Larrinagako espetxea

Larrinagako espetxea
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Bizkaia
Herria	Bilbo
Koordenatuak	43°15′21″N 2°55′24″W / 43.2557452°N 2.9232865°W
Historia eta erabilera
Irekiera	1871
Arkitektura

Larrinagako espetxea Bilboko Santutxu auzoan zegoen espetxea izan zen. 1871. urtean eraiki zuten eta hasieran Zabalbideko espetxea zuen izena^[1]. 600 lagunentzako lekua zuen arren, 3.005 preso ere izan zituen^[2], egoera latzean gainera.

Laster bete zen preso politiko eta arruntez. Batzuk ospetsuak ziren, adibidez, Sabin Arana behin baino gehiagotan pasa zen handik. XX. mendearen hasieran euskal abertzale ugari egon ziren preso han. Espainiako Bigarren Errepublika garaian, Elias Gallastegi politikariaren laguntzaz, bertako preso talde batek, euskal abertzaletasunaren lehenbiziko gose greba egin zuen.

Gerra Zibilean preso matxinoak eraman zituzten hara eta 1937ko urtarrilaren 4an, hiriak bonbardaketa lazgarri bat jasan ondoren, bilbotarrek eta Asturias, Malatesta eta González Peña batailoietako miliziano batzuk espetxean sartu eta 221 preso erail zituzten^[3].

Francoren armada Bilbon sartu zenean, Larrinaga exekuzio-gune nagusi bilakatu zen eta hainbat lagun erail zuten. Datuen arabera, 1938ko apirilerako 724 ziren han ezarritako heriotza zigorrak^[4].

1968. urtean itxi zuten. Beranduago Garamendiko etxebizitzak eraiki zituzten bertan, Zabalbide eta Fika kaleek bat egiten duten lekuan.