Andalustar arabiera: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
No edit summary
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:

{{Hizkuntza infotaula|izena=Andalustar arabiera|jatorrizko izena= لهجة أندلسية
{{Hizkuntza infotaula|izena=Andalustar arabiera|jatorrizko izena= لهجة أندلسية
|familiaren kolorea=Hila
|familiaren kolorea=Hila
15. lerroa: 14. lerroa:
|
|
}}
}}
'''Andalustar arabiera''' [[Al-Andalus]]en [[IX. mendea|IX.]] eta [[XVII. mende]]en artean mintzaturiko [[arabiera]]zko [[dialekto]]a izan zen. [[Morisko]]ak [[Iberiar Penintsula]]tik kanporatuak izan zirenean, [[hizkuntza hil]] bilakatu zen. Hala ere, oraindik andalustar musikak erabiltzeaz gain, [[Tetuan]], [[Fes]], [[Rabat]], [[Tanger]] edo [[Cherchell]]eko hizkeretan eragina du<ref>Kees Versteegh, et al. ''Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics'', BRILL, 2006.</ref>.
'''Andalustar arabiera''' [[Al-Andalus]]en [[IX. mendea|IX.]] eta [[XVII. mende]]en artean mintzaturiko [[arabiera]] [[dialekto]]a izan zen. [[Morisko]]ak [[Iberiar penintsula]]tik kanporatuak izan zirenean, [[hizkuntza hil]] bilakatu zen. Hala ere, oraindik andalustar musika jotzen da, eta eragina izan du [[Tetuan]], [[Fes]], [[Rabat]], [[Tanger]] edo [[Cherchell]]eko hizkeretan.<ref>{{en}} Kees Versteegh, et al. ''Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics'', BRILL, 2006.</ref>


Gainera [[mozarabiar]] hizkuntza, [[gaztelania]], [[katalan]], [[portuges]] eta [[marokoar arabiera]]ren sorkuntzan eragina izan du.
Era berean, eragina izan du [[mozarabiar]] hizkuntzaren, [[gaztelania]]ren, [[katalan]]aren, [[portuges]]aren eta [[marokoar arabiera]]ren sorkuntzan.


Bere une gorenean, hau da, [[XI. mendea|XI.]] eta [[XII. mende]]en artean, 5-7 milioi hiztun artean izan zituen. Badaude [[X. mende]]ko hitz solteak [[arabiera klasiko]]aren zenbait testuetan eta [[XI. mende]]tik aurrera testu osoak. Azkenekoz [[XVII. mendea]]n [[Valentzia]]n idatziko eskutiz batean agertzen da<ref>{{Erreferentzia
Bere une gorenean, hau da, [[XI. mendea|XI.]] eta [[XII. mende]]en artean, 5-7 milioi hiztun artean izan zituen. Badira [[X. mende]]ko hitz solteak [[arabiera klasiko]]aren zenbait testutan, eta [[XI. mende]]tik aurrera testu osoak. Azkenekoz [[XVII. mendea]]n [[Valentzia]]n idatziko eskutitz batean ageri da.<ref>{{Erreferentzia
|doi=10.2307/1580571
|doi=10.2307/1580571
|abizena1=Singer
|abizena1=Singer
30. lerroa: 29. lerroa:
|alea=27
|alea=27
|orrialdeak=317–323
|orrialdeak=317–323
|hizkuntza=de
}}</ref>.
}}</ref>

== Historia ==
⚫
Andalustar arabiera Iberiar penintsulan [[IX. mendea|IX]]. eta [[XVII. mendeen]] artean hitz egin zen. [[XI. mendea|XI]] eta [[XII. mende]]etan lortu zuen [[hiztun]] kopuru handiena, 5-7 milioi lagun gutxi gorabehera. Geroago, gutxiengo musulman taldeetan mintzatu zen, kanporatu zituzten arte.<ref>{{es}}[http://archive.today/yEOAh «El dialecto árabe andalusí y el origen del aljamiado»], Centro de Estudios Moriscos de Andalucía.</ref>


== Historioa ==
⚫
Andalustar arabiera iberiar penintsulan [[IX. mendea|IX]]. eta [[XVII. mendeen]] artean hitz egin zen, baina ez zen izan [[XI. mendea|XI]] eta [[XII mendeak]] heldu arte, noiz [[Hiztun elebiduna|hiztun]] kopuru altuena lortu egin zela, 5-7 milioi hiztun gutxi-gorabehera. Geroago, gutxiengo musulman taldeetan mintzatzen zen, hauen [[kanporaketa]] gertatu arte.<ref>[[El dialecto árabe andalusí y el origen del aljamiado]], artículo del Centro de Estudios Moriscos de Andalucía</ref>
== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}{{Hizkuntza zirriborroa}}
{{Erreferentzia zerrenda}}{{Hizkuntza zirriborroa}}

17:59, 5 ekaina 2014ko berrikusketa

Andalustar arabiera
عربية أندلسية
Datu orokorrak
Lurralde eremuaIberiar Penintsula
Ofizialtasuna Al-Andalus
Hizkuntza sailkapena
Afro-Asiatikoa

 Semitikoa
  Hego-Erdikoa
    Arabiera

       Magrebiarra
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiaaditza-subjektua-objektua eta hizkuntza fusionatzailea
Alfabetoaarabiar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3xaa
Glottologanda1287
Linguist Listxaa
IETFxaa

Andalustar arabiera Al-Andalusen IX. eta XVII. mendeen artean mintzaturiko arabiera dialektoa izan zen. Moriskoak Iberiar penintsulatik kanporatuak izan zirenean, hizkuntza hil bilakatu zen. Hala ere, oraindik andalustar musika jotzen da, eta eragina izan du Tetuan, Fes, Rabat, Tanger edo Cherchelleko hizkeretan.[1]

Era berean, eragina izan du mozarabiar hizkuntzaren, gaztelaniaren, katalanaren, portugesaren eta marokoar arabieraren sorkuntzan.

Bere une gorenean, hau da, XI. eta XII. mendeen artean, 5-7 milioi hiztun artean izan zituen. Badira X. mendeko hitz solteak arabiera klasikoaren zenbait testutan, eta XI. mendetik aurrera testu osoak. Azkenekoz XVII. mendean Valentzian idatziko eskutitz batean ageri da.[2]

Historia

Andalustar arabiera Iberiar penintsulan IX. eta XVII. mendeen artean hitz egin zen. XI eta XII. mendeetan lortu zuen hiztun kopuru handiena, 5-7 milioi lagun gutxi gorabehera. Geroago, gutxiengo musulman taldeetan mintzatu zen, kanporatu zituzten arte.[3]

Erreferentziak

  1. ↑ (Ingelesez) Kees Versteegh, et al. Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, BRILL, 2006.
  2. ↑ (Alemanez) Singer, Hans-Rudolf. (1981). «Zum arabischen Dialekt von Valencia» Oriens (Brill) (27): 317–323.  doi:10.2307/1580571..
  3. ↑ (Gaztelaniaz)«El dialecto árabe andalusí y el origen del aljamiado», Centro de Estudios Moriscos de Andalucía.
Hizkuntza Artikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Andalustar_arabiera&oldid=4571560"(e)tik eskuratuta