Frederiko Gilen Brandenburgekoa
Frederiko Gilen Brandenburgekoa[1] (Berlin 1620ko otsailak 26-Potsdam 1688ko maiatzak 9) "Hautesle Handia" bezala ezaguna, Brandenburgoko margrave hauteslea eta Prusiako dukea izan zen 1640tik aurrera.
Westfaliako Bakearen klausulen ondorioz, bere agindupeko lurraldeak zabaldu zituen Behe Pomerania, Magdeburg, Halberstadt, Minden eta Cammin jaso zituenean. Poloniak, Frederiko Gilenen Prusiako Dukerriaren gaineko subirautza onartu zuen 1656ko Wehleauko ituna eta Olivako Bakearen ondoren, bere Suediar-Poloniar Gerrako parte hartzeari amaiera emanez.
1675ean, Frederiko Gilenek, Frantziaren aliatuak ziren suediarren aurka, Fehrbellineko guduan lortutako garaipena, Prusiaren tradizio militaristaren hasiera bezala interpretatua izan da, eta Pomerania Suediarra lortzea ahalbidetu zion, baina Saint Germaineko Bakearen ondorioz, uko egin behar izan zion.
Frederiko Gilenek, etorkizuneko Brandeburgo-Prusiaren boterearen oinarria jarri zuen, kanpo politika trebe bati esker, armada iraunkor boteretsu bat sortuz, bildu ahal izan zituen eta modu absolutistan gobernatu zituen lurralde ezberdinentzako administrazio zentralizatu bat izatea ahalbidetu zuen funtzionarioatua sartuz.
Garatu zuen politika ekonomikoa, merkantilista kutsukoa izan zen, eta bere lurraldeetan, Frantziatik kanporatuak izan ziren higanotak onartu zituen, nortzuk, oihalgintzaren etorkizuneko hedapenean lagundu zuten.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aurrekoa Jurgi Gilen I.a Brandeburgokoa |
Brandeburgoko Margrave Hauteslea eta Prusiako Dukea 1640-1688 |
Ondorengoa Frederiko I.a Prusiakoa |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Frederiko Gilen Brandenburgekoa |