Protoi

Protoi
Protoiaren quark egitura. Quark bakoitzaren kolore karga ausazkoa da, baina hiru koloreak presente egon behar dira. Quarken arteko indarrak gluoiek kudeatzen dituzte.
Sailkapena	Barioia
Konposaketa	2 goi quark, behe quark 1
Estatistika	Fermionikoa
Elkarreraginak	grabitazioa, elektromagnetiko, elkarreragin ahula, elkarreragin indartsua
Ikurra	, , N+
Antipartikula	Antiprotoia
Teorizatua	William Prout (1815)
Aurkitua	Ernest Rutherford (1917–1919, izen ematea, 1920) 1920
Masa inbariantea	1.672621777(74)×10−27 kg 938.272046(21) MeV/c2 1.007276466812(90) u
Bataz besteko bizitza	>2.1×1029 urte (egonkorra)
Karga elektrikoa	+1 e 1.602176565(35)×10−19 C
Kargaren erradioa	0.8775(51) fm
Dipolo elektrikoaren momentua	<5.4×10−24 e·cm
Polarizagarritasun elektrikoa	1.20(6)×10−3 fm3
Momentu magnetikoa	+1 e 1.602176565(35)×10−19 C
Polarizagarritasun magnetikoa	1.9(5)×10−4 fm3
Espina	1⁄2
Isoespina	1⁄2
Paritatea	+1
Kondentsatua	I(JP) = 1⁄2(1⁄2+)

Protoia (grezieratik proton = lehena) oinarrizko partikula azpiatomiko nuklear bat da, oinarrizko unitate bateko (1.602 × 10−19 coulomb) karga elektrikoa duena. Hauek, atomo erdiguneko partikula bezala, partikula txikiagoez osatuak daude, eta partikula txiki hauei quark deritze.

Protoi batek hiru quark ditu, bi goiko quark eta behe quark bat.

Atomo batek bere nukleoan dituen protoi kopuruari zenbaki atomiko deritzo. Zenbaki atomikoa elemento kimiko guztien futsezko parametroa da, elemento horren ezaugarri fisiko-kimiko asko baldintzatzen dituena. Taula periodikoan elemento kimikoak zenbaki atomikoaren arabera sailkatzen dira.

Ikus, gainera

• Anfiprotiko

Artikulu hau fisikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.