2004 Haitiko estatu-kolpea

Wikipedia, Entziklopedia askea
2004 Haitiko estatu-kolpea
AEBko Marineen Gorputza Port-au-Prince patruilatzen, 2004ko martxoaren 9an
Data2004ko otsailaren 5 - otsailaren 29
LekuaHaiti
EmaitzaGobernuaren aurkakoak irabazle
Gudulariak
 Haiti Haiti Haitiko Askapenerako eta Berreraikuntzarako Fronte Nazional Iraultzailea

 Nazio Batuen Erakundea

Buruzagiak
 Haiti Jean-Bertrand Aristide  Haiti Guy Philippe
Galerak
50 (estimazioa) Ezezaguna Ezezaguna

2004ko otsailaren 29an Haitin izandako estatu-kolpearen ondorioz, zenbait astetako gatazkaren ondoren, Jean-Bertrand Aristide lehendakaria kargutik kendu zuten. Otsailaren 5ean, Haitiko Askapenerako eta Berreraikuntzarako Fronte Nazional Iraultzailea izeneko talde matxinatu batek Haitiko hiri handiena, Gonaïves, kontrolatu zuen. Otsailaren 22rako, matxinatuek Haitiko bigarren hiri handiena, Cap-Haïtien, harrapatu zuten, eta Port-au-Prince hiriburua otsailaren amaieran setiatu zuten. Otsailaren 29ko goizean, Aristidek uko egin zion polemikaren erdian, eta Ameriketako Estatu Batuetako militarrek herrialdetik atera zuten.[1][2][3][4] Erbestera joan zen, lehenengo Afrika Erdiko Errepublikara, Hegoafrikan finkatu baino lehen.[5]

Gero, Aristidek esan zuen Estatu Batuetako indarrek "bahitu" egin zutela, haren kontra estatu-kolpe bat antolatu izana leporatuta, Estatu Batuetako funtzionarioek ukatu egin zuten baieztapen hori.[5][6] 2022an, Haitiko eta Frantziako dozena bat funtzionariok New York Timesi esan zioten Aristideren aurreko konponketa-eskaeren ondorioz Frantzia Aristideren aurkarien ondoan lerratu zela eta Estatu Batuekin lankidetzan aritu zela boteretik kentzeko, baina Estatu Batuek Haitin une horretan zuten enbaxadoreak, James Brendey Foleyk ukatu zuen informazio hori.[7][8]

Aristide irten ondoren, behin-behineko gobernua jarri zen, Gérard Latortue lehen ministroak eta Boniface Alexandre presidenteak zuzendua.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Aristide related articles. Democracy Now!.
  2. ↑ Steve Miller; Joseph Curl. (2004). «Aristide accuses U.S. of forcing his ouster» The Washington Times.
  3. ↑ «Embattled Aristide quits Haiti» BBC News 29 February 2004.
  4. ↑ «Aristide arrives in Central African Republic after fleeing Haiti» USA Today 1 March 2004.
  5. ↑ a b Aristide says U.S. deposed him in 'coup d'etat'. CNN 2 March 2004.
  6. ↑ «After Aristide, what?» The Economist 4 May 2004.
  7. ↑ (Ingelesez) Méheut, Constant; Porter, Catherine; Gebrekidan, Selam; Apuzzo, Matt. (2022-05-20). «Demanding Reparations, and Ending Up in Exile» The New York Times ISSN 0362-4331..
  8. ↑ (Ingelesez) Foley, James. (2022-05-24). «No, the U.S. did not try to overthrow President Jean-Bertrand Aristide in Haiti» Miami Herald.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=2004_Haitiko_estatu-kolpea&oldid=9556830"(e)tik eskuratuta