Zadorra: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 42°40′N 2°54′W / 42.67°N 2.9°W / 42.67; -2.9
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robot: Changing Kategoria:Armiñon
Hizkuntzaren aldetik zuzendu eta txukundu dut
12. lerroa: 12. lerroa:
| ahoa = [[Ebro]] > [[Mediterraneoa]]
| ahoa = [[Ebro]] > [[Mediterraneoa]]
}}
}}
'''Zadorra''' [[Araba]]ko ibairik garrantzitsuena da. [[Entziako mendilerroa]]n jaiotzen da Los Corrales izeneko iturrian, [[Donemiliaga]]ko udalerrian.
'''Zadorra''' [[Araba]]ko ibairik garrantzitsuena da. [[Entziako mendilerroa]]n jaiotzen da, Los Corrales izeneko iturrian, [[Donemiliaga]]ko udalerrian.


[[Agurain]], [[Gasteiz]], [[Argantzun]] eta [[Armiñon]] zeharkatu ondoren [[Ebro]]rekin bat egiten du [[Miranda Ebro]] ([[Burgos]]) eta [[Zambrana]] ([[Araba]]) artean.
[[Agurain]], [[Gasteiz]], [[Argantzun]] eta [[Armiñon]] zeharkatu ondoren [[Ebro]]rekin bat egiten du [[Miranda Ebro]] ([[Burgos]]) eta [[Zambrana]] ([[Araba]]) artean.


Ibaiak guztira 78,1 kilometroko ibilbidea egiten du eta 20,6 metro/segundoko emaria dauka bataz-beste. Mediterranear isurialdeko ibaia da.
Ibaiak guztira 78,1 kilometroko ibilbidea egiten du eta 20,6 metro/segundoko emaria dauka batez beste. Mediterranear isurialdeko ibaia da.


== Hidrologia ==
== Hidrologia ==
Zadorrak [[ibaiadar]] hauek ditu:
Zadorra ibaiak ondoko erreken emaria jasotzen du:
* Urkiola
* Urkiola
* Albina
* Albina
32. lerroa: 32. lerroa:
== Ibaiaren kutsadura ==
== Ibaiaren kutsadura ==
=== Arazoaren aurrekariak ===
=== Arazoaren aurrekariak ===
2009ko martxoan [[Euskal Autonomia Erkidego]]ko sei ibaien kutsapen mailak [[Europar Batasuna]]k ezarritakoak baino altuagoak zirela jakinarazi zen "Marko de agua" elkartearen bitartez. Ibai hauek [[Oria]], [[Deba]], [[Kadagua]], [[Nerbioi]], [[Ibaizabal]] eta [[Zadorra]] ziren. Hauen uretan legeak araututako kopuru altuagoak zeuden subtantzia ezberdinenak: [[kromo]], [[butilestanio]], [[lindano]], [[kupre]], [[zianuro]] eta [[merkurio]].
2009ko martxoan, [[Euskal Autonomia Erkidego]]ko sei ibairen kutsadura mailak [[Europar Batasuna]]k ezarritakoak baino altuagoak zirela jakinarazi zen Uraren Esparru Zuzentarauaren bitartez. Ibai hauek ziren: [[Oria]], [[Deba]], [[Kadagua]], [[Nerbioi]], [[Ibaizabal]] eta [[Zadorra]]. Horien uretan, legeak araututako kopuru handiagoan zeuden [[kromo]]a, [[butilestanio]]a, [[lindano]]a, [[kupre]]a, [[zianuro]]a eta [[merkurio]]a.

Egoera honen kausak, beste askoren artean, ibai ertzeetako industria ekimenak, depuraketa falta eta nekazarien isurketak dira. Ala ere, Euskadiko Ur Agentzia (URA) esan zuenez, arazoa ez zen ibaien garbitasun eza, baizik eta [[Europar Batasuna]]k legeak gortu zituela.
Egoera horren kausa dira, besteak beste, ibai ertzeetako industria jarduerak, arazketarik eza eta nekazarien isurketak. Hala ere, Euskadiko Ur Agentziak (URA) esan zuenez, arazoa ez zen ibaiak zikinago zeudela, baizik eta [[Europar Batasuna]]k legeak gogortu zituela.


=== Egoeraren aurkako ekimenak ===
=== Egoeraren aurkako ekimenak ===
Azken urteetan zikintze honen abiadura behera egin du [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]ren ahaleginen ondorioz. Beste egin askoren artean, [[Eusko Jaurlaritza]]k zuzendutako ikerketa bat egin zen eta ibaia garbitzeko ekimen asko proposatu eta aurrera eraman ziren.
Azken urteetan zikintze horren abiadurak behera egin du [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]ren ahaleginen ondorioz. Beste ekintza askoren artean, [[Eusko Jaurlaritza]]k zuzendutako ikerketa bat egin zen, eta ibaia garbitzeko ekimen asko proposatu eta aurrera eraman ziren:

Ekimen ezberdinak aurkitu ahal dira:
*'''Epe motzerako ekimenak'''
*Epe laburrerako ekimenak:
#Ibaiak zaintzen polizia gehiago jartzea.
#Polizia gehiago jarri ibaiaren eskualdean.
#Dauden ondakinen kudeaketa hobetu.
#Hondakinen kudeaketa hobetzea.
#Ibaiaren nabigazioa gutxitu.
#Ibaiko nabigazioa gutxitzea.
*'''Epe ertainerako ekimenak'''
*Epe ertainerako ekimenak:
#Ibaiaren ondoan dauden herrien ur garbigailuak hobetu edo berritu. Kasu batzuetan baita ur garbigailu berriak egin ere.
#Ibaiaren ondoko herrietan ur araztegiak hobetu edo berritzea. Batzuetan, ur araztegi berriak egitea ere.
*'''Epe luzerako ekimenak'''
*Epe luzerako ekimenak:
#Leku kritikoak hobeto kontrolatu.
#Leku arazotsuenak hobeto kontrolatzea.
#Ur garbigailuak ahal bezain ondo erabili.
#Ur araztegiak ahal bezain ondo erabiltzea.


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==
52. lerroa: 53. lerroa:


== Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
* {{eu}} [http://www.euskadi.net/r33-2734/eu/contenidos/informacion/enp/eu_1086/lic_des_zadorra_e.html Zadorra ibaiaren deskribapena euskadi.net webgunean]
* {{eu}} [http://www.euskadi.net/r33-2734/eu/contenidos/informacion/enp/eu_1086/lic_des_zadorra_e.html Zadorra ibaiaren deskribapena, euskadi.net webgunean.]
* {{es}} [http://grupo.us.es/ciberico/archivos_acrobat/zaracomun1urrutia.pdf Txostena gaiari buruz]
* {{es}} [http://grupo.us.es/ciberico/archivos_acrobat/zaracomun1urrutia.pdf Gaiari buruzko txostena.]


[[Kategoria:Arabako ibaiak]]
[[Kategoria:Arabako ibaiak]]

00:35, 28 maiatza 2010ko berrikusketa

Zadorra
Datu orokorrak
Motaibai
Luzera78 km
Geografia
Map
Koordenatuak42°40′N 2°54′W / 42.67°N 2.9°W / 42.67; -2.9
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Euskal Autonomia Erkidegoa
Hidrografia
Ibaiadarrak
Arroaren azalera1.361,28 km²
Arro hidrografikoaZadorraren arroa eta Ebroren arro hidrografikoa
Ur-emaria14,1 m³/s
Bokalea
()
Ebro

Zadorra Arabako ibairik garrantzitsuena da. Entziako mendilerroan jaiotzen da, Los Corrales izeneko iturrian, Donemiliagako udalerrian.

Agurain, Gasteiz, Argantzun eta Armiñon zeharkatu ondoren Ebrorekin bat egiten du Miranda Ebro (Burgos) eta Zambrana (Araba) artean.

Ibaiak guztira 78,1 kilometroko ibilbidea egiten du eta 20,6 metro/segundoko emaria dauka batez beste. Mediterranear isurialdeko ibaia da.

Hidrologia

Zadorrak ibaiadar hauek ditu:

  • Urkiola
  • Albina
  • Dulantzi
  • Zaias
  • Ayuda
  • Ametzaga

Urtegia

Zadorra ibaiak Ulibarri-Ganboako urtegiaren sarea osatzen du, guztira 220 hektometroko kubiko ur gordetzeko gaitasunarekin. Urtegi hauek Bilbo eta Gasteizko ur beharrizanak asetzen dituzte.

Ibaiaren kutsadura

Arazoaren aurrekariak

2009ko martxoan, Euskal Autonomia Erkidegoko sei ibairen kutsadura mailak Europar Batasunak ezarritakoak baino altuagoak zirela jakinarazi zen Uraren Esparru Zuzentarauaren bitartez. Ibai hauek ziren: Oria, Deba, Kadagua, Nerbioi, Ibaizabal eta Zadorra. Horien uretan, legeak araututako kopuru handiagoan zeuden kromoa, butilestanioa, lindanoa, kuprea, zianuroa eta merkurioa.

Egoera horren kausa dira, besteak beste, ibai ertzeetako industria jarduerak, arazketarik eza eta nekazarien isurketak. Hala ere, Euskadiko Ur Agentziak (URA) esan zuenez, arazoa ez zen ibaiak zikinago zeudela, baizik eta Europar Batasunak legeak gogortu zituela.

Egoeraren aurkako ekimenak

Azken urteetan zikintze horren abiadurak behera egin du Euskal Autonomia Erkidegoaren ahaleginen ondorioz. Beste ekintza askoren artean, Eusko Jaurlaritzak zuzendutako ikerketa bat egin zen, eta ibaia garbitzeko ekimen asko proposatu eta aurrera eraman ziren:

  • Epe laburrerako ekimenak:
  1. Ibaiak zaintzen polizia gehiago jartzea.
  2. Hondakinen kudeaketa hobetzea.
  3. Ibaiko nabigazioa gutxitzea.
  • Epe ertainerako ekimenak:
  1. Ibaiaren ondoko herrietan ur araztegiak hobetu edo berritzea. Batzuetan, ur araztegi berriak egitea ere.
  • Epe luzerako ekimenak:
  1. Leku arazotsuenak hobeto kontrolatzea.
  2. Ur araztegiak ahal bezain ondo erabiltzea.

Ikus, gainera

Kanpo loturak