Akusatibo

Akusatiboa zenbait hizkuntzak (indoeuropar askok, kitxuak, turkierak...) duten kasu bat da, perpausaren objektu zuzena adierazten duena. Euskaraz, akusatiboa absolutibo kasua da, nor-nork saileko aditzekin, hots, nor kasua, baina subjektua ez denean: Etxea ederra da (Etxea subjektua da) eta Etxea eraiki dute (Etxea objektu zuzena da).

Adibideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Adibideok hizkuntza indoeuroparretakoak dira:

Latinez: Puella gladiatorem vidit - Neskak gladiadorea ikusi du.
Alemanez: Sie haben einen Hund - Haiek txakur bat daukate.
Greziera klasikoaz: Βλαπτει τινα - Baten bat zaplatu.

Esperantoak ere akusatiboa du. Adibide honetan ikusten da nolako aldea dagoen, euskara bezalako hizkuntza ergatibo batekin parekatuz gero:

Esperantoz, -n markak akusatiboa agertzen du: sintagma hori esaldiaren hasieran nahiz amaieran egonda ere, katua bada hozkada jasan duena, kato > katon bilakatzen da. Aldiz, euskararen moduko hizkuntza ergatiboan, kasu marka ez dagokio hozkada jasan duenari, hozka egin duen —esaldi horretan— agente ergatiboari baizik: horrexegatik, txakurrak esaten dugu.

Subjektu-objektu rolak aldatuta, erraz osatuko ditugu esaldiak esperantoz zein euskaraz: