Manez Etxeto
Manez Etxeto | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Hazparne, 1789ko ekainaren 5a |
Herrialdea | ![]() |
Heriotza | Hazparne, 1872ko irailaren 25a (83 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | euskara |
Jarduerak | |
Jarduerak | bertsolaria |
Izengoitia(k) | Katxo |
Manez Etxeto Duhalde[oh 1], ezizenez Katxo (Hazparne, 1789ko ekainaren 5a - Hazparne, 1872ko irailaren 25a), lapurtar bertsolaria izan zen.
Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Hazparneko Labiri auzoko Jauretxean jaio zen. 1819ko otsailaren 7an Mari Harriet hazpandarrarekin ezkondu zen eta Elizaberri auzoko Ilunberritegira joan ziren bizitzera; etxeari Katxotegia edo Katxoteia izena eman zioten; hortik etorri zitzaion ezizena. Hiru seme-alaba izan zituzten: Mari, Joanes eta Zalbat.
Etxahunen garaikidea, barkoxtarrak bezala bizitza pobre eta erromesa eraman zuen[1].
Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bat-batean aritu zen baina ez zitzaion ezer bildu. Bertso jarri ezagunak:
- Betiri Sants-i (hau da, goseari).
- Azken judizioa kantua berarena da, batzuek Etxahunena edo Borddelena dela uste badute ere.
- Pulunpa; 1824koa, Baionatik Montevideora zihoan itsasontzi bat hondoratu zenekoa[2].
- Zenbait ikerketaren arabera (adibidez Piarres Xarritonen ustez) Galerianoaren kantua ez zuen idatzi protagonista zuzenak, hau da, Martin Larralde Bordaxuri-k, Katxok baino. Kontuan hartu behar da biak Elizaberrin bizi zirela eta Bordaxurik ez zekiela idazten.[3]
Oharrak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Frantseserako sortutako grafian Etcheto. Beñat Soulék Ipar Euskal Herriko bertsolarien gaineko bere lanean "Manez Etxeto" erabiltzen du. Zenbait dokumentutan "Joanes Etxeto" edo "Etcheto" idatzita agertzen da; kasu horretan, ez da Joanes Etxeto itsasuarrarekin nahasi behar.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Beñat Soulé: Neurtizlari Bertsulari Iparraldez, Euskaltzaleen biltzarra-Erroteta, 2011. 31. or.
- ↑ Armiarma.com. Ikus oharra;
- ↑ Xarriton, Piarres. Nork eginak ditu galerianoaren bertsuak?. Hazparneko Bertsulariak, hazparnen-bertsulariak.com (Noiz kontsultatua: 2022-8-22).
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Katxo Hazparneko Bertsulariak webgunean.