Indo-ariar hizkuntzak
Indo-ariar hizkuntzak | |
---|---|
Indo-ariar hizkuntza nagusiak. | |
Datu orokorrak | |
Lurralde eremua | Hegoaldeko Asia |
Hizkuntza sailkapena | |
giza hizkuntza indoeuropar hizkuntzak Indo-irandar hizkuntzak | |
Hizkuntza kodeak | |
ISO 639-2 | inc |
Glottolog | indo1321 |
ASCL | 52 |
Linguist List | inda |
IETF | inc |
Indo-ariar hizkuntzak hizkuntza azpitalde bat da, indoeuropar hizkuntzen indoirandar taldekoak. Indiako azpikontinentean mintzatzen dira.
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Indoariar hizkuntzen aztarnarik zaharrenak sanskritoz idatzitakoak dira (K.a. 1.500. urtekoak). Sanskritotik edo sanskritoarekin zerikusia zuten dialektoetatik sortu ziren indoariar hizkuntza batzuk. Gaur egun hizkuntza indoariarrak bost talde nagusitan biltzen dira: ekialdeko taldea (assamera, bengalera eta oriya hizkuntza); ipar-mendebalekoa (punjabiera, lahnda, sindhia, paharia eta dardikoa); mendebalekoa eta hego-mendebalekoa (gujaratera, marathera, konkanera, maldivera, Sri Lanka-ko sinhalera). Erdialdeko taldea hindiaren dialektoek osatzen dute: hindia (Indiako hizkuntza nazionala), urdua (Pakistango hizkuntza ofiziala). Batzuetan hizkuntza dardikoak indoariar hizkuntzen artean sartzen dira.
Zerrenda
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Talde nagusiak:
- Kafiri edo nuristani taldea batzuetan indo-ariar multzoan sailkatzen da, eta beste batzuetan indoirandar hizkuntzen artean; Kabul eta Chitral (iparraldeko Pakistan) artean dago.
- Iparraldekoak: Pahariera, Nepalera
- Iparmendabalekoak: Mendebaleko panjabiera, Lahnda, Sindhera
- Dardikoak: Kaxmirera
- Erdikoak: Hindi/Urdu, Punjabera, Rajastanera, Gujaratera, Erromaniera
- Magadha edo Ekialdekoak: Assamera, Bengalera, Oriya
Antzinako hizkuntzak (ama hizkuntzak):
- Sanskritoa (klasikoa) eta prakritoa (arrunta)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018-1-9 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.