Garagardogintza

Wikipedia, Entziklopedia askea
Garagardogile» orritik birbideratua)
Atisau garagardo-lantegia

Garagardogintza bi prozesu nagusitan banatzen da: lehenengoa, labore baten almidoiaren konbertsioa azukre hartzigarrietan maltan dauden entzimen eraginez, eta ondoren, horien hartzidura alkoholikoa legamiaren eraginez. Metodo hori, nahiz eta garagardoa ekoiztea helburu nagusia duen, edariak egiteko erabiltzen denaren antzekoa da, hala nola sakea, ezti-ura eta ardoa. Garagardogintzak historia luzea du, eta ebidentzia historikoek diote antzinako egiptoarrek erabiltzen zutela. Antzinako garagardo-errezetak egiteko zenbait errezeta sumertar idazkietatik datoz. Garagardo industria Mendebaldeko ekonomiaren jardueretako bat da.

Oro har, garagardoaren elaborazioan esku hartzen duten oinarrizko sei osagaiak hauek dira:

  • Malta: garagardoa egiteko hasierako elementuetako bat da, batez ere, garagar haziak, aldi mugatu batez ernamuindu direnak bi edo hiru zentimetrora heldu arte. Ondoren, erretiratu eta lehortu egiten dira. Garagardoa egiteko, maltatzen den edozein zerealekin egin daiteke (hau da, almidoia duen eta ernamuindu egiteko gai den edozein hazia); garagarrak, berriz, %60 - %65 almidoia du. Urrats honen helburua, almidoia deskonposatzeko erabiliko den amilasa ekoiztea da.
  • Ura: beste elementu nagusi bat da, ez bakarrik maltarekin nahasteko hasierako uneetan, baizik eta geroko iragazte batzuetan, zapore berezia  ematen du (esan famatua da Dortmund-eko pilsner batek eta Municheko batek ez dutela zapore bera esaten duena). Garagardoaren % 85 eta % 92 artean ura da.
  • Lupulua: Humulus lupulus osagai moderno samarra da garagardoan, kalamuaren familiako landare igokaria da, eta zapore mikatz bereizgarria emateaz gain, aparra egonkortzeko ardura du. Lupuluak dira garagardo mota batzuen aromak eta lore-zaporeak ematen dituztenak, batez ere Estatu Batuetakoak eta Ingalaterrakoak. Landare horretatik ernaldirik gabeko lore emea erabiltzen da. Osagai horrek propietate sendagarriak ditu, horien artean lasaigarriak. Maltari gehitzeko beste oinarrietako batzuk prozesu entzimatikoak gelditzea da, lehen iragaztearen ondoren.
  • Legamia: Horrela, alkohol etilikoan eta karbono dioxidoan (CO2) zerealen gluzidoak eta aminoazidoak hartzitu egiten dituzten organismo zelulabakarrei (5 -10 mikra) deitzen zaie. Bi hartzidura mota daude: goiko hartzidura (Saccharomyces cerevisiae), Ale garagardoa egiteko baliatzen dena, eta hartzidura prozesuan hondora doazen legamiei (Saccharomyces carlsbergensis edo Saccharomyces carvarum) dagokien beheko hartzidura, Lager garagardoa egiteko balio duena. Goiko hartzidurak zapore fruta-gustua eta Lagerren ezohiko beste ezaugarri batzuk ematen ditu, esterrak eta bestelako hartzidura-azpiproduktuak ekoizten direlako.
  • Ongailuak: osagai gehigarriak dira, oro har, beste zereal mota batzuk, hala nola garia, oloa, artoa eta zekalea. Aparra egonkortzeaz gain, zereal horiek zapore desberdinak eransten dizkiote garagardoari eta handitu egiten dute edariaren hautemandako 'dentsitatea'.
  • Azukrea: Batzuetan, azukrea eransten zaio irakiten ari denean, azken produktuan alkohol kopurua handitzeko edo diluitzeko ere.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]