Johan de Witt

Wikipedia, Entziklopedia askea
Johan de Witt
Grand Pensionary Johan de Witt.jpg
Keeper of the Seals (en) Itzuli

1660 - 1672
Grand Pensionary (en) Itzuli

1653 - 1672
Adriaan Pauw (en) Itzuli - Gaspar Fagel (en) Itzuli
Bizitza
JaiotzaDordrecht1625eko irailaren 24a
Herrialdea Zazpi Herbehere Batuen Errepublika
HeriotzaGroene Zoodje (en) Itzuli1672ko abuztuaren 20a (46 urte)
Heriotza moduagiza hilketa: Lintxamendua
Familia
AitaJacob de Witt
Ezkontidea(k)Wendela Bicker
Seme-alabak
Anai-arrebak
Familia
LeinuaDe Witt (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaLeidengo Unibertsitatea
Tesi zuzendariaFrans van Schooten (en) Itzuli
Isaac Beeckman
Hizkuntzaklatina
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria, politikaria eta abokatua
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaDutch Reformed Church (en) Itzuli

Johan de Witt (Dordrecht, Herbehereak, 1625eko irailaren 24a - Haga, 1672ko abuztuaren 20a) Herbehereetako politikaria izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Holandako probintziako ordezkari izan zen. 1653an Holandako aginpide politikoa eskuratu zuen, eta 1654an Ingalaterraren eta Holandaren arteko bakea sinatu zuen, besteren artean, Holandaren probintzien aginpidea ez zela kapitain baten esku izango zioena. Hala lortu zuen Wittek, Gilen III.a Orangekoaren absolutismoaren kontra agerturik, Gilen III.a Orangekoak aginpidea galtzea.

Wittek gobernu errepublikazalea eratu zuen, Holandako ekonomia eta hiritarren askatasunak indartu zituen eta ez zien ezetsi katolikoei. Ingalaterrako Karlos II.ak 1654ko hitzarmena hautsi zuen baina Wittek ez zion Gileni aginpide eragilea eman nahi izan, eta Ingalaterrarekiko harremanek txarrera egin zuten. Hala ere, Frantzia Herbehereetako hegoaldean hartzen ari zen indarra zela eta, Ingalaterrarekin eta Suediarekin itun bat sinatzea lortu zuen (1668).

Luis XIV.ak, ordea, Probintzia Batuen konkista hasi zuen 1672an. Herritarrek Gilen Orangekoaren laguntza eskatu zuten egoera hura konpontzeko, eta azkenik Witt matxinada batean hil (1672) eta gobernu errepublikazalea desegin zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johan de Witt Aldatu lotura Wikidatan