Emmerich Kálmán

Wikipedia, Entziklopedia askea
Emmerich Kálmán

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakKopstein Imre
JaiotzaSiófok (en) Itzuli1882ko urriaren 24a
Herrialdea Hungaria
 Austria
 Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaParis1953ko urriaren 30a (71 urte)
Hobiratze lekuaVienna Central Cemetery (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)Vera Kálmán (en) Itzuli
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaFranz Liszt Musika Akademia
Hizkuntzakhungariera
Irakaslea(k)Hans von Koessler (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakmusikagilea, orkestra zuzendaria eta soinu banda konpositorea
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
Genero artistikoaopereta

IMDB: nm0477578 Allmovie: p283164 IBDB: 11970
Musicbrainz: 636ae5e2-15df-4046-8ba1-c30da6365447 Discogs: 654453 IMSLP: Category:Kálmán,_Emmerich Allmusic: mn0001635029 Find a Grave: 40649706 Edit the value on Wikidata

Emerich Kálmán (hungarieraz: Kálmán Imre; Siófok, 1882ko urriaren 24a - Paris, 1953ko urriaren 30a) hungariar opereta musikagile bat izan zen.

Hungarian jaio zen familia judu batean. Pianista izan nahi zuen, baina artritisak eragotzi zion eta konposatzen hasi zen. Budapesteko Musikaren Errege Akademia Nazionalan ikasi zuen eta Béla Bartók eta Zoltán Kodályren ikasle izan zen. Operetak konposatuz lortu zuen arrakasta, eta Budapestetik Vienara aldatu zen. Franz Lehárrekin batera, Vienako Zilarrezko Aroko konpositore nagusia izan zen. Hungariako folk musikak, Vienako estiloak eta jazz musikak eragin handia izan zuten.

Jatorri judua izan arren, Adolf Hitlerren musikari gogokoenetako bat izan zen. Ario ohorezko izateko eskaintza jaso zuen, baina uko egin zion eta Parisera eta gero Kaliforniara joan zen. 1949an Vienara eta 1951n Parisera itzuli zen.

Operetak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Tatárjárás (Mo goliarren inbasioa) – Budapest, 1908
    • Ein Herbstmanöver – Viena, 1909 (Tatárjárásen alemanezko bertsioa)
    • The Gay Hussars – Knickerbocker Theatre, New York, 1909 (Tatárjárásen bertsio amerikarra)
    • Autumn Manoeuvres – Londres, 1912 (Tatárjárásen ingelesezko bertsioa)
  • Az obsitos (Beteranoa) – Budapest, 1910
    • Der gute Kamerad – Viena, 1911 (Az Obsitosen alemanezko bertsioa)
    • Gold gab ich für Eisen – Viena, 1914 (Der gute Kameraden bertsioa)
    • Her Soldier Boy – New York, 1916/17
    • Soldier Boy – Londres, 1918
  • Der Zigeunerprimas (Ijitoen taldeko burua) – Viena, 1912
    • Sari – New York, 1914
  • The Blue House – Londres, 1912
  • Der kleine König (Errege txikia) – Viena, 1912
  • Zsuzsi kisasszony – Budapest, 1915
    • Miss Springtime – New Amsterdam Theatre, New York, 1916
    • Die Faschingsfee – Viena, 1917 (Zsuzsi kisasszonyren alemanezkobertsioa)
  • Die Csárdásfürstin – Viena, 1915
    • The Riviera Girl – New Amsterdam Theatre, New York, 1917
    • The Gipsy Princess – Londres, 1921
  • Das Hollandweibchen – Viena, 1920
    • A Little Dutch Girl – Londres, 1920
    • La Holandesita – Espainia, 1921
    • The Dutch Girl – AEB, 1925
  • Die Bajadere – Viena, 1921
    • The Yankee Princess – Knickerbocker Theatre, New York, 1922
  • Gräfin Mariza – Viena, 1924
    • Countess Maritza – Shubert Theatre, New York, 1926/27
    • Maritza – London, 1938
  • Die Zirkusprinzessin – Viena, 1926
    • The Circus Princess – Winter Garden Theatre, New York, 1927
  • Golden Dawn – New York, 1927/28
  • Die Herzogin von Chicago – Viena, 1928
    • The Duchess of Chicago – AEB, 1929
  • Das Veilchen vom Montmartre – Viena, 1930
    • Paris in Spring – AEB, 1930
    • A Kiss in Spring – Londres, 1932
  • Der Teufelsreiter (Az ördöglovas – The Devil Rider) – Viena, 1932
  • Kaiserin Josephine – Zurich, 1936
  • Miss Underground – 1942
  • Marinka – Winter Garden Theatre, New York, 1945
  • Arizona Lady – Berna, 1954

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]