Edukira joan

Glioxal

Wikipedia, Entziklopedia askea
Glioxal
Formula kimikoaC2H2O2
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno eta karbono
Motabiogenic acyclic aldehyde (en) Itzuli
Ezaugarriak
Fusio-puntua15 °C
Irakite-puntua50,4 °C (101,325 kPa)
Masa molekularra58,005 Da
Arriskuak
NFPA 704
1
2
1
Identifikatzaileak
InChlKeyLEQAOMBKQFMDFZ-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia107-22-2
ChemSpider7572
PubChem7860
Reaxys1732463
Gmelin34779
ChEMBLCHEMBL1606435
ZVG28700
EC zenbakia203-474-9
ECHA100.003.160
CosIng34157
MeSHD006037
RxNorm4967
Human Metabolome DatabaseHMDB0303107
KNApSAcKC00059081
UNII50NP6JJ975
KEGGC14448
PDB LigandGXT

Glioxala OCHCHO formulako konposatu organikoa da dialdehidoen familiakoa bi aldehido talde baititu egituran. Solido kristalinoa zuria da tenperatura baxuetan, baina horitu egiten da fusio-puntura hurbiltzean (15º C). Likidoa horia da eta lurrundurik berdea.

Glioxal hutsa izatea ez da ohikoa hidratatu eta oligomeroak eratzen dituelako. Hala ere, horrek ez du arazorik sortzen bere erabilera askotarako[1][2].

Glioxalak oligomeroak eratzen ditu hidratatzean

Glioxala aztarna-gas moduan agertzen da atmosferan hidrokarburoen oxidazioz sortua[3].

Heinrich Debus kimikari alemanak prestatu zuen lehen aldiz glioxala etanola azido nitrikoz erreakzionaraztean[4].

Bi manera daude glioxal komertziala prestatzeko[1]:

Glioxal komertziala normalean % 40ko ur-disoluziotan saltzen da.

Glioxala kuxe papera egiteko eta ehungintzako akabera-prozesuetan baliatzen da, zimurtzen ez diren oihalak lortzeko, etsenplurako[1].

Polimeroen kimikan disolbatzaile eta saretze-agente moduan erabiltzen da.

Kimika organikoan konposatu konplexuagoak sintetizatzeko lehengai moduan baliatzen da, imidazolaren moduko heterozikloak sintetizatzeko adibidez.

Histologian finkatzaile moduan usatzen da.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b c (Ingelesez) Karpov, Andrey; Walsdorff, Christian; Siemer, Michael; Mattioda, Georges; Blanc, Alain. (2021). «Glyoxal» Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (John Wiley & Sons, Ltd): 1–11.  doi:10.1002/14356007.a12_491.pub3. ISBN 978-3-527-30673-2. (Noiz kontsultatua: 2021-11-28).
  2. (Ingelesez) PubChem. «Glyoxal» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2021-11-28).
  3. (Ingelesez) Vrekoussis, M.; Wittrock, F.; Richter, A.; Burrows, J. P.. (2009-07-14). «Temporal and spatial variability of glyoxal as observed from space» Atmospheric Chemistry and Physics 9 (13): 4485–4504.  doi:10.5194/acp-9-4485-2009. ISSN 1680-7316. (Noiz kontsultatua: 2021-11-28).
  4. (Ingelesez) Debus, H. (1857). "On glyoxal. Philosophical Magazine, 4th series, 13, 66. or..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]