Ana Figuero
Ana Figuero | |
---|---|
(1949) | |
Bizitza | |
Jaiotza | Santiago, 1907ko ekainaren 19a |
Herrialdea | Txile |
Heriotza | Santiago, 1970 (62/63 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Txileko Unibertsitatea |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | aktibista, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, hezitzailea, funtzionarioa, diplomazialaria eta sufragettea |
Enplegatzailea(k) | Nazio Batuen Erakundea |
Ana Figuero (Santiago, Txile, 1907ko ekainaren 19a - Ibidem, 1970) txiletar hezitzailea, feminista, militante politikoa, goi-funtzionarioa eta diplomatikoa zen.[1][2][3][4][5]
Frantsesa eta psikologia irakasten zituen.
Feminista, Txileko Emakumeen Erakundeen Federazioko presidentea zen, eta emakumeen boto-eskubidea lortzeko kanpainetan parte hartu zuen.
Gobernuarentzat lanean, Txileko eskola sistemaren ikuskatzaile orokorra zen, eta, gero, Atzerri Ministerioko Emakumeen Bulegoko zuzendaria. Ondotik, Txileko ordezkaria izan zen Nazio Batuen aurrean, eta, gero, Lanaren Nazioarteko Erakundeko zuzendari nagusi ondokoa.
Lehen emakumea izan zen Nazio Batuen Erakundeko Batzar Nagusiko batzorde baten buru eta Nazio Batuen Batzar Nagusiko Segurtasun Kontseiluan parte hartzen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaztaroa, prestakuntza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ana Figuero Santiagon jaio zen, 1907ko ekainaren 19an. Miguel Figuero Rebolledoren eta Ana Gajardo Infanteren alaba zen. Txileko Unibertsitatean ikasi zuen, eta 1928an lortu zuen diploma.[6]
Irakaslea, militantea, goi-funtzionarioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1928an bertan hasi zen ingeles irakasle lanean. Geroago, 1938an, San Felipe Lizeoko eta 1939an Temucoko Lizeoko zuzendari gisa lan egin zuen. 1946an, Estatu Batuetan ikasi zuen, Columbiako Unibertsitateko Teachers Collegen eta Greelyko Colorado State Collegen.
Sufragio unibertsala sustatu zuen 1948an, Federación Chilena de Instituciones Femeninas (Txileko Emakume Emakumeen Federazioa) federazioko presidente gisa, eta 1931tik 1952ra bitartean tokiko sufragioak lortu zituzten.
Txileko eskola sistemaren ikuskatzaile orokorra izan zen, 1947tik 1949ra. Kanpo Arazoetako Ministerioaren Emakumeen Bulegoa zuzendu zuen 1949an eta 1950ean.
Psikologia ere irakatsi zuen Gizarte Langileen Unibertsitate Eskolan. Social Periodistica del Sur-eko kazetaria ere bazen.
Nazio Batuetan ordezkaria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Txileren ordezkari izan zen 1950etik 1952ra Nazio Batuen Hirugarren Batzar Nagusian, Ministro Ahalguztidun gisa. NBEn, NBEko Giza Eskubideen Batzordeko kide eta Batzorde Sozial, Kultural eta Humanitarioko presidente izendatu zuten. 1952an, NBEko Segurtasun Kontseiluko kide izan zen. Ondoren, Nazio Batuetan giltzarri ziren beste postu batzuetan egon zen, batez ere munduko eskualde guztietako errefuxiatuekin lotutako gaietan.
Ana Figuero lehen emakumea izan zen Nazio Batuen Erakundeko Batzar Nagusiko batzorde baten buru, Nazio Batuen Erakundeko Segurtasun Kontseiluan eta Nazio Batuen Armagabetze Gaietarako Bulegoan parte hartzen.
Nazioarteko Lan Erakundeko zuzendaria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1952an, Nazioarteko Lan Erakundean hasi zen lanean, zuzendari nagusiaren alboko gisa, eta emakumearekin lotutako gaiez arduratu zen. Lan Erakundean, urteko konferentziako zenbait saiotako idazkari nagusi laguntzailea ere bazen, eta eskualdeko hitzaldi ugaritan parte hartu zuen.
Ana Figuero lehen emakumea izan zen Nazioarteko Lan Erakundearen zuzendari nagusiaren albokoaren postuan.
Beste organo batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ana Figuero beste erakunde batzuetako kidea ere zen, hala nola Social de Profesores (Irakasleen Elkartea), Federación Chilena de Instituciones Femeninas (Emakumeen Erakundeen Federazio Txiletarra), Sindicato de Profesores Chilenos (Irakasle Txiletarren Sindikatua), Ateneo (Temuco), eta Kultura Interamerikarreko Elkarteko ohorezko kidea Buenos Airesen.
Erretiroa, heriotza, omenaldiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1967ko bigarren seihilekoan hartu zuen erretiroa Lan Erakundetik, osasun arrazoiengatik. Hiru urte geroago hil zen, 1970ean. Erretiroa hartu ondoren, Administrazio Kontseiluaren saioan, eta hil ondoren, omenaldi sentikorrak egin zitzaizkion. Testigantzek erakusten dute Figuerok zuen erakundearen zentzua, 25 urte baino gehiagoz askatasunaren alde egindako defentsa, eragiten zuen afektu orokorra, bere ekintzak eta nortasuna beti inspiratu zituzten justiziaren ideal nobleak gogorarazten zituztenak, zeina baitzen “Latinoamerikako grazia eta xarma, berotasun eta alaitasunaren sinbolo ederra”.[2]
Argitalpenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ana Figuerok Educación sexual (Sexu hezkuntza, 1934) liburua idatzi zuen.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Kinnear 2011, 153 orr. .
- ↑ a b Lubin & Winslow 1990, 201 orr. .
- ↑ Bizzarro 2005, 288 orr. .
- ↑ Riverside Dictionary of Biography 2005, 278 orr. .
- ↑ Olsen 1994, 273 orr. .
- ↑ Hilton 1947, 84 orr. .
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (en) Salvatore Bizzarro, Historical Dictionary of Chile, Scarecrow Press, 20 avril 2005 (ISBN 978-0-8108-6542-6, lire en ligne).
- (en) The Riverside Dictionary of Biography, Houghton Mifflin Harcourt, 2005 (ISBN 0-618-49337-9, lire en ligne).
- (en) Ronald Hilton, Who's Who in Latin America: Part IV, Bolivia, Chile and Peru, Stanford University Press, 1947 (ISBN 978-0-8047-0737-4, lire en ligne).
- (en) Karen L. Kinnear, Women in Developing Countries: A Reference Handbook: A Reference Handbook, ABC-CLIO, 22 juillet 2011 (ISBN 978-1-598-84426-9, lire en ligne).
- (en) Carol Riegelman Lubin et Anne Winslow, Social Justice for Women: The International Labor Organization and Women, Duke University Press, 1990 (ISBN 0-8223-1062-7, lire en ligne ), p. 201.
- (en) Kirstin Olsen, Chronology of Women's History, Greenwood Publishing Group, 1er janvier 1994 (ISBN 978-0-313-28803-6, lire en ligne ), p. 273.