Itxura
Bideo honetan Inauterien gaineko zortzi bitxikeria azaltzen dira.
Edukien arduradunak
[aldatu iturburu kodea]- Gidoilaria: Lander Arretxea.
- Animazioen ekoizpena: Peru Isasi.
- Off ahotsa: Anabel Arraiza.
- Koordinazioa: EWKE.
- Bideoa: Hiru Damatxo.
Informazio iturriak
[aldatu iturburu kodea]- Lehen aurrekaria Erromatarrek antolatzen zituzten jaiak dira, zenbait adituren arabera. Saturno jainkoaren omenezko jaiak, zehazki. (Ikus Saturnalia).
- Erdi Aroan zabaldu zen Europa osoan. Aste Santua baino 40 egun lehenago hasten da garizuma. Inauteriak, garizuma hasi aurreko festak ziren.[1]
- Euskal Herriko lehen inauterietan artzain eta baserritarrak animalien larruekin mozorrotzen ziren. Horren oihartzuna mantentzen da oraindik Zuberoako maskaradetan edo Lantzeko inauterietan.[2]
- Lapurdin Kaskarotek[3] eta Zanpantzar izeneko pertsonaiak dute protagonismo berezia. Inauterietako pertsonaiak dira Mielotxin edo Artz ere.
- Euskaraz izen asko ditu, eskualdearen arabera. Ihauteria, aratustea, ihautea, inautea… Aukeratu zurea!
- Zenbait herritan, Kaldereroak, inauterien aurrekari moduan ospatzen dira. Ostegun Gizenaren aurreko larunbatean egiten dira, inauteriak iragarriz.[4]
- Hego Euskal Herrian, Francoren diktaduran zehar jai hauek debekatu egin ziren. Tolosan ordea, jarraipena izan zuten. Hori bai, Udaberriko jaiak izenarekin mozorrotu zituzten horretarako.[5]
- Mundu mailan, Rio de Janeirokoa da jendetsuena. Bost milioi lagun inguru elkartzen dira bertan, urtero, sambaren erritmoan dantzatzeko.[6]
Lotutako artikuluak
[aldatu iturburu kodea]- Inauteriak
- Inauteriak Euskal Herrian
- Txikipedia:Inauteriak
- Kaldereroak
- Tolosako inauteriak
- Zamarroak
Erabilitako irudiak
[aldatu iturburu kodea]- Polygoonjournaal van 15 februari 1926 Polygoon-Profilti, Domeinu Publikoa, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Polygoonjournaal_van_15_februari_1926.webm
- Koko-dantzak eibar 2016 01 Kezka dantza Taldea Eibar, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Koko-dantzak_eibar_2016_01.webm
- Momotxorroen irteera, Altsasu 2018 Theklan, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Momotxorroen_irteera,_Altsasu_2018.webm
- Joaldunak - Puskak biltzen - Ituren (1) Iñaki LL, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Joaldunak_-_Puskak_biltzen_-_Ituren_(1).webm
- Bodleiana Ms 264 fol 21v Flemish illuminator Jehan de Grise and his workshop, Domeinu Publikoa, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bodleiana_Ms_264_fol_21v.jpg
- Die Gartenlaube (1884) b 101 Egile ugari, Domeinu Publikoa, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Die_Gartenlaube_(1884)_b_101.jpg
- Pieter Bruegel d. Ä. 066 Pieter Brueghel The Elder, Domeinu Publikoa, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pieter_Bruegel_d._%C3%84._066.jpg
- Saturn with head protected by winter cloak, holding a scythe in his right hand, fresco from the House of the Dioscuri at Pompeii, Naples Archaeological Museum (23497733210)Carole Raddato, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Saturn_with_head_protected_by_winter_cloak,_holding_a_scythe_in_his_right_hand,_fresco_from_the_House_of_the_Dioscuri_at_Pompeii,_Naples_Archaeological_Museum_(23497733210).jpg
- Unidos da Barra da Tijuca – 2022 Leandro Rocha, CC SA 3.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Unidos_da_Barra_da_Tijuca_-_2022.webm
- Ioaldun 003 Jean Michel Etchecolonea, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ioaldun_003.jpg
- MielOtxinLantz Panzermix, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MielOtxinLantz.JPG
- Oñati 2017 inauteriak 02 Maite Irizar, CC BY-SA, via dantzan.eus https://dantzan.eus/albisteak/irudiak/onati-2017-inauteriak-02/view
- 2012-02-19 Beskoitze inauteria – Makil-dantza EV Dantzan, CC BY-SA, via dantzan.eus https://dantzan.eus/agenda/beskoitze-kaskarotak-1
- Kaldereroak Andoainen (94-514) Aiurri, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kaldereroak_Andoainen_(94-514).jpg
- Fiestas de carnaval en Tolosa (3 de 22) Ricardo Marin (Fondo Car – Kutxa Fototeka), CC BY-SA, via Gure Gipuzkoa http://www.guregipuzkoa.eus/wp-content/gallery/fiestas-de-carnaval-en-tolosa/1111587.jpg
- Kaldereroak Amara Berri ikastetxean Amara Berri ikastetxea, CC BY-SA 2.0, via Flickr https://www.flickr.com/photos/donostiakultura/6419886553
- El generalisimo Franco en Eibar Indalecio Ojanguren, CC BY-SA, via Gure Gipuzkoa http://www.guregipuzkoa.eus/wp-content/gallery/indalecio-ojanguren/1604.jpg
- Desfile da Mangueira - Carnaval do Rio Cabecidade Filmes, CC BY, via Vimeo https://vimeo.com/223704394
- Leitzako Ihauteriak 2012 bi Pablo Feo, CC BY, via Vimeo https://vimeo.com/35758078
- Militaire Electronic Kevin MacLeod, CC BY-SA 4.0, via YouTube Studio http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100442
- Ticklish Quincas Moreira, Ez du aitortzarik behar, via Youtube Studio http://incompetech.com/music/royalty-free/index.html?isrc=USUAN1100442
Erreferentziak
[aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Stories: Carnival – Deutsches Historisches Museum: Blog. (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).
- ↑ «Maskaradak» EKE (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).
- ↑ «KASKAROT - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).
- ↑ Historia – Primitiva Comparsa de Caldereros de la Parte Vieja 1884.. (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).
- ↑ Txantiloi:Local «La prohibición del Carnaval con el franquismo» www.elsaltodiario.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).
- ↑ «INAUTERIAK: Rio de Janeiroko inauteriak» elearning6.hezkuntza.net (Noiz kontsultatua: 2023-02-13).