Dermaptera

Dermaptera
	Triasiko Berantiar-Gaur egun PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ;
	Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Azpierreinua	Eumetazoa
Filuma	Arthropoda
Klasea	Insecta
Ordena	Dermaptera; De Geer, 1773
Azpibanaketa
	†Archidermaptera; †Eodermaptera; Neodermaptera;
Datu orokorrak
Elikadura iturri nagusia	Aphidoidea

Dermaptera (grezieratik, δερμα, derma = "larrua" eta πτερον, pteron = "hegoa") neoptera infraklaseko intsektu ordena da. Euskaraz mariartazi eta ipurtsarde izenak ematen zaizkie, nahiz eta azken hau, berez, Forficula auricularia espezie arruntari dagokion^[1]. Gorputz luzea dute, zertxobait zapala, tamaina ertaina edo txikiak, kolore arre eta gorrixka eta atzealdean guraize itxurako bi adartxorekin. Normalki harrien artean edo zuhaitzen barruan bizi dira.

Intsektu oso ugariak dira eta 1.840 espezie inguru ezagutzen dira, gehiengoa tropikoetan, nahiz eta leku epeletan ere aurki daitezkeen. Aurrealdeko hegoak (dituztenek) elitro gisa erabiltzen dituzte, hau da, estalki gisa, eta atzealdekoak biribilduak eta mintzakarak dira. Hau Estafilinidae familiarekin dute elkarrekin, baina badirudi ez daudela ebolutiboki gertu.