Carme Portaceli

Wikipedia, Entziklopedia askea
Carme Portaceli

5. director of Catalan National Theatre (en) Itzuli

2021eko iraila -
Xavier Albertí
Teatro Español (en) Itzuli zuzendari

2017ko urtarrila - 2019ko abendua

Academia de las Artes Escénicas de Españako presidenteorde

2014 -
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakCarme Portaceli i Roig
JaiotzaValentzia1957ko maiatzaren 2a (66 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaBartzelonako Unibertsitatea 1981) lizentzia
Hizkuntzakgaztelania
katalana
Jarduerak
Jarduerakhistorialaria eta antzerki zuzendaria
Enplegatzailea(k)Institut del Teatre (en) Itzuli  (2001 -  2016)
Teatro Español (en) Itzuli  (2016 -  2019ko abendua)
Kataluniako Antzoki Nazionala  (2020ko iraila -
Jasotako sariak
KidetzaAcademia de las Artes Escénicas de España

carmeportaceli.com
IMDB: nm2458520 Facebook: carme.portaceliroig Edit the value on Wikidata

Carme Portaceli Roig (Valentzia, Valentzia Erkidegoa, 1957ko maiatzaren 2a) valentziar antzerki-zuzendaria eta Bartzelonako Antzerki Institutuko irakaslea da.[1] 2020ko uztailean, Kataluniako Antzerki Nazionaleko zuzendari artistikoa izendatu zuten, eta 2021eko irailetik aurrera hartu zuen kargua, erakundea zuzentzen zuen lehen emakumea izan zen.[2]

Espainiako Arte Eszenikoen Akademiako (AAEE) kide fundatzailea da eta Max Sarien batzorde antolatzailekoa. 2005ean Nazioarteko Lantegi Eszenikoa sortu zuen. 2016. urtean Madrilgo Teatro Español antzokiaren zuzendaritza hartu zuen, aurkeztutako lanen zuzendaritzan eta egiletzan gizonen eta emakumeen arteko parekotasuna defendatzen zuen programa batekin.[3] Eszenako zuzendari lanetan 70 ikuskizun baino gehiago zuzendu ditu.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artearen Historian lizentziatu zen 1981ean Bartzelonako Unibertsitatean. Hurrengo urtean hasi zen lanean.

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1982an, Teatro Librean ekin zion arte eszenikoen arloan izandako ibilbide profesionalari, Pablo Nerudaren Joaquín Murrietaren Fulgor y muerte lanean zuzendaritzako laguntzaile gisa, Miquel Martí i Polen itzulpenarekin eta Fabià Puigserver-en zuzendaritzapean. 2001. urtetik 2016. urtera Zuzendaritza eta Interpretazio irakasle izan zen Bartzelonako Diputazioko Antzerki Institutuan. 2005 eta 2016 bitartean, Nazioarteko Eszena Lantegiko (FEI) zuzendari artistikoa izan zen.

2014. urtean Espainiako Arte Eszenikoen Akademiaren bazkide sortzailea eta erakundearen presidenteordea izan zen.[4]

Antzerki-ikuskizun onenaren eta zuzendari onenaren Max Sariak irabazi zituen Només són dones lanarekin. Isildutako borrokalariei, Matilde Landari, Amparo Barayóni eta Tomasa Cuevasi buruzko diziplina arteko muntaia da, eta historikoki kartzelaratu, torturatu eta seme-alabengandik banandu ziren 3.000 emakumeei buruzkoa.[5] Sariak jaso zituenean,

«Tomasa Cuevasi eta gure herriaren askatasunaren alde borrokatu ziren hainbat emakumeri eskainia da, eta, ohi bezala, ahaztu egin dituzte eta ikuspenik ez dute izan. Gaur egun ere ez daude liburuetan, museoetan...""[6]

Manuela Carmenak eta Carme Portacelik 2017-2018 programazioa aurkeztu zuten Madrilgo Teatro Español antzokian

Parekotasuna arte eszenikoetan[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2016ko irailean, Madrilgo Teatro Españoleko Zuzendaritza Artistikoa hartu zuen bere gain.[7]

Programazio paritarioaren alde egin zuen, non aurkezten ziren ikuskizunen zuzendaritzan eta egiletzan gizon adina emakume zeuden.[8][9] 2019ko irailean ordezkatu zuten.[10]

Kataluniako Antzerki Nazionala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

2020ko uztailean iragarri zen Portaceli izango zela Kataluniako Antzoki Nazionalaren hurrengo zuzendaria, eta erakunde horren buru izan zen lehen emakumea izan zen, aurreko 24 urteetanegon ziren Josep Maria Flotats, Domènec Reixach, Sergi Belbel eta Xavier Albertíren ondoren. Zortzi urte lehenago aurkeztu zen Portaceli hautagai, baina azkenean Alberti hautatu zuten.

2020ko irailean hasi zen lanean, 2021-2022 denboraldiko programazioa egiteko, eta luzatu ezin ziren sei urtez jarraitu zuen lanean.[8]

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1990ean Serra d'Or saria La Missióko ikuskizun onenarengatk
  • 1998an Butaca saria ikuskizun onenarengatik eta zuzendaritza onenarengatik, Mein Kampf lanarekin
  • 2001ean Zuzendari onenaren ADE saria, Solness, el constructor lanarekin
  • Valentziako Unibertsitateko saria zuzendaritzarik onenari, Un enemic del poble lanarengatik
  • Valentziako Generalitatearen Arte Eszenikoen Saria: zuzendaritza onena Sopa de Pollastre amb ordi lanarengatik
  • 2005 Zuzendari onenaren ADE saria, Sopa de Pollastre amb ordi lanarengatik
  • 2007 Max saria jaso zuen Fairi lanaren katalanezko testu onenarengatik.
  • 2008 Ikuskizun onenaren kritikaren saria: Qué va passar quan Nora va deixar el seu home
  • 2017 Zuzendaritza onenaren 2017 Butaca saria, Carmen Domingoren Només son dones lanarekin
  • 2017 Ikuskizun onenaren MAX 2017 saria, Carmen Domingoren Només son dones lanarekin
  • 2017 Zuzendari onenaren MAX 2017 saria, Carmen Domingoren Només son dones lanarekin

Muntaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lanaren izenburua, norena eta urtea:

Carme Portaceli Teatro Español antzokiko 2017-2018 programazioa aurkezten
Carmen Portaceli eta Manuela Carmena Teatro Españo antzokiko 2018-2019 denboraldia aurkezten (25 ikuskizun, 6 ekoizpen propio eta 7 lankidetzan
Portaceli (eskumatik hirugarrena) “Los_amores_oscuros” lana aurkezten. Lan horrek ahotsa ematen dio Lorcaren eta haren azken maitearen arteko harremanari.
  • Món, dimoni i carn, Maria Aurèlia Capmany (1982)
  • La missió , Heiner Müller(1990), Serra d'Or saria al millor espectacle de l'any
  • Combat de negre i gossos (1988)
  • Muelle Oeste (1993), B. M. Koltès,
  • Els vells temps (1999), Harold Pinter
  • El Parc (1992),Botho Strauss
  • Les presidentes (1998), Werner Schwab.
  • Mein Kampf, del jueu hongarès George Tabori (1999)
  • Por, menjar-se ànima, versió d'Angst essen Seele auf, de Rainer Werner Fassbinder (2000)
  • Solness, el constructor (2000), Henrik Ibsen
  • Jubileum (2001), George Tabori
  • El idiota en Versalles (2001), Chema Cardeña
  • Ball trampa (2001), Xavier Durringer
  • Sallinger (2002), Bernard-Marie Koltès
  • Cara de foc, Marius von Mayenbrug
  • Un enemic del poble (2003), Henrik Ibsen
  • Lear (2003), Edward Bond
  • El retorn al desert (2003), B.M.Koltès
  • Gènova 01 (2004), Fausto Paravidino
  • Cançons dedicades (2004), Franz Xaver Kroetz
  • Raccord (2005) de Rodolf Sirera.
  • Les escorxadores (2006), Sarah Daniels
  • Un lloc conegut (2007), Daniela Freixas Conte
  • Fairy (2007)
  • Josep i Maria 2007, (Turrini)
  • Ante la jubilación. 2008. (Bernhard)
  • Què va passar quan Nora va deixar el seu home? 2008. (E. Jelinek)
  • Así que pasen cinco años. 2008. (Lorca)
  • Ricard II 2008. (Shakespeare)
  • Te doy mis ojos 2009. (Icíar Bollaín eta Alicia Luna)
  • L'Auca del senyor Esteve. 2010. (Rusiñol)
  • Prometeu 2010 (Esquil-Müller)
  • Conte d'Hivern 2010 (Shakespeare)
  • La nostra classe 2011 (Slobodzianek)
  • Els baixos fons 2012. (Gorki)
  • El video no el veu ningú 2012 (Martin Crimp)
  • La indagació. Un oratori en onze cants 2013 (Peter Weiss)
  • TV & misèria de la II Transició 2013 (Albert Boronat)
  • El President 2014 (Thomas Bernhard)
  • Krum 2014 (Hanoch Levin)
  • Las dos bandoleras 2014 (Félix Lope de Vega)
  • Només són dones 2015 (Carmen Domingo)
  • La Rosa Tatuada 2016 (Tennessee Williams)
  • Esplendor. 2016 (Abi Morgan)
  • Jane Eyre. 2017 (Charlotte Brontë)
  • Galileu. 2017 (Brecht)
  • Troyanas 2017 (Eurípides/Alberto Conejero)
  • Frankenstein 2018 (Mary Shelley)
  • Policías y ladrones. Zarzuela. 2018. (Musika: Tomás Marco eta Alvaro del Amo liburutxoa)
  • L’enigma di Lea. Opera. 2019 (Musika: Benet Casablancas eta Rafael Argullolen testua)
  • Mrs. Dalloway. 2019 (Virginia Woolf)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]