Carmen Sarmiento

Wikipedia, Entziklopedia askea
Carmen Sarmiento

Bizitza
JaiotzaMadril, 1944ko abuztuaren 30a (79 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakkazetaria, telebista aurkezlea eta gerra-berriemailea
IMDB: nm2082639 Edit the value on Wikidata

Carmen Sarmiento (Madril, 1944ko abuztuaren 30a) madrildar kazetari feminista da, telebistan nazioarteko eta gizarteko gaietan espezializatua. Gerrako lehen emakume korrespontsala izan zen Espainian.[1] Bereziki ezaguna da kazetaritza konprometituaren alde egindako apustuarengatik, bere erreportajeetan arazo sozialak (gosea, emakumeen eskubideen egoera...) ikusgarri eginez. Sari ugari jaso ditu bere lan profesionalaren aitorpen gisa, besteak beste, Giza Eskubideen Kazetaritza Sari Nazionala (1984), "Los Marginados" seriean egindako lanarengatik.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Carmen Sarmientoren familia andaluziar jatorrikoa da. Madrilen jaio zen 1944ko abuztuaren 30ean. "Nire familia ordenaduna zen, baina baliabide ekonomikorik gabea. Beti bekekin ikasi nuen, eta dena lanari esker atera dut." gogoratu zuen Kazetaritzan sartzeko egin behar izan zuen ahalegina ere gogoratu zuen:

"Nire belaunaldiko gizonena baino askoz ahalegin handiagoa egin behar izan nuen".[2]

Kazetaritza Eskola Ofizialean ikasi ondoren, 1968an hasi zen lanean Televisión Españolan, eta albistegien arloko erreportari-postua lortu zuen. Elena Martírekin batera, nazioarteko informazioan aitzindari izan ziren emakumeak izan ziren. Egiten zuen kazetaritza gustuko ez zuenez, Amerikara joan zen Brasilen telebista ikastera.[3] Espainiara itzuli zenean, Informe Semanal saioan aritu zen lanean. 1970eko hamarkadatik militante feminista da. 1975ean Mexikora joan zen, Emakumearen Nazioarteko Urtea eta Emakumeei buruzko Munduko Lehen Konferentziaren deialdia zela eta, ekainaren 19tik uztailaren 2ra. 6.000 pertsonak baino gehiagok hartu zuten parte. Esperientzia horretatik emakumeen esperientziei, borrokei eta itxaropenei buruzko La Mujer, una revolución en marcha liburua sortu zuen eta 1976an argitaratu zen.[3] 1976an, Emakumeen aurkako Krimenen Nazioarteko Auzitegian hartu zuen parte, Bruselan. Urte horretan sortu zen, halaber, Vindicación Feminista aldizkaria —1976ko uztailaren 13an aurkeztu zen—, eta Carmenek hasieratik lagundu zuen horretan.[4]

Urte berean Sánchez Albornoz, cuarenta años después ere kaleratu zuen, Franco jeneralaren erregimeneko Argentinako erbestealdiari buruz.

Kazetaritza konprometitua garatu zuen, eta bere lanak Informe Semanal saioan islatu ziren — saioko zuzendariordea izan zen hamarraldian— baita 1979tik 1980ra bitartean Primera página, eta 1981ean Objetivo saioetako zuendariordea ere.

Kazetari konprometitua naiz, 68ko alaba, ideologikoki trabatu ez dena eta iraultzan sinesten jarraitzen duena. Munduan zehar ibili eta urteak bete arren, ez ditut bidegabekeriak uxatzen.[5]

Lehen pertsonan bizi izan zituen mendeko gertaera historikoen artean eta ikusleei berri eman zien, besteak beste, hauexek: Portugal, Argentina, Granada eta Ghanako Estatu kolpeak. Gainera, gerra-korrespontsala izan zen El Salvadorren, Nikaraguan eta Libanon. Behin baino gehiagotan hiltzeko zorian egon zen; horietako batean, Nikaraguako segada batean sartu zen, hildakoak tartean izan zirela, eta Kolonbiako armadak bahitu egin zuen, Kolonbiako Indar Armatu Iraultzailearen (FARC) buru zen Manuel Marulanda (‘Tiro Finkoa’) ikustera joan zenean.[1]

Pertsona nabarmenak elkarrizketatu ditu, besteak beste, Yasser Arafat, Fidel Castro edo Rigoberta Menchú.

1984an estreinatu zuen TVEn Los marginados izeneko erreportaje-seriea. Lan horrek hainbat sari eta ospea ere eman zion. Telesail hori 1991ra arte egon zen pantailan. Munduko pobreenen bizi-baldintza zailak erakusten zituen telesailak. 1994an, Latinoamerikako Emakumeekin Hirugarren Munduan emakumeek zuten problematikari heldu zion, eta 2000n Los excluidos egin zuen, Gobernuz Kanpoko Manos Unidas elkartearen lankidetzarekin eta aurrekoaren antzeko ezaugarriekin.[6]

1999ko ekainaren 13ko Europako hauteskundeetan, Europako Parlamentuko diputatu izateko hautagai aurkeztu zen, Lidia Falcónekin batera ("Mujeres para el siglo XXI"), Espainiako mugimendu feministako 60 emakumek osatutako zerrenda batean, Erakunde Feministen Konfederazioaren ekimenez.[2][7]

Victoria Prego, Ana Moreno eta Carmen Sarmiento, RTVEko irrati-telebista publikoetako berdintasunari buruzko jardunaldietan.

2002an, 58 urte zituela, RTVEren aurrejubilazioa hartu zuen, Ekuadorren filmaketa batean ari zela, garuneko hemiplegia bat izan ostean. «Ondorio fisikorik ez dudan arren, gaixotasun honek inflexio-puntua markatu du nire bizitzan. Burugogortasunari eta gauzekiko pasioari esker 35 urtez jardun dut munduan bira ematen", azaldu zuen Sarmientok. TVEn egin zuen azken lana «Los excluidos» serie dokumentalerako beste zazpi erreportaje izan ziren, Entreculturas eta Oxfam Intermón GKEekin lankidetzan.[8][9]

Kontzientzia feminista[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarmientok Madrilgo Kolektibo Feministaren sorreran parte hartu zuen, eta Lidia Falcónek sortu zuen Espainiako Alderdi Feministaren lehendakariordea izan da. 1976an sortu zenetik, Vindicacion Feminista aldizkariaren laguntzailea izan zen, eta geroago, 1980ko hamarkadan, Poder y libertad alderdi feministaren aldizkari teorikoan idatzi zuen.[10]

Elkarrizketa batean, aktibismoari buruz galdetu ziotenean "13 urte nituela, galtza bakero batzuk jantzi nituen lehen aldiz, eta ipurdia ukitu zidaten" azaldu zuen. "Ulertuko duzunez, ipurdia ez dute egiturek ukitzen, txandako igeltseroak baizik. Ez dut diskriminatzailea izan nahi, gizarte-klase guztietako gizonek antzeko jarrerak dituzte emakumeekin. Telebistara iritsi nintzenean, nazioarteko informazioa gizonezkoen esku zegoen, eta gerrako korrespontsal izateko borroka handia egin behar izan nuen. Gure lanbidean ere boterea gizonek dute. Nirea prozesu luze baten emaitza izan da. Ez naiz gelditu kalera atera nintzen lehen egunetik, eta nik baino 30 kilo muskulu masa handiagoa zuen norbaitek irainduta sentitu nintzen. Kalea ez da emakumeena. Gizonei lapurtu eta sastatu egiten dituzte. Emakumeei lapurtu egiten diete, edo sastatu egiten dituzte. Emakumeei, ostera, lapurtu egiten diete, sastatu egiten dituzte eta gainera, bortxatu egiten dituzte".[2][11]

Argitaratutako liburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • La mujer, una revolución en marcha. Sedmay argitaletxea, (1976)
  • Sánchez Albornoz, cuarenta años después. Sedmay argitaletxea, (1976)
  • Los marginados Espainiako irrati-telebista erakunde publikoko saioa. Argitalpen Zerbitzua (1985) ISBN 10: 8485259122 ISBN 13: 9788485259120
  • Viajes a la marginación. Lidia Falcónen hitzaurrea (1990) ISBN 8439717067
  • Los Excluidos bidaia-koadernoa

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1984an Giza Eskubideen Kazetaritza Sari Nazionala, "Los Marginados" seriean egindako lanarengatik.
  • Emakumearen Institutuaren Sari Nazionala, “La mujer y el Tercer Mundo” saioarengatik eta TVEren dokumentaletan emakumeari emandako tratamenduarengatik.
  • 1984an Informatzaile Grafikoen Elkartearen saria
  • 1988an Manos Unidas saria “Etiopía el hambre que no cesa” lanarengatik
  • Unicef saria (Madril, 1988), “Hijos de la pobreza” lanarekin
  • 1992an Emakumeen VIII. Zinemaldiko Dokumental Onenaren Saria, Peru, la cólera del hambre.
  • 1998an Europako Emakumeentzako Urteko hautagaia
  • 2002an Alecrín saria
  • 2001ean Urrezko TPa bere ibilbide profesionalarengatik.
  • 2002an Agustin Merello Komunikazio saria
  • "Carmen Goes" saria (2009)[12]
  • 2011ko "Komunikazioa" kategoriako IV. Berdintasuna Sortzen saria, Madrileko Udaleko Emakumeen Kontseiluak emana.[13]
  • 2016an Siñal d'onor Espiello
    Carmen Sarmiento Clara Campoamor saria eman zion Madrilgo alkate zen Manuela Carmenak, 2017
  • 2017an Madrilgo Udaleko Clara Campoamor saria
  • 2017an Manos Unidas-en sari berezia
  • SGE 2017 ohorezko kidea. Espainiako Gizarte Geografikoak belaunaldiak inspiratu eta bidaiatzeko gogoa pizten duen ibilbidea aitortu zion.[14]
  • 2018ko Euskal Kazetaritza Saria, Kazetarien Elkarteak eta Euskal Elkargoak emana, “nazioarteko eta gizarteko gaietan egindako lan espezializatuarengatik eta emakumeari eskainitako dedikazio bereziarengatik”.[15]
  • 2018an Malagako Unibertsitateko Nazioarteko XV. Manuel Alcántara Kazetaritza Saria.[16]
  • 2018ko Komunikazio ez-sexistaren XXV. saria, Dones Periodistas de Catalunyak emana.[17]
  • 2023ko Genero-Indarkeriaren aurkako Francisca de Pedraza Saria, Alcalá de Henareseko Emakume Progresisten Elkarteak emana.[18][19]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b ««La mayor miseria moral la vi en India; matan a niñas para que no nazcan y así no paguen dote»» El Correo 8 de marzo de 2008.
  2. ↑ a b c «Carmen Sarmiento» www.elmundo.es.
  3. ↑ a b «LA MUJER DURANTE EL FRANQUISMO - Biblioteca Gonzalo de Berceo» www.vallenajerilla.com.
  4. ↑ "Vindicación Feminista", presentada en Madrid. 14 de julio de 1976 ISSN 1134-6582..
  5. ↑ «Carmen Sarmiento» www.elmundo.es (Noiz kontsultatua: 2024-01-09).
  6. ↑ La 2 estrena el próximo domingo la serie documental 'Los excluidos'. 17 de mayo de 2000.
  7. ↑ Constenla, Tereixa. (4 de febrero de 1999). Una lista con 60 feministas se presenta a los comicios europeos. ISSN 1134-6582..
  8. ↑ «Carmen Sarmiento se prejubila de TVE con su serie «Los excluidos»» abc 11 de diciembre de 2002.
  9. ↑ Gallo, Isabel. (12 de diciembre de 2002). Carmen Sarmiento vuelve a dar voz a los olvidados de la Tierra. ISSN 1134-6582..
  10. ↑ Mesa, Sara. (17 de noviembre de 2019). Marido, autoríceme usted para trabajar. ISSN 1134-6582..
  11. ↑ «"La telebasura ha alcanzado su punto álgido con el caso del profesor Neira"» www.diariodemallorca.es.
  12. ↑ «Carmen Sarmiento gana el Premio Carmen Goes en la modalidad de televisión» www.publico.es.
  13. ↑ «Consejo de las Mujeres del Municipio de Madrid – Histórico» www.consejomujeresmadrid.org.
  14. ↑ Miembro de Honor SGE 2017 - Carmen Sarmiento | Sociedad Geográfica Española. 1 de febrero de 2018.
  15. ↑ Josemari Iriondo, César Coca y Carmen Sarmiento, Premios Periodistas Vascos. Noticias de Gipuzkoa. .
  16. ↑ Carmen Sarmiento: «Sin la participación de las mujeres no puede haber derechos humanos». 24 de abril de 2018.
  17. ↑ Mujeres RTVE y los programes de RNE 'Gente despierta' y 'Feminismes', Premios de Comunicación no sexista 2018 - RTVE.es. 22 de noviembre de 2018.
  18. ↑ «VII Premio Francisca de Pedraza» Francisca de Pedraza.
  19. ↑ «El Paraninfo acoge la entrega de premios de la Asociación Francisca de Pedraza contra la violencia de género» portalcomunicacion.uah.es.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Carmen_Sarmiento&oldid=9539402"(e)tik eskuratuta