Onomastika: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →Kanpo estekak: Galdutako esteka bat kendu eta berria ezarri Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
|||
12. lerroa: | 12. lerroa: | ||
=== Antroponimia: pertsona-izenak === |
=== Antroponimia: pertsona-izenak === |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[cognomen]] : Erromatar batzuek zeramaten izengoitia, |
* [[cognomen]] : Erromatar batzuek zeramaten izengoitia, |
||
* [[etnonimo]] : herri baten edo etnia baten izena, |
* [[etnonimo]] : herri baten edo etnia baten izena, |
||
21. lerroa: | 20. lerroa: | ||
* [[patronimo]] : familia-izena, aitagandik jasoa, |
* [[patronimo]] : familia-izena, aitagandik jasoa, |
||
* [[izengoiti|pseudonimo]] : pertsona baten ezizena. |
* [[izengoiti|pseudonimo]] : pertsona baten ezizena. |
||
*teonimo: jainko edo jainkosa baten izena. |
|||
=== Toponimia: leku-izenak === |
=== Toponimia: leku-izenak === |
||
37. lerroa: | 37. lerroa: | ||
Termino hauek izen arruntei edota izen bereziei dagozkie. |
Termino hauek izen arruntei edota izen bereziei dagozkie. |
||
* [[akronimo]] |
* [[akronimo]]: hitz-multzo baten laburpena, ahoskatzeko modukoa, |
||
* [[alonimo]] |
* [[alonimo]]: beste izen bat (batez ere egile batena edo lan batena), |
||
* [[antonimo]] : beste baten aurkako esanahia duen hitza, |
* [[antonimo]] : beste baten aurkako esanahia duen hitza, |
||
* [[txikigarri|diminutibo]] |
* [[txikigarri|diminutibo]]: txikigarria, beste hitz batetik eratorritako terminoa, txikitasun, goxotasun edo ahultasun ideia erantsiz, |
||
* [[eponimo]] |
* [[eponimo]]: pertsona-izen batetik hartutako leku- edo gauza-izena, |
||
* [[exonimo]] |
* [[exonimo]]: kanpoko izena, beste hizkuntza batetik hartutako pertsona- edo leku-izena, grafia egokituz, |
||
* [[homonimia|homonimo]] |
* [[homonimia|homonimo]]: izen berekoa, |
||
* [[hiperonimo]] |
* [[hiperonimo]]: objektu jakin bat baino kategoria zabalagoko izena, |
||
* [[hipokoristiko]] |
* [[hipokoristiko]]: izen baten aldaera familiar edo maitekorra, |
||
* [[hiponimo]] |
* [[hiponimo]]: objektu jakin bat baino kategoria murritzagoko izena, |
||
* [[meronimo]] |
* [[meronimo]]: zati baten izena, |
||
* [[metonimia]] |
* [[metonimia]]: gauzak beste izen batez izendatzea, esanahiaren desplazamenduaren bitartez, |
||
* [[paronimo]] |
* [[paronimo]]: antzeko izenak, |
||
* [[sigla]] |
* [[sigla]]: hitz multzo baten inizialekin osatutako izena, |
||
* [[sinonimo]] |
* [[sinonimo]]: beste hitz baten esanahi bera edo bertsua duen terminoa. |
||
== Kanpo estekak == |
== Kanpo estekak == |
12:14, 11 otsaila 2021ko berrikusketa
Onomastika izen bereziak edo propioak aztertzen dituen hiztegigintza edo lexikografiaren atala da. Honako hiru atal hauetan banatzen da:
- antroponimia, pertsona izenak aztertzen dituena;
- toponimia, leku izenak aztertzen dituena;
- bionimia, izaki bizidunen izenak aztertzen dituena.
Toponimia, gainera, beste zientzia batzuetan ere aztertzen da batzuetan; hala nola historia, geografia, mitologia, literatura, eta abar.
2016an Onomastika Elkartea eratu zen Euskal Herrian, Ricardo Zierbide, Ander Ros, Josemari Sestorain eta besteren ekimenaz.
Onomastika-glosategia
Antroponimia: pertsona-izenak
Antroponimia pertsona-izenak aztertzen dituen zientzia-alorra da.
- cognomen : Erromatar batzuek zeramaten izengoitia,
- etnonimo : herri baten edo etnia baten izena,
- jentilizio : leku bateko biztanleei edo herritarrei ematen zaien izena,
- hagionimo : santu-izena,
- matronimo : familia-izena, amagandik jasoa,
- patronimo : familia-izena, aitagandik jasoa,
- pseudonimo : pertsona baten ezizena.
- teonimo: jainko edo jainkosa baten izena.
Toponimia: leku-izenak
- koronimo : eskualde-izena,
- hagiotoponimo : leku-izena, santu-izen batetik jasoa,
- hidronimo : ur-masa baten izena (ibaiak, aintzirak, itsasoak...),
- mikrotoponimo : leku-izena, maila lokalean,
- oronimo : mendi-izena,
- odonimo : kale-izena,
- patronimiko: leku izen batetik eratorria, jatorria adierazten duen izena,
- toponimo : leku-izena, oro har.
Termino generikoak
Termino hauek izen arruntei edota izen bereziei dagozkie.
- akronimo: hitz-multzo baten laburpena, ahoskatzeko modukoa,
- alonimo: beste izen bat (batez ere egile batena edo lan batena),
- antonimo : beste baten aurkako esanahia duen hitza,
- diminutibo: txikigarria, beste hitz batetik eratorritako terminoa, txikitasun, goxotasun edo ahultasun ideia erantsiz,
- eponimo: pertsona-izen batetik hartutako leku- edo gauza-izena,
- exonimo: kanpoko izena, beste hizkuntza batetik hartutako pertsona- edo leku-izena, grafia egokituz,
- homonimo: izen berekoa,
- hiperonimo: objektu jakin bat baino kategoria zabalagoko izena,
- hipokoristiko: izen baten aldaera familiar edo maitekorra,
- hiponimo: objektu jakin bat baino kategoria murritzagoko izena,
- meronimo: zati baten izena,
- metonimia: gauzak beste izen batez izendatzea, esanahiaren desplazamenduaren bitartez,
- paronimo: antzeko izenak,
- sigla: hitz multzo baten inizialekin osatutako izena,
- sinonimo: beste hitz baten esanahi bera edo bertsua duen terminoa.