Sara González
Sara González | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Marianao, 1951ko uztailaren 13a |
Herrialdea | Kuba |
Heriotza | Habana, 2012ko otsailaren 1a (60 urte) |
Jarduerak | |
Jarduerak | abeslaria |
Genero artistikoa | nueva trova (en) |
Musika instrumentua | gitarra ahotsa |
Sara González Gómez (Marianao, Kuba, 1949ko[1] edo 1951ko[2] uztailaren 13a – Habana, Kuba, 2012ko otsailaren 1a) abeslaria izan zen.[3]
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sara González Cayo Huesoko Habana-auzoan jaio zen. Aita tabakeroa eta ama jostuna izan zen; biek zuten kubatar eta justiziaren zentzu handia, baita musikarako eta dantzarako zaletasun handia ere; gauza horiek guztiak Sara txikiari transmititu zitzaizkion. Bere hitzetan, “gurasoei lan egiten uzteko”, bere lehen joko-laguna irratia izan zen, eta horrexek berretsi egin zuen musikarekiko zaletasuna.[1]
Nené Enrizo musikari bikainak eman zizkion lehen gitarra-eskolak, eta Sararen gurasoak animatu zituen Sarak musika ikasten jarrai zezan. 1966an Amadeo Roldán Kontserbatorioan sartu zen biola ikastera lau urtez. Ikasketa horiez gain, Arte Irakasleen Eskola Nazionaleko graduatu zen.[1] Eskola horretan, urtebetez baino gehiagoz, Leopoldina Núñez Lacreten ikaslea izan zen, eta hauxe zioen:
“Leopoldinarekin gehiago ikasi nuen, kontserbatorioan egon nintzen lau urteetan baino gehiago, hori da egia”. Sara González [1]
Ondoren, gitarrako eta solfeoko irakasle aritu zen eskola berean.[1] Gitarra eta Solfeoko irakasle gisa aritu zen. Trova Berriko mugimenduaren sortzailea izan zen, eta haren adierazle nagusietako bat.[4]
70eko hamarkadaren hasieran kantuan sartu zen, Los Dimos talde ezagun bateko kidea zen eta Pedro Luis Ferrerrekin duoa egin zuen.
Ikasle-garaian Silvio Rodríguez eta Pablo Milanés ezagutu zituen. Lagunak egin ziren eta Noel Nicolarekin batera, “La Nueva Trova Cubana” delakoa sortu zuten; haiek eragina izan zuten José Martiren “Versos sencillos/ Bertso Errazak” musikalizatzeko, bere lehen LP diskoa sortuz, eta hortik sortu zen musika-mugimendu horrekiko lotura, non bere ezaugarri nagusia emakume ahots esanguratsuena izatea izan zen.[1]
1972tik aurrera, ICAICeko Soinu Esperimentaziorako Taldean sartu zen, Leo Brower gitarra-jole, konpositore eta zuzendari ospetsuak zuzenduta. Leo Brouwerren zuzendaritzapean, eta bertan konposizio, harmonia eta orkestrazio ikasketak egin zituen.[5] Denbora horretan, alde batera utzi zuen irakasle-karrera. GESen interpretazio-, konposizio- eta instrumentazio-ikastaroak jaso zituen, berdin-berdinak ez ziren maisuekin: Federico Smith, Juan Elosegi eta Leo Brower bera. Soinu Esperimentaziorako Taldearekin, telebistako hainbat aurkezpenetan parte hartu zuen eta sarritan agertzen zen irratsaioetan.[1]
GES desegin zenean, Sarak, taldeko gainerako kideek bezala, bakarrik lan egitea erabaki zuen, bere gitarrarekin bakarrik, baina ez zuen saihestu ikaskide interpretatzaile batzuekin, hala nola, Irakere, Manguaré, Los Cañas, Orquesta Todo Estrellas eta beste talde batzuekin aurkezpenak egitea. Denbora horretan, munduko agertokietan menderaezina eta goraipagarria zen jarduera bati ekin zion, bere herrialdeko kultura irudikatuz eta Kubako musikaren komunikazio artistikoaren fenomeno garrantzitsuenetako bat bihurtuz. Beti aurrera egin zuen Kubako musika sustatzeko lanean, eta ohoreak jaso zituen oso leku desberdinetan, Erroman zein Barakoan, Kubako Santiagon zein Venezian, besteak beste; bereizketarik gabe gauza bera egiten zuen nerabe-eskola batean edo Kremlingo jauregian.[1]
80ko hamarkadaren hasieran, Virulo, Carlos Ruiz de la Tejera, Jesús del Valle eta beste batzuekin batera, Ikuskizunen Talde Nazionala eratu zuen, musika-antzerkiaren alderdi satirikoa. Arrakasta handia izan zuen herrian eta atzerrian, eta esperientziaz eta heldutasunez bete zuen eszena-garapenean. Hainbat eszenatokitan kantatu zuen Sarak, besteak beste, Habanako Antzerki Nazionalean, Mexikoko Auditorio Nazionalean, Medellingo Teatro Metropolitarrean, Bartzelonako Palaun, Madrilgo Teatro Alcalan eta garrantzi bereko beste askotan, unibertsitate eta plaza publiko askotan ere aurkeztu zen.
Bere lan diskografikoan EGREM zigiluarekin grabatutako LP disko batzuk daude, bai eta PM Records, Bis Records eta CRINentzat grabatutako CD batzuk ere; zenbait antologia musikaletan ere parte hartu du.
Zinema, telebista eta irratirako musika sortu zuen, eta, gainera, hainbat disko kolektibotan parte hartu zuen, Trova Berriaren Mugimenduaren eta GESen beste irudi batzuekin batera. Besteak beste, Silvio Rodríguez, Pablo Milanés, Augusto Blanca, Joan Manuel Serrat, Chico Buarque, Mercedes Sosa, Soledad Bravo, Daniel Viglietti, Pete Seeger, Roy Brown, Pedro Guerra, Beth Carvalho, Liubia María Hevia, Anabell López, Marta Campos eta Heidi Igualada kantariekin agertokia partekatu zuen.[1]
2006ko abenduan, Villa de Cempoalako Hizkuntzen Bigarren Topaketa Iberoamerikarrean aurkeztu zen.
Minbiziaz hil zen 2012ko otsailaren 1ean.[1]
Bizitza pertsonala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere karrera artistikoa edozein zela ere, pertsona eta erakunde askok altruismo handia zuela esaten dute.[1] Diana Balboa margolariaren bikotekidea izan zen.[6]
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere diskografian honako izenburu hauek daude:
- 1973an Girón, la victoria/ Giron, lana egin zuen ,1961eko apirila Cochinosko badiaren inbasioaren garaipenari omenaldia.
- José Martíren Versos simples (1975)
- Cuatro cosas (1982)
- Con un poco de amor (1987)
- Con apuro y paciencia (1991)
- Si yo fuera mayo (1996)
- Mírame (1999).
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d e f g h i j k «Sara Gonzalez - Acerca de» web.archive.org 2012-01-12 (Noiz kontsultatua: 2022-08-24).
- ↑ «Murió la cantautora cubana Sara González» Cuba Debate 1 de febrero de 2012.
- ↑ Prensa Latina. Fallece cantautora cubana Sara González. .
- ↑ Sara González cantó en la cuna de la Nueva Trova
- ↑ Grupo de Experimentación Sonora. .
- ↑ Rinden homenaje a Sara González en La Habana (+ Fotos y Video). 3 de febrero de 2012.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sara Gonzálezen kantutegia eta diskografia osoa.
- Che, Guía eta Ejemplo Che Guevarari eskainitako Sara Gonzálezen abestiak.
- Sara González, Cuando el canto es poesia/ Kantua poesia denean, Juan Carlos Roque, Radio Nederland.
- Sara Gonzálezi elkarrizketa (Iraupena: 48'00) Juan Carlos Roquek, Radio Nederlandek.