Edukira joan

Alice Rey Colaço

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alice Rey Colaço

Bizitza
JaiotzaLisboa, 1890eko uztailaren 11
Herrialdea Portugal
HeriotzaLisboa, 1978ko ekainaren 13a (87 urte)
Familia
AitaAlexandre Rey Colaço
Haurrideak
Jarduerak
Jarduerakmargolaria, ilustratzailea, abeslaria, eszenografoa eta jantzi-diseinatzailea

Alice Rey Colaço (Lisboa, 1890eko uztailaren 11 - ib., 1978ko ekainaren 13a) margolari, ilustratzaile modernista, opera-abeslari, eszenografo eta jantzi-diseinatzaile portugaldarra izan zen.[1][2]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alice Schmidt Lafourcade Rey Colaço bere familiaren etxean jaio zen, Rua da Lapan, 70. zenbakian, Lisboan, 1890ean. Alexandre Rey Colaço pianista eta konpositorearen eta Alice Schmidt Constant Lafourcaderen alaba zen, azken hau Hermann G. Schmidt Alemaniako kontsula Valparaison, Txilen, eta Marie Alice Constade Lafcourt frantziarraren alaba.[3] Bikotearen lau alabetatik bigarrena izan zen, Jeanne eta Maria Rey Colaço piano-jotzaileen eta Amélia Rey Colaço aktorearen ahizpa zelarik. Mariana Rey Monteiro aktorearen izeba zen, eta Jorge Colaço margolari eta zeramikariaren ahaidea, Branca de Gonta Colaço poetarekin ezkondua eta Ana de Gonta Colaço eskultorearen eta Tomás Ribeiro Colaço idazlearen aita. Lisboako burgesiako familiarik kultuenetako eta errespetatuenetako bat izanik, faktore horren ondorioz, Alizcek eta bere ahizpek prestakuntza artistiko eta kultural sendoa izan zuten, eta sarritan gaualdietan, errezitaldietan, antzezlanetan eta dantza-ikuskizunetan parte hartu zuten txiki-txikitatik, beren alderdi artistikoa garatuz.[4][5]

Prestakuntza artistikoa eta ibilbide profesionala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Rey Colaço familiaren erretratua (ezkerretik eskuinera: Maria Rey Colaço, Alice Lafourcade, Amélia Rey Colaço, Alexandre Rey Colaço, Jeanne Rey Colaço eta Alice Rey Colaço)

Urte zehatza ezagutzen ez den arren, oso goiz izan zen Columbano Bordalo Pinheiroren ikaslea, margolari naturalista eta errealista ospetsua, eta Carlos Reis, Karlos I.a erregearen eta Amelia erreginaren maisuarena ere bai. Parisen eta Berlinen jarraitu zituen arte-ikasketak.[6]

Portugalera itzulita, 1913an, bere obra erakusten hasi zen eta bere lehen erakusketa Portugalgo Ilustrazioaren Aretoan egin zuen, Mily Possoz lagun eta artistarekin batera. Bi margolariek hainbat erakusketa egin zituzten elkarrekin hurrengo urteetan, hau da, Modernisten II. Erakusketan, Porton, 1916an,[7] eta Bobone Aretoan, 1919an.[8][9] Aurkeztu zituen lanek jada erakusten zuten motibo eta figura herrikoiekiko zaletasuna, hala nola barinak (arrain-saltzaileak) eta fruta-saltzaileak, eguneroko bizitzako gaietan sakonduz 1922an egindako bakarkako erakusketan.[10]

Musikarako ere hornitua, Musika Kontserbatorio Nazionalera joan zen, Jeanne eta Maria ahizpekin batera,[11][12] eta 1916an abeslari liriko gisa aritu zen Sala do Automóvel Cluben, bere aita Alexandre Rey Colaçorekin batera, non Beethovenen liederra abestu zuen.[13] 1917ko apirilean berriro aritu zen Lisboako Grémio Literárion, non Schubert eta Debussyren kantuak abestu zituen.[14]

1918tik aurrera ilustrazioan aritu zen nagusiki, eta bertan naturarekin eta ohitura edo tradizio herrikoiekin zerikusia zuten gaiak nahiago zituela adierazi zuen, hala erakusten dute hainbat postal eta aldizkaritan egin zituen ilustrazio ugariek, hala nola Illustrator Portuguesa edo ABC: Portugalgo aldizkaria,[15] baita hainbat egile eta antzerkigileren liburuetarako ere, hala nola Adolfo Coelhoren "João Pateta" (1922),[16] Francisco Lage eta João Correia d 'Oliveiraren "Los lobos: tragedia rústica en tres partes" (1919)[17] edo "Cuentos y leyendas de nuestra tierra" (1924)[18] eta "Tierra portuguesa" (1926) Maria da Luz Sobralen liburuetarako, besteak beste. Lan horietan, diseinatu zituen irudiek gorputz lirainak, ingururik gabeko aurpegi alaiak eta ehundurarik gabeko arropak zituzten, eta horrek Portugaleko belaunaldi modernistaren buru bihurtu zuen. Bere obran agertzen diren ezaugarri etnografiko eta sozialak direla eta, sortu zituen postalak Novo Estatuak bere propaganda kanpainetarako bereganatzea ekarri zuen, zehazki Informazio Idazkaritza Nazionalak (SNI) eta Propagandako Idazkaritza Nazionalak (SPN).

Kantu liburua eta partitura " Pyrolito que beats que beats - circular dances and popular songs " ( 1905 ), Jorge Colaçoren ilustrazioekin, Alice Rey Colaçoren harmoniekin eta Branca de Gonta Colaçoren hitzaurrearekin .

Aldi berean, jantzien eta eszenografiaren diseinatzaile gisa hasi zen lanean, Portugalen antzerki-estetika berria sartu zuten artista berritzaileen talde batekin. Testuinguru horretan, José Leitão de Barrosekin, Maria Adelaide de Lima Cruzekin, Jorge Barradasekin eta Milly Possozekin kolaboratu zuen, eta "Sonho de Uma Noite de Agosto" (1919),[19] "Zilda" (1921)[20][21] edo "Os Corree Cegos" (1923) antzezlanetako lantalde teknikoetan parte hartu zuen. Polifazetikoa izanik, Portugalgo zineman ere kolaboratu zuen, Rino Lupik zuzendutako "Os Lobos" (1923) film mutuaren intertituluen grafikoak eginez.[22]

Bizitza pertsonala

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1924an Horacio Paulo Menanorekin ezkondu zen, medikua, naturalista eta unibertsitateko irakaslea, António Menano Coimbrako konpositore eta abeslariaren anaia. Urte horretan bertan, Alicek artista bisual izateari utzi zion, eta familiari eta kantu lirikoko ibilbideari eskaini zion arreta. Lau seme-alaba izan zituen: Horazio (1925), Zezilia (1926), Manuel (1928) eta Isabel (1932).[23] Lisboan hil zen, 1978ko ekainaren 13an, 85 urte zituela. Prazereseko hilerrian lurperatuta dago.

Lanak (hautaketa laburra)

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ilustrazioak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 1910etik aurrera - Série de Postais " Os Pregões de Lisboa "
  • 1919 - Alexandre Rey Colaçoren " Cantigas de Portugal "
  • 1919 - Francisco Lage eta João Correia d'Oliveiraren "Os lobos, tragédia rústica em três actos".[24]
  • 1922 - Adolfo Coelhoren " João Pateta ".
  • 1924 - Maria da Luz Sobral eta Carolina Michaelis de Vasconcelosen "Contos e lendas da nossa terra para crianças".[25]
  • 1926 - Maria da Luz Sobralen "Terra portuguesa".[26]

Jantzien diseinatzailea eta eszenografoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 1919 - Bere ahizpa Amélia Rey Colaçoren jantziak diseinatzen ditu Gregorio Martínez Sierraren "Sueño de una noche de agosto" obrarako.[27]
  • 1921 - "A casa da doll" obraren eszenografia diseinatu zuen, São Carloseko Antzoki Nazionalean antzeztua.[28]
  • 1921 - Alfredo Cortês antzerkigile eta magistratuaren " Zilda " antzezlanaren eszenografia diseinatu zuen.[29][30]
  • 1923 - Francisco Lage eta Joaquim Correia d'Oliveiraren " Os Cegos " antzezlanaren eszenografia diseinatu zuen.[31]
  • 1923 – Alexandre Dumasen "A Dama das Camélias" obrako jantziak diseinatu zituen, Rey Colaço Antzerki Konpainiak ekoitzia.[32]

Erakusketak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 1913 - Portugalgo Ilustrazio Aretoa Mily Possoz artistarekin.
  • 1916 - Lisboako Arte Galeria eta José Pacheko arkitektoak antolatutako beste erakusketa batzuk, Jorge Barradas, Almada Negreiros eta Stuart Carvalhaisekin batera.[33]
  • 1916 - Modernisten II. Erakusketa, Porton .
  • 1919 - Bobone Aretoa, berriz ere Mily Possozekin batera. [34]
  • 1919 - Umoristen III. Aretoa, Porton.
  • 1919 - Arte Ederretako Elkarte Nazionalaren XVI. Pintura, Eskultura eta Arkitektura Aretoa.[35]
  • 1922 - Lisboako Arte Galeria.

Ondarea eta omenaldiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Bere lanak bilduma pribatuetan edo museoetan aurki daitezke, eta adibide batzuk Antzerki eta Dantza Museo Nazionalean edo Lisboako Chiadoko Arte Garaikideko Museo Nazionalean ikus daitezke.
  • 2018an, Aliziak ilustratutako hainbat liburu erakutsi ziren Calouste Gulbenkian Museoan, "XX. mende hasierako ilustratzaile modernistei" eskainitako erakusketa baten barruan.
  • 2019an, "As Mulheres na Colecção Moderna. De Sonia Delaunay a Ângela Ferreira 1916-2018”, Patrícia Rosasek komisariatua, Calouste Gulbenkian Fundazioaren bilduma erabili zuena Alice Rey Colaço, Sarah Afonso eta Raquel Roque Gameiroren lanak erakusteko, besteak beste.
  • Urte berean, "Amélia Rey Colaçoren jaiotzaren 120. urteurrena" ospatzeko erakusketa bat egin zen Maria II.a Antzoki Nazionalean, eta Aliziak egindako argazki bildumaren eta bilduma pertsonalaren zati bat aurkeztu zen.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ (Ingelesez) Dix, Steffen. (2017-07-05). Portuguese Modernisms: Multiple Perspectives in Literature and the Visual Arts. Routledge ISBN 978-1-351-55359-9. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  2. ↑ (Ingelesez) Tannock, Michael. (1978). Portuguese 20th Century Artists: A Biographical Dictionary. Phillimore ISBN 978-0-85033-312-1. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Sinopsis estadística de la República de Chile. Soc. Impr. y Litografía Universo 1890 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  4. ↑ (Portugesez) Gomes, Adelino. «Entrevista de Adelino Gomes: A actriz que tinha um conservatório em casa» PÚBLICO (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  5. ↑ (Portugesez) Samara, Maria Alice. (2007). Operárias e burguesas: as mulheres no tempo da República. A Esfera dos Livros ISBN 978-989-626-064-4. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  6. ↑ (Portugesez) França, José Augusto. (1974). A arte em Portugal no século XX. Livraria Bertrand (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  7. ↑ (Frantsesez) Smith, Francis. (1969). Le Portugal dans l'oeuvre de Francis Smith: Centre culturel portugais de la Fondation Calouste Gulbenkian, Paris, [23 janvier-22 février 1969. Centre culturel portugais de la Fondation Calouste Gulbenkian, 51, Av. d'Iéna (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  8. ↑ (Ingelesez) Mily Possoz, Alice Rey Colaço: pintura, ilustração e desenho. 1919 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  9. ↑ (Portugesez) Atlantida. 1919 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  10. ↑ Arte, Com Jeito E.. (quarta-feira, 22 de julho de 2015). «ComJeitoeArte: Trajes populares portugueses na ilustração de Alice Rey Colaço» ComJeitoeArte (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  11. ↑ (Portugesez) Revista do Conservatório Nacional de Música. Conservatório Nacional de Música 1920 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  12. ↑ (Portugesez) Contemporanea. Libanio da Silva. 1923 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  13. ↑ (Portugesez) Vieira, Afonso Lopes. (1916). O canto coral e o Orfeon de Condeixa: conferencia realizada no concerto do Orfeon, no Teatro da Republica, em Lisboa. Editora Lda. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  14. ↑ (Ingelesez) Department, New York Public Library Reference; Division, New York Public Library Music. (1964). Dictionary Catalog of the Music Collection. G. K. Hall (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  15. ↑ (Portugesez) ABC: revista Portuguesa actualdades. 1922 (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  16. ↑ (Portugesez) Coelho, Adolfo. (2020-07-21). Obras etnográficas (I): Festas, costumes e outros materiais para uma Etnologia de Portugal. Etnográfica Press ISBN 979-10-365-4466-8. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  17. ↑ (Portugesez) Lage, Francisco. (1923). Os lobos: tragédia rústica em três actos. Companhia Portuguesa Editora (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  18. ↑ (Portugesez) Sobral, Maria da Luz. (1924). Contos e lendas da nossa terra (para crianças). Indust. Gráfica (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  19. ↑ (Portugesez) Leal, Joana d’Eça. (2022-04-18). Companhia Rey Colaço-Robles Monteiro. Leya ISBN 978-972-27-2638-2. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  20. ↑ (Portugesez) Cortez, Alfredo. (1921). Zilda: peça em 4 actos. Illus. de D. Alice Rey Colaço, D. Milly Possoz, Jorge Barradas. Companhia Portugueza Editôra (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  21. ↑ (Portugesez) Fadda, Sebastiana. (2018-02-09). Alfredo Cortez. INCM ISBN 978-972-27-2637-5. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  22. ↑ Bérnard da Costa, Joäo. "Os lobos (1924)". Cinemateca portuguesa.
  23. ↑ (Gaztelaniaz) VIEIRA, Sofia SOUSA. (2012-08-01). Estudio de la actividad musical compositiva y crítica de Francine Benoit. Ediciones Universidad de Salamanca ISBN 978-84-9012-121-4. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  24. ↑ «Biblioteca Nacional de Portugal» catalogo.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  25. ↑ «Biblioteca Nacional de Portugal» catalogo.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  26. ↑ «Biblioteca Nacional de Portugal» catalogo.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  27. ↑ «Amélia Rey Colaço - Alice Rey Colaço» Google Arts & Culture (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  28. ↑ «"A casa da boneca" - drawing - Alice Rey Colaço» Google Arts & Culture (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  29. ↑ «Biblioteca Nacional de Portugal» catalogo.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  30. ↑ «BNP - Amélia Rey Colaço» bibliografia.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  31. ↑ «Biblioteca Nacional de Portugal» catalogo.bnportugal.gov.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  32. ↑ O Veneno do Teatro - conversas com Amélia Rey Colaço, Vítor Pavão dos Santos - Bertrand Editora. (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  33. ↑ «Revistas de Ideias e Cultura» ric.slhi.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).
  34. ↑ «Pintura, Ilustração e Desenho; Milly Possoz e Alice Rey Colaço» ric.slhi.pt (Atlântida - Revista de Ideias e Cultura) 1919.
  35. ↑ «Revistas de Ideias e Cultura» ric.slhi.pt (Noiz kontsultatua: 2022-06-03).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Alice_Rey_Colaço&oldid=9976395"(e)tik eskuratuta