Valparaíso
| Valparaíso Valparaíso Valparaíso | |||
|---|---|---|---|
city in Chile (en)  | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Herrialdea |  Txile | ||
| Administrazioa | Komuna | ||
| Izen ofiziala | Valparaíso | ||
| Jatorrizko izena | Valparaíso | ||
| Posta kodea | 2340000 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 33°02′46″S 71°37′11″W / 33.0461°S 71.6197°W | ||
 | |||
| Azalera | 401,6 km² | ||
| Altitudea | 21 m | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 296.655 (2017) 33.156 (2002) | ||
| Dentsitatea | 6.183 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Sorrera | 1536 | ||
| Telefono aurrizkia | 32 | ||
| Ordu eremua | UTC−04:00 | ||
| Hiri senidetuak | Oviedo, Badalona, Santa Fe, Long Beach, Shanghai, Guangdong, Callao, Bat Yam, Malaka, Novorossisk, Busan, Córdoba, Odesa, Rosario, Malacca (en) , Bartzelona, Salvador da Bahia, San Frantzisko eta Guanajuato | ||
| http://www.municipalidaddevalparaiso.cl/ www.municipalidaddevalparaiso.cl | |||
.svg)
Valparaíso Txileko erdialdeko komuna eta hiria da, izen bereko eskualdean dagoena, Hego Ozeano Barearen kostaldean. Txileko seigarren hiririk handiena da, ia 265.000 biztanlerekin (2002). Dena den, metropoli-barrutiak 800.000 biztanle hartzen dituenez, herrialdeko bigarren handiena da, Santiago ondoren. Barrutiak Viña del Mar udalerri turistikoa barne hartzen du. Hiriburutik 120 km-ra dago, ipar-mendebalderantz.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1536an Espainiatik iritsi zen Diego de Almagro. Valparaíso izena hartu zuen lekuak Cuencako probintziako Valparaíso de Arriba herria dela eta.
- 1848tik 1914 arte, "urrezko garai kulturala" bizi izan zuen hiriak, Europatik hainbat etorkin hara bizitzera joan ostean.
- 1908an Salvador Allende bertan jaio zen.
- 1915ean Augusto Pinochet bertan jaio zen.
- 1928an "Pontificia Universidad Católica de Valparaíso" unibertsitatea fundatu zen.
- 2003an UNESCOk Munduko Ondare Historikotzat jo zuen.
- 2005ean Metroa zabaldu zuten.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]  Datu klimatikoak (Valparaíso) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 23 | 23 | 21 | 19 | 17 | 16 | 16 | 16 | 18 | 18 | 20 | 22 | 19.1 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 13 | 13 | 12 | 11 | 10 | 9 | 8 | 8 | 10 | 10 | 11 | 12 | 10.6 |
| Euria (mm) | 2 | 2 | 4 | 18 | 97 | 128 | 88 | 67 | 30 | 16 | 7 | 3 | 462 |
| Euri egunak (≥ 0.1 mm) | 2 | 2 | 4 | 5 | 9 | 9 | 8 | 8 | 5 | 5 | 3 | 2 | 62 |
| Eguzki orduak | 279.0 | 245.7 | 217.0 | 174.0 | 114.7 | 81.0 | 93.0 | 117.8 | 147.0 | 170.5 | 216.0 | 263.5 | 2119.2 |
| Hezetasuna (%) | 72 | 74 | 76 | 78 | 80 | 80 | 80 | 79 | 78 | 75 | 71 | 70 | 76.1 |
| Iturria: Climate & Temperature[1] | |||||||||||||
Biografiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Salvador Allende (1908-1973), politikaria.
- Augusto Pinochet (1915-2006), militar eta agintaria.
Unibertsitateak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Universidad Técnica Federico Santa María
- Pontificia Universidad Católica de Valparaíso
- Universidad Adolfo Ibáñez
- Universidad de Valparaíso
- Universidad de Playa Ancha
Hedabideak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]"El Mercurio" hiriko egunkari nagusia da.
Herri eta hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Valparaiso ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:
|
|
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Valparaíso Climate Guide to the Average Weather & Temperatures with Graphs Elucidating Sunshine and Rainfall Data & Information about Wind Speeds & Humidity:. Climate & Temperature (kontsulta data: 2010-03-06).
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz) Valparaisoko webgune ofiziala
- (Gaztelaniaz) "El Mercurio" egunkaria
Datuak: Q33986
Multimedia: Valparaíso / Q33986
