Altzai
| Altzai | |
|---|---|
 Euskal Herria | |
 Herriaren ikuspegia | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Zuberoa |
| Udalerria | Altzai-Altzabeheti-Zunharreta |
| Administrazioa | |
| Posta kodea | 64470 |
| Herritarra | altzaiar |
| Ezizena | Andrekari (handi)ak eta jokülariak |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 43°05′42″N 0°54′34″W / 43.0951176°N 0.9094763°W |
Altzai Zuberoako antzinako udalerria izan zen. 1833an Altzabeheti eta Zunharretarekin batera Altzai-Altzabeheti-Zunharreta udalerria osatu zuen.
Toponimia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Frantsesez Alçay zuen izena. Altzai toponimoak honela idatzia izan da historian zehar:
- Aucet Suzon (1337[1]),
- Alsay (1385[2], Duchesne bildumaren CXIV. liburukua[3]),
- Ausset-Suson (1479[2], Ohixen paperak[4]),
Alçay (1520[1]), Aucet Suson eta Auset Suson (1690[1]) Alsai (XVII. mendea[2]).
Biztanleriaren bilakaera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Iturria : Cassini proiektua[5]
Euskara
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Altzaiko euskara[6] Basabürüako hizkera[9] da, zubereraren[10] aldaera bat. Zuberotarrek eurek hizkera mota bi bereizi izan dituzte: alderdi menditsukoa edo Basabürü eskualdekoa, eta ordokikoa edo Pettarrekoa. Beste alde batetik, berriz, Zuberoako ipar-mendebalean badira euskara zuberotarretik aldendu eta Nafarroa Beherera hurbiltzen diren zenbait herri: Domintxaine-Berroeta, Arüe-Ithorrotze-Olhaibi, Lohitzüne-Oihergi, Etxarri eta Pagola.
Ikustekoak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Herriak Erdi Aroko eliza erromaniko bat du, San Petrirena[11]. XIX. mendean berreraikia, monumentu sailkaturiko XVI. mendeko gurutze bat[12]du.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c Orpustan, Jean-Baptiste. Nouvelle toponymie basque. Presses universitaires de Bordeaux 2006, 196-197 or. ISBN 2 86781 396 4..
- ↑ a b c Dictionnaire topographique Béarn-Pays basque - Paul Raymond
- ↑ Duchesne bildumaren 99-114. liburukiak, - Bibliothèque nationale de France
- ↑ Zuberoako notarioa zen Ohixen paperak - Archives départementales des Pyrénées-Atlantiques
- ↑ EHESS: Cassini proiektua
- ↑ a b «Altzai-Altzabeheti-Zunharreta - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-19).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-19).
- ↑ «Apaiz euskalzale baten eragina - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-19).
- ↑ «Basabürüa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-19).
- ↑ «Zuberotarra - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-19).
- ↑ Mérimée datu-basea
- ↑ Palissy datu basea
