Almidoi

Almidoi
Identifikadoreak
CAS zenbakia	9005-25-8 Y
EC-zbka.	232-679-6
RTECS zbka.	GM5090000
Propietateak
Formula molekularra	(C6H10O5)n
Itxura	hauts zuria
Dentsitatea	1.5 g/cm3
Fusio puntua	deskonp.
Disolbagarritasuna uretan	ez
Arriskuak
MSDS	ICSC 1553
EU Indizea	zerrendatu gabea
Autoignizio tenperatura	410 °C
Kontrakoa esaten ez bada, emandako datuak baldintza normaletan (25 °C, 100 kPa) hartuak dira.
Erreferentziak

Almidoia landareetan baizik izaten ez den polisakaridoa da, alfa-glukosa molekulez osatua. Landare-zelularen biltegi energetikoa da, eta oso ugaria da zerealetan (garia, arroza, artoa...) eta baita tuberkuluetan ere (patata). Pikor handiak eratzen ditu landare-zelularen zitoplasman.

Egitura kimikoa

Amilosa molekularen egitura.

Almidoiaren formula (C₆H₁₀O₅)_n da, n aldakorra izanik (100.000 arte iritsiz). Hori dela eta, bere pisu molekularra ere aldakorra da, baina gehienetan oso altua (zenbait milioi dalton).

Almidoia bi polimeroren nahasketaz osatua dago: amilosa eta amilopektina.

• amilosak kate lineal luzea eratzen du, ez adarkatua, alfa-glukosaz osatua

• amilopektinaren kateak, berriz, adarkadura asko ditu, ez da lineala.

Almidoi gehienetan amilosaren kopurua %25 ingurukoa da eta amilopektinarena %75-ekoa.

Almidoia disolbaezina da ur hotzean eta alkoholean. Ur beroan, baina, ur-ahia sortzen du, zeinak iodo-disoluzio batean kolore urdina hartzen duen.

Funtzioa

Almidoia landarearen erreserba energetikoa da. Bere erabateko hidrolisiak glukosa ematen duenez, landare-zelulak almidoia erabiltzen du bere behar energetikoak asetzeko, glukosa katabolizatuz.

Fotosintesian sortzen den glukosa gehiena, beraz, almidoi moduan gordetzen dute landareek.

Almidoia giza elikadurako gluzido iturri nagusia da, eta horrenbestez dietako funtsezko elikagaia da. Ugaria da ohiko elikagaietan (ogia, zerealak, lekaleak...), eta almidoiaren hidrolisiak —digestioan egiten dena— glukosa franko sortzen du.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Almidoi