Sonia Cotelle
| Sonia Cotelle | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Varsovia, 1896ko ekainaren 19a |
| Herrialdea |  Polonia |
| Heriotza | Paris, 1945eko urtarrilaren 18a (48 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Parisko Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | poloniera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | fisikaria eta kimikaria |
| Enplegatzailea(k) | Parisko Unibertsitatea |
| Influentziak | Marie Curie |
Sonia Cotelle (Varsovia, 1896ko ekainaren 19a – Paris, 1945eko urtarrilaren 18a), Sonia Slobodkine bezala jaioa, poloniar fisikari eta kimikari bat izan zen, polonioaren ikerketari ekin ziona, eta haren erradiazioak heriotza eragin zion.[1] Zientziari egindako ekarpenen artean, ionioaren erdibizitza (torio-230) zehaztu izana eta X izpien espektroskopia bidezko polonioaren zenbaki atomikoa ezarri izana nabarmentzen da.[2]
Ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Cotelle kimika orokorrean, biologikoan eta aplikatuan diplomatu zen Sorbonako Unibertsitatean.[3] Iturri erradioaktiboen sorreran espezializatu zen, eta 1919an hasi zuen ikertzaile lana. Marie Curie zientzialariaren taldean sartu zen Parisko Institut du Radium (egungo Curie Museoa) delakoan, eta 1924 eta 1926 bitartean neurketa-zerbitzuaren arduradun izatera iritsi zen.[4]
1926 eta 1927 artean, zientzialari kimiko gisa lan egin zuen zientzien fakultatean. Polonioa eta aktinioa ikertu zituen Marie Curierekin batera, eta ionioaren erdibizitza edo batez besteko bizitza zehaztu zuen, garai hartan torio-230a ezagutzen zen izena.[3]
Txekoslovakian 1927 eta 1936 bitartean bizi izan zen garaian, Cotellek X. izpien espektroskopia bidezko polonioaren zenbaki atomikoa zehaztu zuen.[2] Aldi hori amaitzean, Parisera itzuli zen, eta bertan, elementu eta konposatu erradioaktiboen ikerketan aitzindariak ziren taldeekin kolaboratzen jarraitu zuen.[5][3]
1945eko urtarrilaren 19an hil zen, 1927an laborategian lanean ari zela polonioa ustekabean hartzeagatik sortutako zenbait gaixotasunen ondorioz.[1][6][3]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b «Portraits exposition femmes» web.archive.org 2017-11-18 (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
- ↑ a b (Ingelesez) «The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century» Routledge & CRC Press (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
- ↑ a b c d (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-07-27). «Sonia Cotelle: una vida para la ciencia, una muerte debida a la ciencia…» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
- ↑ «Chemistry International -- Newsmagazine for IUPAC» publications.iupac.org (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
- ↑ «Comptes rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des sciences / publiés... par MM. les secrétaires perpétuels - 131 années disponibles - Gallica» gallica.bnf.fr (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
- ↑ «Comptes rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des sciences / publiés... par MM. les secrétaires perpétuels - 131 années disponibles - Gallica» gallica.bnf.fr (Noiz kontsultatua: 2024-07-17).
