Marta Pessarrodona i Artigues
| Marta Pessarrodona i Artigues | |
|---|---|
.jpg) (2014) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Terrassa, 1941eko azaroaren 18a (82 urte) |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | katalana gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | poeta, idazlea eta literatura-kritikaria |
| Jasotako sariak | ikusi
|
   | |
.svg){kind=small}
Marta Pessarrodona i Artigues (Terrassa, Vallès Occidental, 1941eko azaroaren 18a) emakumezko poeta, narratzaile eta literatura kritikari katalana da. Saiakera eta genero biografikoa ere landu ditu. Primers dies de 1968 (1968), Setembre 30 (Gabriel Ferraterren hitzaurrea, 1969), Vida privada (1972), Memòria (1979), A favor meu, nostre (1981), Tria de poemes (1994) eta L'amor a Barcelona (1998) liburuen egilea da, besteak beste. 1997an Kataluniako Generalitatearen Creu de Sant Jordi jaso zuen[1] eta 2019an, berriz, Kataluniako Letren Ohorezko Saria[2].
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Gaztelaniazko irakaslea izan zen Nottinghameko Unibertsitatean 1986an, eta Kataluniako Generalitateko Kultura Departamenturen menpeko Kultura Katalanaren Zabalkunderako Nazioarteko Batzordea koordinatu zuen. Berlinen ere bizi izan zen. Virginia Woolf idazleari eta Bloomsburyko taldeari buruzko hainbat lan ditu, eta Susan Sontag, Doris Lessing, Erica Jong, WH Hudson, Harold Pinter, Simone de Beauvoir eta Marguerite Duras idazleen lanak itzuli ditu. Bere poesia, batzuetan kaustikoa eta serio samarra, errealista da, itxurazko artifizio erretorikorik gabea, sendoa eta ironikoa, gehienetan gogoetatik edo oroimenetik sortua, baina konpromiso feministarekin. Avui eta El Temps egunkarietan idatzi ohi ditu artikuluak. 2007an bere lan poetikoaren antologia argitaratu zen.
2010ean argitaratutako lanengatik (Animals i plantes poesia bilduma eta França: gener 1939. La cultura catalana exiliada eta L'exili violeta. Escriptores i artistes catalanes exiliades de 1939), Premi Nacional de Cultura eman zioten[3]. Horrez gain, Enric Prat de la Riba saria jaso zuen 2008an kazetaritzako artikuluengatik eta Terrassako Hiriaren Ohorezko Domina 2013an.[4]
Gaur egun Mira-Sol-en (Sant Cugat del Vallès) bere izena duen liburutegi bat dago.
2019an, Kataluniako Letren Ohorezko Saria jaso zuen, bere ibilbidearen aitortza gisa.
2020an Rosalía de Castro saria jaso zuen, Centro PEN Galiciak ematen duena[5]. Bere ibilbide poetikoak aitortza jaso zuen 2022an Jesús Serra Fundazioaren Poesia Sari Bereziarekin[6]. 2023an Kataluniako Generalitatearen Urrezko Domina eman zioten[7], Eliseu Climent editore eta kultur aktibistarekin eta Maria del Mar Bonet kantautorearekin batera.
Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Primers dies de 1968 (1968)
- Setembre 30 (Gabriel Ferraterren hitzaurrea, 1969)
- Vida privada (1972)
- Memòria (1979)
- A favor meu, nostre (1981)
- Berlin suite (1985)
- Homenatge a Walter Benjamin (1988)
- Les senyores-senyores ens els triem calbs (1988)
- Nessa: narracions (1988)
- Tria de poemes (1994)
- L'amor a Barcelona (1998)
- Fauna (1994)
- Barcelona, una nova ciutat europea (1995)
- Montserrat Roig: un retrat
- Maria Aurèlia Capmany: un retrat
- Frederica Montseny: un retrat
- El segle de les dones (2002)
- Virginia Woolf in the Midlands (Londres. Anglo-Catalan Society, 2004)
- Caterina Albert: un retrat, amb fotografies de Pilar Aymerich (Institut Català de la Dona, 2005)
- Mercè Rodoreda i el seu temps (2005)
- Donasses. Protagonistes de la Catalunya moderna (2006; 2. ed., 2023).
- Poemes 1969-2007: Antologia (Editorial Meteora, 2007)
- Animals i plantes (Editorial Meteora, 2010)
- França 1939. La cultura catalana exiliada (Ara Llibres, 2010).
- L'exili violeta (Editorial Meteora, 2010)
- (Quasi) tots els contes (Ara Llibres, 2011)
- Virginia Woolf i el Grup de Bloomsbury (Ara Llibres, 2013)
- Jacint Verdaguer. Una biografia (Quaderns Crema, 2016). Narcís Garolerarekin
- Variacions profanes (Viena Edicions, 2019)
- A favor nostre'. Antologia de poemes i pròleg a cura d'Àngels Gregori (Godall Edicions, 2019)
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Katalanez) «1997» Departament de la Presidència (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Katalanez) «Marta Pessarrodona, guardonada amb el 51è Premi d'Honor de les Lletres Catalanes» VilaWeb (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Katalanez) 324cat. (2011-02-22). «Marta Pessarrodona i Xavier Mariscal, Premis Nacionals de Cultura» CCMA (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Katalanez) «Marta Pessarrodona» Consell Nacional de la Cultura i de les Arts - CoNCA (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Gaztelaniaz) culturagalega.org. (2020-02-26). «O Centro Pen Galicia galardoa neles traxectorias literarias senlleiras nas outras linguas peninsulares» culturagalega.org (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Katalanez) Terrassa, Diari de. (2022-06-20). «Marta Pessarrodona guanya el III Premi especial de Poesia de la Fundació Jesús Serra» Diari de Terrassa (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
- ↑ (Katalanez) «Medalles d'Or de la Generalitat» gencat.cat (Noiz kontsultatua: 2023-09-19).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Elkarrizketa Berria egunkarian: «Interesatu izan zaidan jende guztia ezagutu dut»
- Marta Pessarrodona: lletrA, la literatura catalana a Internet
- Marta Pessarrodonaren poemak
- Marta Pessarrodona Meteora argitaletxean.
- Institució de les Lletres Catalanes
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q724063
Multimedia: Marta Pessarrodona / Q724063