Lynn Fontanne

Wikipedia, Entziklopedia askea
Lynn Fontanne

Bizitza
JaiotzaLondres eta Woodford (en) Itzuli1887ko abenduaren 6a
Herrialdea Erresuma Batua
HeriotzaGenesee Depot (en) Itzuli eta Waukesha konderria (Wisconsin)1983ko uztailaren 30a (95 urte)
Hobiratze lekuaForest Home Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: pneumonia
Familia
Ezkontidea(k)Alfred Lunt  (1922 -  1977)
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakantzerki aktorea, zinema aktorea, telebista-aktorea eta aktorea
Jasotako sariak

IMDB: nm0285007 Allocine: 552010 Allmovie: p24146 TCM: 63688 IBDB: 14789
Find a Grave: 2486 Edit the value on Wikidata

Lynn Fontanne, jaiotzaz Lillie Louise Fontanne (Londres, Ingalaterra, Erresuma Batua, 1887ko abenduaren 6a – Genesee Depot, Wisconsin, AEB, 1983ko uztailaren 30a), jatorri britainiarreko aktorea izan zen, eta, senarrarekin batera, Alfred Lunt aktorea, AEBko antzerki-historiako bikote entzutetsuenetako bat izan zen.[1][2][3][4][5][6][7][8]

Ameriketako Estatu Batuetan hirurogei urte baino gehiago bizi izan arren, ez zion inoiz uko egin britainiartasunari. 1970ean, Tony sari berezia jaso zuen, senarrarekin batera. Gainera, 1965ean Emmy sari bat irabazi zuen eta, bizitzaren amaieran, Kennedy Center saria jaso zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Benetako izena Lillie Louise Fontanne zen, eta Londresen, Ingalaterran, jaio zen. Fontanneren lehen arrakasta handia 1921ean iritsi zen, George S. Kaufman eta Marc Connellyren Dulcy fartsaren paper nagusia interpretatu zuenean.

Laster goraipatu zuten goi-komediarako gaitasuna zuela, eta Noël Cowardek, Samuel Nathaniel Behrmanek eta Robert Emmet Sherwoodek idatzitako roletan nabarmendu zen. Fontannek komedia erromantiko eta dotorerako zuen erraztasuna askotan aipatzen da inspirazio eta eragin gisa Claudette Colbert, Myrna Loy eta Carole Lombard zienama-aktoreengan.

Aitzitik, Fontannek bere kritika-arrakasta handienetako batez gozatu zuen, Nina Leedsen paperari esker, Eugene O'Neill antzerkigilearen bederatzi ekitaldiko Extraño interludio lanaren heroia.

1920ko hamarkadatik aurrera, Fontanne senarrarekin batera egindako produkzioetan baino ez zuen jardun. Bikotearen arrakasta handienen artean daude Design for Living (1933), La fierecilla domada (1935-1936), Idiot's Delight (1936), There Shall Be No Night (1940), Love in Idleness (1944), I Know My Love (1949) eta Quadrille (1952). Noël Coward-ek beretzat eta Lunt-entzat berariaz idatzi zuen Design for Living, hain arriskutsua zen, bisexualitateari eta ménage à troisari buruz zuen gaiarekin. New Yorken estreinatu zen, Londresen zentsura gaindituko ez zuela jakin arren. Luntarrek elkarrekin jarraitu zuten lanean 1966an erretiratu zen arte, eta Fontanne aktore onenaren Tony Sarirako izendatu zuten bere azken antzezlanetako batengatik, La visita de la vieja dama (1959) lanarengatik.

Fontannek hiru film baino ez zituen filmatu. Hala ere, aktore onenaren Oscarrerako izendatu zuten 1931n Solo ella lo sabe/ Berak baino ez daki (The Guardsman), baina Helen Hayes askoz gazteagoari eman zioten Oscarra. Second Youth (1924) eta The Man Who Found Himself (1925) film mutuetan ere parte hartu zuen.

Luntarrak lau telebista-produkzioren protagonista izan ziren berrogeita hamarreko eta hirurogeiko hamarkadetan, eta Emmy bat irabazi zuten biek 1965ean The Magnificent Yankee filmean egindako lanarengatik. Ezkondutako bikote bat interpretatzeagatik saria irabazi zuen lehen bikotea izan zen. Gainera, 1960. urteko Peter Pan klasikoaren narratzailea izan zen, Mary Martin protagonista zuela. 1967an berriz izendatu zuten Emmy sarietarako, ordukoan Maria Dukesa Handiaren interpretazioarengatik, Hallmark Hall of Fame Anastasia telefilmean.

Luntarrak ere protagonista izan ziren 1940ko hamarkadan, Theatre Guildeko produkzioak nabarmenduz.

1964an, Lynn Fontanne eta haren senarrak Askatasunaren Lehendakaritzako Domina jaso zuten Lyndon Baines Johnson presidentearen eskutik.

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Fontanneren eta Alfred Lunten arteko harremana 1920an hasi zen, senarra Clarence laneko protagonista zela Helen Hayesekin batera. Fontanne eta Lunt 1922an ezkondu ziren. Ez zuten seme-alabarik izan.

Lynn Fontanne 1983an hil zen Genesee Depot-en (Wisconsin) pneumonia baten ondorioz. Milwaukeeko (Wisconsin) Forest Home hilerrian lurperatu zuten senarraren ondoan.

Sariak eta goraipamenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Oscar sariak
Urtea Kategoria Filma Emaitza
1933[9] Emakumezko aktore onena Berak bakarrik daki Izendatua

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) «Lynn Fontanne | Actress» IMDb (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  2. ISSN https://www.nytimes.com/1983/07/31/obituaries/lynn-fontanne-is-dead-at-95-a-star-with-lunt-for-37-years.html..
  3. (Ingelesez) «Lunt and Fontanne | Legendary American Acting Duo | Britannica» www.britannica.com (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  4. (Ingelesez) «Learn about Lynn Fontanne» Famous Birthdays (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  5. (Ingelesez) «Lynn Fontanne - Celebrity biography, zodiac sign and famous quotes» www.thefamousbirthdays.com 1887-12-06 (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  6. (Gaztelaniaz) «Lynn Fontanne» FilmAffinity (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  7. (Gaztelaniaz) «Lynn Fontanne - Edad | Biografía | Películas | Noticias | Filmografía | Premios» Decine21 2024-01-26 (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  8. (Gaztelaniaz) «Películas de Lynn Fontanne en cines.com» cines.com (Noiz kontsultatua: 2024-01-30).
  9. «5th Academy Awards (1933)» Academia de Artes y Ciencias Cinematográficas.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Lynn Fontanne Aldatu lotura Wikidatan