Nemesio Etxaniz: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
45. lerroa: | 45. lerroa: | ||
* Miren Izagirre Etxebeste eta [[Bernardo Estornes|Bernardo Estornés Lasa]]: [http://www.euskomedia.org/aunamendi/ee28153 «Nemesio Agapito Echániz Arambarri»], Auñamendi Eusko Entziklopedia. |
* Miren Izagirre Etxebeste eta [[Bernardo Estornes|Bernardo Estornés Lasa]]: [http://www.euskomedia.org/aunamendi/ee28153 «Nemesio Agapito Echániz Arambarri»], Auñamendi Eusko Entziklopedia. |
||
* [http://zubitegia.armiarma.com/egileak/00034.htm Nemesio Etxaniz], Literaturaren Zubitegia. |
* [http://zubitegia.armiarma.com/egileak/00034.htm Nemesio Etxaniz], Literaturaren Zubitegia. |
||
* http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/bidegileak/35_nemesio-etxaniz.pdf |
|||
{{Euskal idazle zirriborroa}} |
{{Euskal idazle zirriborroa}} |
01:10, 20 abendua 2017ko berrikusketa
Nemesio Etxaniz | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Nemesio Agapito Etxaniz Aranbarri |
Jaiotza | Azkoitia, 1899ko abenduaren 19a |
Herrialdea | Gipuzkoa, Euskal Herria |
Heriotza | Donostia, 1982ko urtarrilaren 27a (82 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Comillasko Pontifize Unibertsitatea |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea eta poeta |
Izengoitia(k) | Erratzu, Artiz'tar Xabier eta Amillaitz |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa |
Nemesio Agapito Etxaniz Aranbarri (Azkoitia, Gipuzkoa, 1899ko abenduaren 19a - Donostia, Gipuzkoa, 1982ko urtarrilaren 27a) euskal idazlea eta apaiz katolikoa izan zen.
Besteak beste, Anttoni ta Antton kantu ezagunaren egilea da.[1][2] Gernika. Eusko Kantata-ko letra ere berak egin zuen.[3]
Euskal Kantagintza Berriaren aita espirituala
1951. urtean, Nemesio Etxanizek Kanta-kantari izeneko kantutegia argitaratu zuen. Hitzaurrean, ederki islatu zuen garai hartako euskal musikaren egoera zein zen. Abesbatzetan kantatzeko doinuak, otxoteen musika eta herri kantu tradizionalak kenduta, basamortua zen euskal abestigintza. Inguruko herrietan nagusitzen ari ziren doinu eta erritmo berriek ez zuten islarik gurean, erdarazko eredu inportatuetan ez bazen.
Kezka horrek akuilatuta, kantagintza berritzeko beharra aldarrikatu zuen Etxanizek. Hura hasi zen zenbait tango, runba, pasodoble eta modako beste doinu batzuk moldatzen eta euskaratzen. Haren ekarpenak segida izan zuen; izan ere, handik gutxira dantza talde batzuk -Azkoitiko Kontrapuntoak eta Bilboko Soroak, besteak beste- hasi ziren kantu zaharrak modu berrian ematen. Eta horien atzetik etorri ziren besteak, egoera irauli zutenak. Tunelaren ilunean argia ikusten hasi zen. Nemesio Etxanizi zor zaio Euskal Kantagintza Berriaren aitatasuna (espirituala, bederen).
Lanak
Narrazioa
- Arraldea. Ipui zarra (1923, Iñaki Deunaren irarkola)
Nobela
- Izotz kandelak (1992, Elkar)
Poesia
- XX. mendeko poesia kaierak - Nemesio Etxaniz (2001, Susa): Koldo Izagirreren edizioa
Antologia
- Lur berri bila (1967, Izarra)
- Lan hautatuak (2000, Hiria)
Antzerkia
- Izeko aberatsa (1952) zartzuela.
- Irulearen negarra (1952) tragedia.
- Euskal antzerkiak kontu-kontari (1958). Lau antzezlan txiki biltzen ditu: Gabak zekarren eguna, Maite ere neurriz, Zotzean bizia eta Gabon zauria.
Kantuak
- Kanta-kantari (1951, Ordorika)
Erlijioa
Gramatika
- Nola idatzi euskeraz? (1950, Itxaropena)
Erreferentziak
- ↑ https://www.jakin.eus/show/eea24686a15d937f2e215b66156ceed51959363d81 eta 83 orrietan.
- ↑ http://klasikoak.armiarma.eus/idazlanak/E/EtxanizLurBerriBila098.htm
- ↑ http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/eu/sorozabal-mariezkurrena-pablo/ar-109600/
Bibliografia
- Azurmendi, J. 1998: Oraingo gazte eroak, Enbolike.
Ikus, gainera
Kanpo loturak
- Edukiaren zati bat «Nemesio Etxaniz» artikulutik hartua da. Artikulu hark Gontzal Agote du egile, eta Creative Commons Aitortu-Partekatu Berdin 3.0 lizentziarekin argitaratu da Badok euskal kantagintzaren atarian.
Artikulu hau euskal idazle bati buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |