Markiz

Markiz
Euskal Herria
Markizko ikuspegi orokorra.
Kokapena
Herrialdea	Araba
Udalerria	Bernedo
Administrazioa
Posta kodea	01216
Geografia
Koordenatuak	42°42′09″N 2°33′51″W
Garaiera	692 m
Demografia

Markiz (ofizialki Markinez) Arabako Bernedo udalerriaren erdialdean dagoen eta bertako hirugarren populatuena den herria da.

Inguru naturala

Belabia mendira (973 m) igotzeko ohiko abiapuntua dugu herria, gutxi gorabehera ordu bateko ibilaldia da. Molino ibaiak herria bitan banatzen du.

Historia

XI. mendean Markiz zatiturik agertzen da idatzita, Marquina de Yuso (Behekoa) eta Marquina de Suso (Goikoa) alegia, eta bi mende geroago batuta erregistratuta dago. XIV. mendean Aiarako Jaurerriak erosi zuen, eta ondorengo gizaldietan leinuen arteko salerosketaren xedea izan zen. Horren lekuko dira gaur egun arte zutik gelditu diren etxe armarridunak.

1961 arte herri honek berezko udalerria osatu zuen. 1961-1976 tartean Arluzea-Markiz delakoa sortu zuen, udalerri-burua zela, Arluzearekin bat eginda; azken urte horretan Bernedo barruan izatera pasatu zen behin betiko.

Ondarea

Gazteluaren haitza.

Gaztelua

Haitz baten gainean zegoen nafar gaztelu bat, defentsa funtzioak betez, gaur egun ia erabat hondatuta dago eta aztarna batzuk besterik ez da gelditzen. Ikertzaileen artean Jose Miguel Barandiaran egon zen. Markiz udalerrian egon arren, historian Arluzea izenez agertzen denarekin identifikatu da (XII-XIII. mendeetan aipatua).

Kobak

Herrian bederatzi kobazulo daude, gizakiak egindakoak eta eremutar jatorrikoak direnak, multzo osoak "Larreako kobak" izena hartzen du.

Elizak

Markizko San Joan baseliza erromanikoa.

Markizko inguruak.

Santa Eulalia parrokia-eliza herriaren goialdean dago, Askana haitzaren azpian —zeinetan hainbat hilobi antropomorfiko dauden—, eta XVI. mendekoa da. horrez gain, Beolarrako baseliza eta erromanikoa den San Joanena Markizko ingurunean ditugu.

Jaiak eta tradizioak

Herriko festak uztailaren lehen azteburuan ospatzen dira, Igokundearen Andra Mariren omenez, eta beste tradizio batzuen artean "Zaldiaren Eguna" (txandaka Arluzea, Okina, Lagran eta Done Bikendi Haranarekin antolatzen dena) eta Corpus Christiren prozesioa ditugu aipagarri.

Garraio

Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu herrian:

Eskualdeko Garraioa  Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠ 16 Armentia T. Trebiñu Arluzea • Markiz • Saseta • Urarte • Paritza • Lañu • Albaita • Fuidio • Faidu • Mesantza • Samiano • San Martin Galbarin • Torre • Argote • Axarte • Agilu • Marauri • Ogeta • Saratsu • Pedruzo • San Vicentejo • Imiruri • Uzkio Armentia T. Trebiñu

Ikus, gainera

• Arabako Mendialdea
• Arluzea-Markiz

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Araba

• (Gaztelaniaz) Bernedoko herriak udaleko webgunean
• Markizko gazteluari buruzko artikulua hiru.com webgunean

• Datuak: Q74914
• Multimedia: Marquínez / Markiz