Edukira joan

Chicagoko Zazpiak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Chicagoko Zazpiak
Motapertsona talde
Denbora-tarte1968 - 
HerrialdeaAmeriketako Estatu Batuak
Osatuta

Chicagoko Zazpiak (ingelesez: Chicago Seven), nahiz eta hasieran zortzi izan, eta garai hartan Chicagoko Zortziak bezala ezagutzen ziren, Ameriketako Estatu Batuetako Justizia Sailak konspirazio karguak, istiluak bultzatzea eta 1968ko Demokraten Konbentzio Nazionalarekin lotuta Chicagon gertatu ziren protestekin eta errepresio bortitzarekin zerikusia zuten beste kargu batzuk leporatu zizkien estatubatuar aktibistak izan ziren.

Konbentzioa, 1968ko abuztuaren amaieran, garai hartan martxa betean zegoen Vietnamgo Gerraren aurka protestatzen zuten manifestazio erraldoien eszenatokia izan zen.[1] Milaka pertsona kartel eta pankartekin, kamisetekin, musikarekin, dantzarekin eta poesiarekin ageri ziren. Yippieek Pigasus the Immortal (euskaraz: «Pigasus hilezkorra») zeritzon txerri bat ekarri zuten hirira lehendakari izateko. Hasiera batean jai giroa zegoen. Pertsona batzuek gaueko etxeratze-aginduari harriak jaurtiz erantzun zioten. Poliziak gas negar-eragilea erabili zuen, eta jendea borraz jo zuen. Atxilotuak izan ziren. Richard Nixonen gobernuak zortzi manifestari salatu zituen.[2]

1969ko martxoaren 20an epaimahai nagusiak salatu zituen jatorrizko zortzi manifestariak hauek izan ziren: Abbie Hoffman, Jerry Rubin, David Dellinger, Tom Hayden, Rennie Davis, John Froines, Lee Weiner eta Bobby Seale.[2] Defentsako abokatuak William Kunstler eta Leonard Weinglass ziren, Konstituzio Eskubideen Zentrokoak. Epailea Julius J. Hoffman zen eta fiskala Tom Foran. Epaiketa 1969ko irailaren 24an hasi zen, eta urriaren 9an, justizia-auzitegiaren kanpoaldean manifestazioak areagotzen ari zirelako, Guardia Nazionala deitu zuten egoera kontrolatzeko.

Hasieratik, Hoffman epaileak aiher handia erakutsi zuen akusatuen aurka, batez ere Bobby Seale ekintzaile afroamerikarraren aurka, Pantera Beltza Alderdikoa, abokaturik ez zuena eta bere burua defendatzen utzi ez ziona. Sealek epailearen aurkako hitzezko erasoekin erantzun zuen, "txerri faxista", "pig" (txerria, poliziarentzat erabiltzen zuten peioratiboa) eta "arrazista" deituz, besteak beste.[3] Epaileak Sealeri lotzeko eta ahoa estaltzeko agindu zuen epaiketan. (Graham Nashek "Chicago" abestian honela azaldu zuen: "Zure anaia lotuta eta ahoa estalita dago, eta aulki batera kateatu dute"). Epaileak neutraltasun nabarmenik erakutsi ez zuenez, fiskalak Sealeren aurkako epaiketa baliogabetzeko eskatu zuen. Fiskalaren eskaerak behartuta, Hoffman epaileak Sealeren aurkako kasua baliogabetu zuen, baina beste kasu bat ireki zuen auzitegiari men ez egiteagatik, eta lau urteko espetxe-zigorra ezarri zion (gero Apelazio Auzitegiak ezeztatuko zuena).[3]

Chicagoko Zortziak orduan Chicagoko Zazpiak bihurtu ziren, non akusatuak, batez ere Hoffman eta Rubin yippieak, autoritatearen aurkako ideiak zabaltzeko aukera aprobetxatuz, eta kasu batzuetan Gaztediaren Nazioarteko Alderdiaren taktikak jarraituz, auzitegiaren ohoreaz trufatu ziren. Epaiketa, asko handitua, manifestarien legio gero eta handiago batentzako arreta gune bihurtu zen. Egun batean, Hoffman eta Rubin akusatuak epailearen togak jantzita agertu ziren epaitegira. Epaiketa hilabete luzez luzatu zen, eta AEBetako ezkerreko eta kontrakulturako pertsonaia publiko asko lekukotasuna ematera deitu zituzten (Arlo Guthrie folk abeslaria, Norman Mailer idazlea, Timothy Leary LSDaren defendatzailea eta Jesse Jackson erreberendoa barne).[4][2] Epaian zehar, Hoffmanek epaimahaiari LSDa hartzea iradoki zion, eta bere burua eskaini zuen Floridan ezagutzen zuen trafikatzaile batekin harremanetan jartzeko.

Azkenik, 1970eko otsailaren 18an, epaimahaiak zazpi akusatuak konspirazio karguen errudun ez zirela adierazi zuen, horietako bi (Froines eta Weiner) erabat absolbitu zituzten, eta beste bostak indarkeria bultzatzeko asmoz estatuko arauak gainditzeagatik erruduntzat jo zituzten. 1970eko otsailaren 20an, epaileak bost horiek delitu horretarako aurreikusitako gehienezko zigorrera kondenatu zituen: bosna urteko espetxealdia eta 5.000 dolarreko isuna.[2] 1972ko azaroaren 21ean Zazpigarren Zirkuiturako Apelazioen Gorteko Apelazio Gorteak epaiketa baliogabetzat jo zuen. Baliogabetzeko arrazoien artean, epaileak zuen partzialtasuna, eta defentsako abokatuek epaimahaikide izan zitezkeenei haien kultura-partzialtasunaz galdetzea errefusatzea ziren. Justizia Sailak kasua berriro ez irekitzea erabaki zuen. Epaiketan zehar, akusatu guztiak eta bi defentsa abokatuak epaituak izan ziren auzitegiari men ez egiteagatik eta kartzelara kondenatuak, baina zigor horiek guztiak errebokatuak izan ziren. Auzitegiari men ez egiteagatiko karguak beste epaile baten aurrean ireki ziren. Epaile horrek Dellinger, Rubin, Hoffman eta Kunstler aurkitu zituen kargu batzuen errudun, baina akusatuak kartzelara ez zigortzea erabaki zuen, ezta isunik ordaindu behar izatea ere.[5]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Ingelesez) Linder, Douglas. «The Chicago Eight Conspiracy Trial: An Account» Famous Trials (UMKC School of Law).
  2. a b c d (Ingelesez) Ragsdale, Bruce A.. (2008). The Chicago Seven: 1960s Radicalism in the Federal Courts. Federal Judicial Center.
  3. a b (Ingelesez) Epstein, Jason. (1969-12-4). «A Special Supplement: The Trial of Bobby Seale» The New York Review.
  4. (Ingelesez) Linder, Douglas O.. «The Chicago Eight Trial: Excerpts from the Trial Transcript» Famous Trials (UMKC School of Law).
  5. (Ingelesez) In re Dellinger, 370 F. Supp. 1304 | Casetext Search + Citator. .

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]