Edukira joan

Maud Younger

Wikipedia, Entziklopedia askea
Maud Younger

Bizitza
JaiotzaSan Frantzisko, 1870eko urtarrilaren 10a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaLos Gatos, 1936ko ekainaren 25a (66 urte)
Jarduerak
Jardueraksindikalista eta sufragista
KidetzaNational Woman's Party (en) Itzuli

Maud Younger (San Frantzisko, Kalifornia, AEB, 1870eko urtarrilaren 10a – Los Gatos, Kalifornia, AEB, 1936ko ekainaren 25a) estatubatuar sufragista, feminista eta lan-aktibista izan zen.

Haurtzaroa eta hezkuntza

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Maud Younger San Frantziskon jaio zen, Kalifornian, William John Young haginlari eskoziarraren alaba. Haren ama, Anna Maria Lane, oinordekoa, Maudek hamabi urte zituenean hil zen.[1] Familia aberats eta ondo konektatua zen; bi ahizpa austriar baroiekin ezkondu ziren, eta aita Parisera joan zen bizitzera 1900ean.[2] Maud Young San Frantziskon eta New Yorken hezi zuten. 31 urterekin, New York-eko Unibertsitateko Asentamenduen Etxea bisitatu zuen eta aktibismoan hasi zen lanean. "Ikustera joan nintzen, astebeteko geldialdia egin nuen, eta bost urtez geratu nintzen", gogoratu zuen.[3]

Lan-aktibismoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Younger-ek emakume langileen kausa hartu zuten. Hainbat zerbitzari lan egin zituen jatetxeetako lan-baldintzak ikertzeko, eta New Yorkeko Zerbitzarien Elkartean sartu zen.[4] ''Zerbitzari milioiduna" [5]bezala aipatua izan zen 1906ko San Frantziskoko lurrikararen ondoren, Younger bere jaioterrira itzuli zen lanaren antolakuntzan lanean jarraitzeko. Berak zerbitzari lan egin zuen kide sindikalentzako kalifikazioak lortzeko, gero hiriko lehen Zerbitzari Batasuna antolatu zuen. Zerbitzari Batzordearen 48. lokaleko presidentea izan zen, eta San Frantziskoko Lan Kontseilu Nagusian delegatu lan egin zuen. Youngerrek ere lagundu zuen San Frantziskoko Soldatapekoen Sufragiorako Liga (WESL) sortzen, 1908an, emakume langileen kezkak bozketaren bilaketan ahaztuko ez zirela bermatzeko. 1911n Kaliforniako emakumeek sufragioa irabazi ondoren, Youngerrek eta WESL erakundeak emakumeentzako zortzi lan ordu laneguneko lan egin zuten. Younger lan horren alderdi legal asko finantzatu zituen, eta mugimenduaren aurpegi publiko ikaragarria ere izan zen. 1911ko Lanaren Eguneko (Labor Day) desfilean, San Frantziskon, WESL karroza berak gidatu zuen, sei zaldi zurik tiratutako bagoia.

Aktibismo sufragista

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Younger New Yorkera joan zen jantzigintzako langileen greban laguntzera 1913an, eta hirian egotea suertatu zen Inez Milholland Boissevainen[6] 1916ko hiletan oroitzapenezko diskurtsoa emateko. Berak mugimendu sufragista babestu zuen Nevadan eta hegoaldean (bere ama New Orleanskoa zen), eta Kongresuko Batasunarekin bat egin zuen, Alice Paul buru zuen erakunde sufragista militanteagoarekin, geroago Emakumearen Alderdi Nazionala deitua. Younger, presio taldeen batzordeko presidentea izan zen, eta NWPko piketeetan parte hartu zuen Etxe Zurian, emakumeen sufragioa eskatuz.

Ondorengo lanak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1920ko abenduaren 16a

1920. urtearen amaieran, Maud Youngerrek bakarrik gidatu zuen herrialde osoan zehar, Sandy izeneko txakur batekin; bidaia horrek Estatu Batuetan zehar kostatik kostara paseo bat egin zuen lehen emakumeetako bat bihurtu zuen, Anita King izan zen lehena. San Frantziskotik Washington Hirirako bidaian 38 egun egin zituen, gehiegizko euriak oztopatuta. 1920ko abenduaren 20an iritsi zen Washington-era.[7] Hemeretzigarren Emendakina berretsi ondoren, emakume estatubatuarren boto-eskubidea bermatu zen, eta Youngerrek (eta beste batzuek) Eskubide Berdintasuneko Emendakinaren defentsara jo zuten. Los Gatos-en, Kalifornian, 1936an, 66 urte zituela, minbiziak jota hil zen Younger. Bere Argitaratu gabeko autobiografia National Woman's Party Papers-en dago, Kongresuko Liburutegian.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ (Ingelesez) «Younger, Maud (10 January 1870–25 June 1936), labor and women's rights activist» American National Biography  doi:10.1093/anb/9780198606697.001.0001/anb-9780198606697-e-1500782. (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  2. ↑ Humanities, National Endowment for the. (1910-03-31). The San Francisco call. [volume (San Francisco [Calif.]) 1895-1913, March 31, 1910, Image 5. ], 5 or. ISSN 1941-0719. (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  3. ↑ (Ingelesez) «The Grounding of Modern Feminism» Yale University Press (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  4. ↑ «Suffrage in the 20th Century: Major Figures and Organizations | Encyclopedia.com» www.encyclopedia.com (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  5. ↑ (Gaztelaniaz) «Libro Women Suffrage (en Inglés) De cott, nancy f. - Buscalibre» www.buscalibre.com (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  6. ↑ (Ingelesez) Lumsden, Linda J.. (2004-07-08). Inez: The Life and Times of Inez Milholland. Indiana University Press ISBN 978-0-253-11096-1. (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).
  7. ↑ (Ingelesez) Karnes, Thomas L.. (2009-10-21). Asphalt and Politics: A History of the American Highway System. McFarland ISBN 978-0-7864-5467-9. (Noiz kontsultatua: 2024-11-30).

Bibliografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Susan Englander, Class Conflict and Class Coalition in the California Woman Suffrage Movement, 1907–1912: The San Francisco Pay Earners' Suffrage League (1992). [Kaliforniako emakume sufragistaren Mugimenduan, klase arteko gatazkak eta koalizioak, 1907-1912: San Frantzisko-ko soldatapekoen sufragio liga]
  • April McDonald, "Maud Younger 1870–1936: A California Woman as Labor Reformer, Suffragist and Activist", [Kaliforniako emakume bat lan erreformatzaile, sufragista eta aktibista gisa] Master tesia (Kaliforniako Estatu Unibertsitatea 1994).
  • «Miss Younger Dies: Suffrage Leader: Chief Lobbyist in Washington in Last Years of Fight to Win Vote for Women. Was White House Picket Converted to Movement by Her Experience as a Settlement Worker on East Side» New York Times 1936 Txantiloi:ProQuest.[Younger andereñoa hil da: Lider sufragista: Presio sartzeko nagusia Washington-en emakumeen botoaren aldeko borrokako azken urteetan. Etxe zuriko piketea izan zen eta berdintasunaren mugimendura bihurtu zen New York-eko ekialdeko asentamendu langile gisa]
  • «Her Pressure on Congress: Suffrage Lobbyist's Card Index Keeps Tab on Members' Home Influences, Financial Backers, and Even Golf Partners Her Pressure on Congress – Suffragist's Card Index Changing Senate Votes» The New York Times 1919 Txantiloi:ProQuest. [Bere presioa Kongresuan: Kideengan, laguntzaile finantzariengan eta baita golf lagunengan, Senatuko botoak aldaketan]
  • «Suffrage Index of God and Bad Governors: How the Card System Which Forced Congress Into Line Is Being Used to Expedite Ratification by States» The New York Times 1919 Txantiloi:ProQuest. [Jainkoaren eta gobernadore txarren sufragioaren indizea: Nola kongresuan erabiltako txartel sistema estatuetan berretsia arintzeko erabilten ari den]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Maud_Younger&oldid=9986741"(e)tik eskuratuta