Sukhoi Su-25

Sukhoi Su-25
	attack jet (en)
	Irudi gehiago
Fabrikazioa
Fabrikatzailea	Sukhoi, Tbilisi Aircraft Manufacturing (en) eta Ulan-Ude Aviation Plant (en)
Garatzailea	Sukhoi Design Bureau (en)
Diseinatzailea	Pavel Sukhoi (en) eta Evgeny Ivanov (en)
Ekoizpen osoa	1.320
Historia
Lehen hegaldia	1975eko otsailaren 22a
Zerbitzuaren hasiera	1981
Kudeatzailea	Aireko Indar Sobietarrak, Russian Air Force (en) , National Air Force of Angola (en) , Armenian Air Force (en) , Azerbaijani Air Force (en) , Belarusian Air Force and Air Defense Force (en) , Ukrainako Aire Indarrak eta Sudanese Air Force (en)
Ezaugarriak
Dimentsioak	4,95 () × 14,5 () × 15,4 () m ;
Propulsatzailea	R-95Sh (en)
Autonomia	1.000 km
Armamentua	Gryazev-Shipunov GSh-30-2 (en) ; Kh-23 (en) ; Kh-25 (en) ; Kh-28 (en) ; Kh-29 (en) ; K-13 (en) ; R-60 (en) ; S-24 (en) ; S-25 (en) ; unguided bomb (en) ; KAB-500L (en)

Sukhoi Su-25 «Gratx» (errusieraz: Су-25 «Грач», NATOren izendapena: Frogfoot^[1]) Sobietar Batasunean Sukhoik diseinatutako erreakzio-motorreko hegazkin monoplaza da. Lurraren aurkako erasoa, gertuko aireko laguntza eta tankeen aurkakoa ezaugarriak ditu, eta Lurreko Indar Sobietarrei laguntza emateko sortu zuten. Errusiako Aire Armadan eta Errusiako Lurreko Indarren ezizena "gratx" (euskaraz: «ipar-bele») da.

Berrogei urte baino gehiago eman ditu lanean, eta Su-25a aireko indar askorekin borrokan egon da. Afganistango sobietar gerran aktiboki parte hartu zuen, mujahidinen aurkako matxinada misioetan hegan eginez. Irakeko Aire Armadak Iranen aurka erabili zuen 1980-1989ko Iran-Irak Gerran. Gehienak 1991ko Golkoko Gerran suntsitu edo Iranera bidali zituzten. 1993an, Abkhaziako separatistek Su-25a erabili zuten georgiarren aurka Abkhaziako Gerran.^[2] Zortzi urte geroago, Mazedoniako Errepublikako Aire Armadak (gaur egun, Ipar Mazedonia) Su-25a erabili zuen albaniar matxinatuen aurka 2001eko Mazedoniako gatazkan, eta 2008an, Georgiak eta Errusiak Su-25 hegazkinak erabili zituzten Hego Osetiako Gerran. Afrikako zenbait estatuk, hala nola Boli Kostak, Txadek eta Sudanek, Su-25a erabili dute bertako gerra zibiletan talde matxinatuen aurka. Duela gutxi, Errusiak Siriako Gerra Zibilean, Karabakh Garaiko Bigarren Gerran eta Ukraina inbaditu zuenean erabili du.^[3]