; Sommeko gudua

Alexander Craig Aitken (Dunedin, Zeelanda Berria, 1895eko apirilaren 1a - Edinburgo, Eskozia, 1967ko azaroaren 3a) zeelandaberritar matematikaria izan zen.

Biografia

Lehenengo ikasketak Dunedinen egin zituen eta 1913an, beka baten laguntzaz, hizkuntzak eta matematika ikasten hasi zen. Bigarren Mundu Gerra zela-eta, 1917. urtera arte ezin izan zituen ikasketak jarraitu. 1920an, graduatu ondoren, institutu batean eskolak ematen hasi zen. Hala ere, 1923an Eskoziara itzuli zen eta matematika ikasi zuen Edinburgon, Whittakerren zuzendaritzapean.

1925ean irakasle hautatu zuten Edinburgon, eta han eman zuen bizitza osoa. 1936an Errege Elkarteko kide hautatu zuten, eta hamar urte geroago Whittakerren katedra eman zioten. Aitkenek estatistika, analisi numerikoa eta aljebra landu zituen gehienbat, eta arlo horiek berriztatu zituen. Esate baterako, determinanteen teorian, aljebran, ekarpen garrantzitsuak egin zituen.

Lanak

Liburu asko idatzi zuen; horien artean garrantzitsuenetariko bat The theory of canonical matrices (1932, Matrize kanonikoen teoria) da, Turnbullekin batera idatzi zuena. Bestalde, Rutherfordekin batera Unibertsitateko Matematika Testuetako liburu sail baten zuzendaria izan zen eta Determinants and matrices (1939, Matrizeak eta determinanteak) eta Statistical Mathematics (1939, Matematika estatistikoa) liburuak ere idatzi zituen.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q621679
Multimedia: Alexander Aitken / Q621679