Herminia Gómez Serra

Herminia Gómez Serra
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Quiteria Herminia Gómez Serra
Jaiotza	Almassora, 1891ko martxoaren 27a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Ventimiglia, 1977ko urria (86 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	opera abeslaria
Ahots mota	sopranoa
Musika instrumentua	ahotsa

Quiteria Herminia Gómez Serra, ezagunagoa Herminia Gómez edo Elena Serra izenez (Almanssora, Plan Alta, Castellóko probintzia, 1891ko martxoaren 27a - Ventimiglia, Italia, 1977ko urriaren 15a) castelloar opera abeslaria izan zen, sopranoa.

Biografia eta ibilbide profesionala

Gurasoak Dolores Serra Ballester eta Tomás Gómez Albert zurgina izan ziren. Almanssorako (Castelló) San Marcos kalean jaio zen 1891ko martxoaren 27an. Hiru urte zituela, haren ahotsak aparteko ezaugarriak zituen. Bere lehen emanaldiak erlijio-ofizioetan eta zarzueletan izan ziren, azken horiek Moles kasinoan eta Serra antzokian herriko musika gazte zale talde bat osatuta.

Ekintza horien ondorioz, Federico Agudo neskatoaren musika-irakasleak aholkuak eman zizkien gurasoei, Antonia eta Enrique Ballester osaba-izeben laguntzarekin, Valentziako Kontserbatoriora joaten utzi zioten musika ikastera eta bere ahotsaren berezko dohainak hobetzera. Hala, 1906an, 15 urte zituela, familiarekin Valentziara joan zen. Han kantua ikasi zuen Lamberto Alonso irakaslearekin eta soprano gisa trebatu zen, Kontserbatorioan egiten ziren entzunaldietan maiz parte hartuz.

1909an, Castellóko gobernadore zibilak herriko zezen-plazan egin zen ekitaldian parte hartzeko eskatu zion, Melillako gerran borrokan ari ziren soldaduei laguntzeko dirua biltzeko. HerminiaSevillako bizargina, Rigoletto eta Dinorah baltsaren zatiak abestu zituen. Emanaldia gobernadore militarraren oso gustukoa izan zenez, hurrengo gauean bere egoitzan errepikatu zuen eta gobernadore zibilak Aldundiak 1500 pezetako pentsioa ematea lortu zuen Herminiak Kontserbatorioan ikasten jarraitzeko.

Karrera amaitu gabe, 1910ean Valentziako Antzoki Zaharrean opera osoak kantatzen jardun zuen. Azaroaren 1ean eta 2an, Los pescadores de perlas ekitaldian, eta azaroaren 8an, Rigoletto operan, Herminiaren arrakasta pertsonala, kritikarien esanetan. Ondoren, opera berak interpretatu zituen Castelló hiriburuan.

1911ko urtarrilean Milanera joan zen, kantuko irakasle onenek, Melchor Vidalek eta Antonio Rupnickek, musika hobetzeko eskolak eman ziezazkioten. Uztailean entzute bat eskaini zuen Milango La Scala antzokian, antzerki-enpresaburu italiar handien aurrean. Eta horren ondorioz, Civitanovako Anibal Caro antzokian Rigolettorekin 1911ko abuztuaren 18an debutatzeko kontratatu zuten. Italiar prentsak goraipatu egin zuen, mundu mailako ospea saihestezina eta hurbilekoa izango zela iragarrita.

Emanaldi horren ondoren, bira arrakastatsu eta erabakigarria hasi zuen. Venezia, Brescia eta Paviako koliseoetan arrakasta izan zuen. Florentzian Verdi antzokian abestu zuen El barbero de Sevilla ( Sevillako bizargina), eta enpresak Titta Ruffo kontratatu zuen, garai hartako tenore ezagunenetako bat, Herminia espainaiarrarekin kanta zezan.

Ondoren, Castellóra itzuli zen 1912ko maiatzean, bere lurrean zituen miresle kopuru handiaren eskariz, eta zezen-plazako Udako Antzokian parte hartu zuen, Rigoletto eta El barbero de Sevilla abestuta. Uztailean, Isabel infantari egindako harreran parte hartu zuen, Castellóko kasino zaharrean, eta Infantak oso goraipatu zuen.

Abuztuan Italiara itzuli zen eta Modena, Mesina, Catanzaro, Revere eta Ravenna antzokietan arrakasta izan zuen. Ez zuen onartu Bartzelonako Lizeoaren eskaintza bat, Amerikan bira egiteko proiektu bat interesatzen baitzitzaion. 1913ko apirilean Lisboara joan zen, eta El Comercio egunkariak esan zuen Lisboan abestu zuen soprano onenetako bat zela.

1913ko azaroan, sei hilabete jarraian egon zen Maltako La Valettako Royal Opera Housen, aurrekaririk gabeko arrakastarekin. Ikusleek usoak botatzen omen zizkioten eszenatokira, ordura arte inoiz ikusi gabeko berotasunaren erakusgarri. Horixe izan zen bere ibilbideko unerik ikusgarriena.

1914an Egipton kantatu zuen Alexandrian, Port Said eta Kairo herrietan. Eta hantxe harrapatu zituen Lehen Mundu Gerrak, bera eta beti laguntzen zion Alfontso neba .

Itzulera oso tristea izan zen artistarentzat, Herminiak kontratatuta zituen Europako opera-antzoki guztiak itxita zeudela egiaztatu zuenean. Konpainia Espainiara itzuli zen. Oviedon eta Valentzian jardun arren, haren miresleek ez zekiten artistaren azken opera-emanaldiak izango zirenik. Gero, Elena Serra izengoitiarekin, Penella maisuaren konpainiarekin bidaiatzea onartu zuen, Amerikan zehar bira egiten zuten zarzuelak eta aldizkariak interpretatzeko. Operari uko egin beharraz lotsatuta, ez zuen nahi izan bere benetako izena une horretan interpretatu behar izan zuen musika-piezekin lotzerik. Hala ere, zenbait opera interpretatu zituen, hala nola Rigoletto eta El barbero de Sevilla.

1917ko maiatzean, Alberto I.a Belgikako erregearen omenezko ekitaldi batean parte hartu zuen, eta Argentinako prentsak Espainiako soprano onenen jarraitzaile duina zela esan zuen.

Urte hartan, operara eta Europara itzultzeko itxaropena galduta, nerbio-krisi baten ondorioz gaixotu egin zen, eta depresioan murgildu zen. Guido Corneorekin (Herminiaren aspaldiko negozio-gizona) ezkondu zen eta hiru seme-alabaren jaiotzak gaixotasunetik berreskuratzea lortu zuten, baina inoiz ez zen opera-mundura itzuli.

Jasotako laguntzen esker ona

Bere bizitzako azken urteak Italiako Ventimiglian eman zituen, eta handik Castellóko Foru Aldundira diru kopuru bat bidali zuen, gaztetan jasotako laguntza eskertzeko. Lan egiten zuen tokietatik, postalak bidaltzen zizkien Almanssorako familiakoei, lagunei eta ezagunei, artistaren birak eta arrakasta jarraitzen baitzuten, gerrak bere opera-ibilbidea eten zuena.

Aintzatespenak

2016ko urrian, Almanssorako Udalak omenaldia egitea erabaki zuen jaio zeneko 125. urteurrenean, eta plaka bat jarri zion jaiotetxearen oinean; artistaren bizitzari buruzko erakusketa bat eta omenaldi-kontzertu bat ere antolatu ziren.

Kantatu zituen operak

• Gioachino Rossiniren Sevillako bizargina.
• Giuseppe Verdiren La Traviata.
• Giuseppe Verdiren Rigoletto.
• George Bizeten Perla-arrantzaleak.
• Gaetano Donizettiren Lucia de Lammermoor.
• Vincenzo Belliniren La Sonnambula.

Bibliografia

• Agut Beltrán, Francesc; Sorribes Doñate, Josep. (1992). «Herminia Gómez, almazorense famosa» Castello Festa Plena.

• Agut Clausell, Fátima (2006). Dones castellonenques en les arts escèniques del segle XX.  en Monlleó Peris, Rosa (ed.). Castelló al segle XX (katalanez). Castelló de la Plana: Universitat Jaume I. or. 734-736. ISBN 978-84-8021-564-0. 

• Agut Clausell, Fátima. (2007). Entre l'escenari i la política: Elena Sanz, Hermínia Gómez i Maria Conesa. . en «Espais de Bohèmia. Actrius, Cupletistes i ballarines» Dossiers feministes (Castellón de la Plana: Seminari d'Investigació Feminista, Universitat Jaume I) (10): 189-203. ISSN 1139-1219..

• Bueno Canejo, Francisco Carlos (1997). Historia de la ópera en Valencia. Valencia: Conselleria de Cultura. or. 165-166. ISBN 978-8460569510. 

• Galí Sancho, José. (1972). «Herminia Gómez, el ruiseñor de Almazora» Programa de fiestas de Almazora (Almazora: Ayuntamiento de Almazora).

• Mas i Usó, Pasqual (2017). Diva (Pasqual Vicent, trad.). Castellón de la Plana: La pajarita roja editores. ISBN 978-8494525575. 

Kanpo estekak

• Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, {{{hizkuntza}}} Wikipediako «Quitèria Hermínia Gómez Serra» artikulutik itzuli da. Izan ere, artikulu horretan aritu diren wikilariek GFDL edo CC-BY-SA 3.0 lizentziekin argitaratu dute beren lana.

• Datuak: Q21081324