Gazte urdina

Gazte urdina
Jatorria
Sortzailea(k)	Thomas Gainsborough
Sorrera-urtea	1770
Izenburua	The Blue Boy
Mugimendua	erromantizismoa
Ekoizpen lekua	Ingalaterra
Ezaugarriak
Materiala(k)	olio-pintura eta Margo-oihala
Dimentsioak	179,4 () × 123,8 () cm ;
Genero artistikoa	erretratua
Egile-eskubideak	jabetza publiko
Deskribapena
Kokapena
Lekua	The Huntington Library, Art Museum, and Botanical Gardens (en)
Bilduma	The Huntington Library, Art Museum, and Botanical Gardens (en)
Inbentarioa	21.1
Estatu burujabe	Ameriketako Estatu Batuak
Estatua	Kalifornia
Kaliforniako konderri	Los Angeles konderria
Ameriketako Estatu Batuetako hiri	San Marino (Kalifornia)
Jabea	The Huntington Library, Art Museum, and Botanical Gardens (en) , Jonathan Buttall (en) , John Nesbitt (en) , John Hoppner, Robert Grosvenor, 1st Marquess of Westminster (en) , Joseph Duveen, 1st Baron Duveen (en) eta Hugh Grosvenor, 2nd Duke of Westminster (en)
Argumentu nagusia	Jonathan Buttall (en)
Historia
Erakusketak	Royal Academy of Arts; National Gallery
Gertaera nabarmenak	1796, 1802, 1809, 1921; Banaketa-kanal
	huntington.org…

Gazte urdina (ingelesez: The Blue Boy) (c. 1770) Thomas Gainsboroughek egindako olio-pintura da. Agian Gainsborough-en lanik ezagunena da: Jonathan Buttall-en (1752-1805) erretratua dela uste da, merkatari aberats baten semea, nahiz eta hori ez den inoiz frogatu. XVIII. mendeko gazteen jantzien azterketa historiko batekin batera, uste da Gainsboroughek Anthony Van Dycki egindako omenaldia izan zela; bereziki, Van Dyckek egindako Karlos II.aren haur erretratutik oso gertu dago. Litekeena da Gainsboroughek margolan hori ikusi izana Rubensen beste margolan batekin batera Wiltongo gazteluko bilduman, Philip Thicknesse lagun eta mezenasarekin bisitatu zuenean^[1].

Gainsboroughek mihisean zerbait margotu zuen Gazte urdina hasi aurretik. Pintura erretratu baterako mihise handi samarrean egina dago, 177,8 cm-ko altuera eta 112,1 cm-ko zabalera baitu. Huntington Liburutegian dago, San Marinon (Kalifornia).^[2]

Margolanaren ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jonathan Buttall izan zen pinturaren jabe, 1796an diru guztia galdu zuen arte. John Nesbitt politikariak erosi zuen eta gero, 1802an, John Hoppner erretratugileak. 1809 inguruan Gazte urdina Grosvenoreko kondearen bilduman sartu zen, eta han gorde zen, harik eta Westminsterreko bigarren dukeak Joseph Duveen arte-merkatariari saldu zion 1921ean.^[3]

1919an, Friedrich Wilhelm Murnau zinema-ekoizle alemaniarra inspiratu zuen koadroak, Der Knabe in Blau-rekin ("Gazte urdina") lehen filma egiteko.

Britainia Handian protesta publikoa eragin zuen erabaki batean, American Railwayko Henry Edwards Huntington enpresaburuari saldu zioten, 728.800 dolarren truke, Duveen merkatariarekin egindako hitzarmenaren arabera. Prezio horrek markak hautsi zituen edozein pinturarentzat.^[4] 1921eko azaroaren 11ko The New York Times egunkariko albiste baten arabera, erosketa-prezioa 640.000 dolarrekoa izan zen, hau da, zortzi milioi inguru 2010ean.^[5] 1922an Kaliforniara abiatu aurretik, Gazte urdina lanaren erakusketa laburra egin zuten Londresko National Galleryn: 90.000 lagun inguruk ikusi zuten, eta Charles Holmes Galeriako zuzendariak agur-hitzak idatzi zituen pinturaren atzealdean: "Au Revoir, C.H."^[6]

Margolan horrek eragin handia izan zuen Robert Rauschenberg artista poparen pinturan.^[7] Huntingtongo liburutegian dago, Thomas Lawrence margolariaren Pinkie koadroaren aurrean.

Herri kulturan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Quentin Tarantinoren Django Unchained filmeko pertsonaia nagusiak, esklabo askatu batek, Gainsboroughen margolaneko pertsonaiaren arropa bera eramatea erabakitzen du^[8].

Margolana Batman 1989ko filmean agertzen da Gothamgo museoan eta, berriro ere, Joker 2019ko filmean, haren apartamentuan. Ghostbusters 2 filmean agertzen den Janosz Poha pertsonaiak Gainsboroughen margolana eta Vigo Karpatiarraren margolanaren antzekotasunak aipatzen ditu.

Animal Crossing jokoan ere erabil daitekeen objektu bat da.