Plaza Gorria

Kremlina eta Plaza Gorria, Mosku1 UNESCOren gizateriaren ondarea
Plaza Gorriaren ikuspegia. Ezkerrean, San Basilio Katedrala
Mota	Kulturala
Irizpideak	i, ii, iv, vi
Erreferentzia	545
Kokalekua	Txantiloi:RUS
Eskualdea2	Europa eta Iparramerika
Izen ematea	1990 (XIV. bilkura)
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) 2 UNESCOren sailkapena

Plaza Gorria (errusieraz Красная площадь, Krasnaia plishtxad) Moskuko plazarik ezagunena da, eta Kitai-gorod merkataritza auzoan aurkitzen da. 695 metroko luze eta 130 metro zabal da, honela, munduko hirugarren plazarik handiena delarik.

Kremlina, Errusiako presidentea egun bizi den errege gotorlekua banatzen du. Bertatik abiatzen dira Moskuko kale nagusiak norantza guztietan, autobideetan luzatuak hiritik kanpo irten arte. Horregatik, plaza hau, hiriko eta Errusia osoko erdigunetzat hartzen da.

Plaza aurkitzen den tokia, hasieran, zurezko eraikinez beteta zegoen, baina Ivan III.a Errusiakoak garbitu zuen, errez erre baitzitezkeen eraikin horiek. Plaza berriak, azokentzako toki bezala balio izan zuen, aurrerago, ospakizun publiko eta aldarrikapenentzako, baita tsarren koroaketarako ere.

Plaza Gorria izena, ez datorkio inguratzen duten adreiluen koloreagatik, ezta komunismoaren kolore gorritik ere. Hobe, Красная (Krásnaya) hitz errusiarretik dator, "gorria" esan nahi duena, baina, antzinako errusieraz, "polita" esan nahi du, hau da, plaza polita. Hitza, hasiera batean, XVI. mendekoa den San Basilio Katedrala izendatzeko erabiltzen zen, "polita" zentzuarekin, eta, geroago, izena, gertuko plazak jaso zuen. Uste denez, plazak, bere egungo izena, antzinako Пожар (Pozhar) izena ordezkatuz, XVII. mendean jaso zuen.

Plazan, honako eraikin hauek daude: Urkamendia, Minin eta Pozharskiren omenezko Monumentua eta Leninen Mausoleoa. Kremlineko horman, SESB eta beste herrialde batzuetako pertsona handiak lurperatuta daude: (Stalin, Juri Gagarin, buruzagi militar handiak...)

Historia berria

1987ko maiatzak 28an, Mathias Rust izeneko gazte alemaniar batek, bere Cessna hegazkinarekin Plaza Gorrian bertan lur hartu zuen, Sobietar Batasunaren aire segurtasunaren arduragabekeria agerian utziz. 400 egun eman behar izan zituen kartzelan.

Azken urteotan, Plaza Gorrian, kontzertu ugari ospatu dira: Paul McCartney, Pink Floyd eta beste musikari eta talde ezagun askok bertan jo zuten.

Galeria

• 
  Gauez
• 
  GUM
• 
  San Basilio Katedrala
• 
  Leninen Mausoleoa
• 
  Historiaren Estatu Museoa
• Garaipenaren Desfilea 1945ean
  Garaipenaren Desfilea 1945ean
• 
  Garaipenaren Desfilea 1945ean

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Plaza Gorria

Irudiak

• (Errusieraz)Urkamendia
• (Errusieraz)Minin eta Pozharskiren omenezko monumentua