Italo Svevo: berrikuspenen arteko aldeak
Osatzen |
No edit summary |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Biografia_infotaula_automatikoa}} |
{{Biografia_infotaula_automatikoa}} |
||
{{lanean}} |
|||
'''Italo Svevo''' —jaiotza-izena: '''Aron Ettore Schmitz'''— ([[Trieste]], [[Italia]], [[1861]]ko [[abenduaren 19]]a - [[Motta di Livenza]], Italia, [[1928]]ko [[irailaren 13]]a) [[italiera]]zko idazlea izan zen. Svevo kultura handikoa zen; idazle errealisten, italiar, frantses eta aleman klasikoen, Schopenhauerren eta, batez ere, Freuden eragina izan zuen, eta bizi izan zen artean arrakastarik izan ez bazuen ere, haren ekarria garrantzi handikoa izan da XX. mendeko literaturan. |
'''Italo Svevo''' —jaiotza-izena: '''Aron Ettore Schmitz'''— ([[Trieste]], [[Italia]], [[1861]]ko [[abenduaren 19]]a - [[Motta di Livenza]], Italia, [[1928]]ko [[irailaren 13]]a) [[italiera]]zko idazlea izan zen. Svevo kultura handikoa zen; idazle errealisten, italiar, frantses eta aleman klasikoen, Schopenhauerren eta, batez ere, Freuden eragina izan zuen, eta bizi izan zen artean arrakastarik izan ez bazuen ere, haren ekarria garrantzi handikoa izan da XX. mendeko literaturan. |
||
| 32. lerroa: | 32. lerroa: | ||
=== Euskaraz === |
=== Euskaraz === |
||
* ''[[Bidaia sentimental laburra]]'' (''Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti''), [[Ibaizabal (argitaletxea)|Ibaizabal]], [[1998]]. Itzulpena: [[Maite Lopetegi Campano]]. |
* ''[[Bidaia sentimental laburra]]'' (''Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti''), [[Ibaizabal (argitaletxea)|Ibaizabal]], [[1998]]. Itzulpena: [[Maite Lopetegi Campano]]<ref>http://nordanor.eus/nor?id=111&tmp=1538132667126|sartze-data=2018-09-28</ref>. |
||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
||
13:44, 28 iraila 2018ko berrikusketa
| Italo Svevo | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Ettore Schmitz |
| Jaiotza | Trieste, 1861eko abenduaren 19a |
| Herrialdea |  Italiako Erresuma  Austria-Hungariako Inperioa |
| Heriotza | Motta di Livenza, 1928ko irailaren 13a (66 urte) |
| Heriotza modua | istripuzko heriotza: ibilgailuak harrapatzea |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | italiera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, antzerkigilea, itzultzailea, enpresaburua eta eleberrigilea |
| Lantokia(k) | Trieste |
| Enplegatzailea(k) | Union-Bank (en)  |
| Izengoitia(k) | Italo Svevo |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | ateismoa |
    | |
 |
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da wikilari bat. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
Italo Svevo —jaiotza-izena: Aron Ettore Schmitz— (Trieste, Italia, 1861ko abenduaren 19a - Motta di Livenza, Italia, 1928ko irailaren 13a) italierazko idazlea izan zen. Svevo kultura handikoa zen; idazle errealisten, italiar, frantses eta aleman klasikoen, Schopenhauerren eta, batez ere, Freuden eragina izan zuen, eta bizi izan zen artean arrakastarik izan ez bazuen ere, haren ekarria garrantzi handikoa izan da XX. mendeko literaturan.
Biografia
Bavarian egin zituen ikasketak, eta alemana ikasi zuen. Banketxe batean hasi zen lanean, eta bere lehen eleberriak, Una Vita (1892, Bizitza bat), badu giro horren arrastorik. L´Indipendiente egunkarian kritikak eta artikuluak idatzi zituen. 1898an argitaratu zuen bigarren eleberria, Senilità (Zaharreria). Bi eleberri horien arrakasta ezagatik etsita, literatura utzi zuen aldi batez.
_-_Italo_Svevo-_Senilit%C3%A0.jpg)
Bitartean, bankua utzi, eta enpresa handi batean hasi zen lanean, zuzendari gisa, eta Europa osoan zehar ibili zen bidaian, Ingalaterran, Frantzian eta Alemanian bizi izan zela. 1896an Diario per la fidanzata (Andregaiarentzako egunkaria) idatzi zuen, burgesia gogor kritikatzen zuena. 1904an James Joyce ezagutu zuen, eta haren eragina eta bultzada izan zuen. 1923an La coscienza di Zeno (Zenoren kontzientzia) maisulana idatzi zuen, hasieran Joycek famatu eta gero kritikari askok goraipatu zuten eleberria, psikoanalisiaren teoria literaturara aldatzen zuena.
1927an Vino generoso, eleberri laburra, eta 1928an Una burla riuscita, ipuin-bilduma, argitaratu zituen. Auto-istripu batean hil zen. Hil ondoren argitaratutako liburuak: La Novella del buon vecchio e della bella fanciulla (1930, Agure onaren eta neskatxa ederraren ipuina), Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti (1949, Bidaia labur sentimentala eta argitara gabeko beste kontakizun batzuk), Saggi e Pagine Sparse (1954, Saiakerak eta orrialde solteak), Commedie (1960, Komediak).
Bibliografia
Nobelak
- Una vita, 1893, Trieste, Vram.
- Senilitá, 1898, Trieste, Vram.
- La coscienza di Zeno, 1923, Bologna, Cappelli.
Ipuinak eta beste
- La novela del buon vecchio e della bella fanciulla ed altri scritti, 1929, Milano, Morreale.
- Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti, 1949, Milano, Mondadori.
- Saggi e pagine sparse, 1954, Milano, Mondadori.
- Diario per la fidanzata, 1962, Trieste, Edizioni dello Zibaldone.
Antzerkia
- Commedie, 1960, Milano, Mondadori.
- Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti, 1949, Milano, Mondadori.
- Saggi e pagine sparse, 1954, Milano, Mondadori.
- Diario per la fidanzata, 1962, Trieste, Edizioni dello Zibaldone.
Euskaraz
- Bidaia sentimental laburra (Corto viaggio sentimentale e altri racconti inediti), Ibaizabal, 1998. Itzulpena: Maite Lopetegi Campano[1].
Erreferentziak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Italo Svevo  |
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q216478
Multimedia: Italo Svevo / Q216478